Brussel, 30 april 2010. Op 25 oktober 1908 schreef baron Pierre de Caters (°1875, †1944) luchtvaartgeschiedenis. Die dag voerde hij als eerste Belg een vlucht uit met een gemotoriseerd vliegtuig. Met een driedekker voorzien van een Belgische Viviniusmotor vloog hij, volgens de krant L’Indépendance Belge, 800 meter ver op een hoogte van 1,5 meter.
Meer dan honderd jaar na dit huzarenstukje schreef zijn kleinzoon Guy de Caters een Franstalig boek over het avontuurlijke leven van de auto-, boot- en vliegtuigfanaat. Tijdens de voorstelling in de luchtvaarthal van het Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis werd ook een gedenkplaat onthuld voor de luchtvaartpionier.
 | V.l.n.r. auteur Guy de Caters, vice-voorzitter van de Vieilles Tiges de Belgique Kol. Vl. (or) Paul Jourez en algemeen directeur van het Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis Dominique Hanson bij de inhuldiging van de gedenkplaat op de galerij van het museum. |
De auteur was 11 jaar toen zijn grootvader Pierre de Caters overleed. Zowel uit de kringen van de autosport, de scheepvaart als de luchtvaart kreeg hij regelmatig vragen over het leven van zijn grootvader. De exploten van pionier Pierre de Caters werden nu samengebracht in een boek en zijn levensverhaal leest als een spannende avonturenroman. Op 22-jarige leeftijd erfde Pierre het gigantische fortuin van zijn tante Mathilde de Caters (°1813-†1897), hij kreeg de ruimste financiële mogelijkheden om zijn dromen te verwezenlijken. Hij kon zich de beste auto’s, motorboten en vliegtuigen aanschaffen.
Een jaar na de dood van zijn excentrieke tante Mathilde deed hij al mee aan een autorally tussen Brussel, Château d’Ardenne en Spa. Zowel in Spa als nabij het Château d’Ardenne werd trouwens een vliegveld aangelegd, autosport en vliegerij waren toen nauw met elkaar verbonden. In het boek worden ook beroemde races beschreven als deze van Parijs-Wenen (1902) en Parijs-Madrid (1903).
Op de gronden van het kasteel Kattenhof in ’s-Gravenwezel, eerder eigendom van zijn overleden suikertante, maakte Pierre de Caters in 1908 zijn eerste vluchten. In 1909 en 1910 nam de baron deel aan verschillende vliegmeetings, o.a. in Antwerpen, Berlijn en Frankfurt. De einder lokte en hij werd de eerste vliegenier in Egypte en in Turkije. In India vloog hij samen met Jules Tyck, een andere Belgische pionier. In de Eerste Wereldoorlog werd de Caters instructeur in Etampes. Dan werd het stil rond Pierre. Alleen in 1937 werd hij nog opgemerkt bij de oprichting van de Vieilles Tiges de Belgique. Jan Olieslagers overlaadde hem daar met veel lof. Op 30 maart 1944 overleed Pierre in Parijs. Voer voor een filmscenario.
 | ”Baron de Caters – Ou la folie des volants” telt 270 pagina’s (kleurendruk) met 214 illustraties, op een mooi formaat van 33 x 23 cm, en kost 55 euro. Het kan besteld worden bij Yves Duwelz van de Brussels Air Museum Fund (www.bamf.be), mail yduwelz@gmail.com. Meer info op catersvolants.be |
Guy de Caters is gebeten door het verhaal van zijn grootvader, dat voelen we bij het lezen van dit boek. Hij vond zowel documenten in een verlaten kasteelkelder als in internationale archieven. Hij bezocht de plaatsen waar zijn grootvader in rally’s voorbij zoefde, zoals tijdens de Gorden Bennett voor wagens (1903, 1904 en 1905), en nam op dezelfde plaatsen foto’s. Maar enkele prachtige beelden in het boek verdienden het om beter afgedrukt te worden, soms is de resolutie onvoldoende of werd de achtergrond nodeloos weggeknipt. Oude affiches, lidkaarten en foto’s van kunstwerken konden in kleuren worden afgedrukt en die geven het boek een waardevol cachet. Het is een prachtig document voor de ware geïnteresseerden in de Belgische luchtvaart. Eerder schreef Guy de Caters al het boek “Pierre Henry Marie Amédée Baron de Caters, een leven vol beweging”, een uitgave van heemkring De Drie Rozen in ’s-Gravenwezel.
Frans Van Humbeek
Foto’s: Paul Van Caesbroeck
