Oostende, 19 april 2017. “We kunnen weer een luchthaven tonen,” het zijn de woorden van Marcel Buelens, de CEO van de luchthaven Oostende-Brugge en Antwerpen-Deurne. Sinds de komst van EGIS als uitbater van de luchthaven Oostende-Brugge in 2014 waait er duidelijk een nieuwe wind. Het jaar werd aan de kust ingezet met grote verbouwingswerken aan de vertrekhal. Waar passagiers tot voor kort na de veiligheidscontrole in een aftandse wachtruimte werden gestopt, kunnen ze nu in een gezellige brasserie met winkel wachten op het instappen voor hun vlucht. De make over is een mijlpaal en zet de kustluchthaven weer op de Europese kaart. Maar naast de verbouwingswerken zijn er nog heel wat toekomstplannen in Oostende.
In drie maanden werd de vertrekhal gerenoveerd om de reiservaring van de reiziger zo optimaal mogelijk te maken. Tegelijkertijd werd de rest van het luchthavengebouw opgefrist, zo werd ook de volledige signalisatie onderhanden genomen en heeft TUI naast de infobalie ook een nieuwe belevingszone geplaatst.
 | In drie maanden werd de vertrekhal gerenoveerd om de reiservaring van de reiziger zo optimaal mogelijk te maken… |
Security zone
Er werd ook extra plaats gemaakt voor de security zone. Het veiligheidspersoneel kan nu drie controlelanen inzetten. Dat zal meteen de passagiersflow vlotter laten verlopen. De derde laan zal ook als fast lane gebruikt worden voor zakelijke passagiers en VIP klanten.
De opmerkelijkste metamorfose is te zien in de ruimte na de veiligheidscontrole. Daar zat je tot voor kort samengepakt in een ongezellige wachtruimte, maar in amper drie maanden tijd is er het Grand Café Horizon verrezen. “Een gezellige ruimte waarin zowel koude als warme snacks en gerechten aangeboden worden en allerlei dranken. Ook een hoek met kranten en magazines en een shopping zone met nuttige en leuke producten voor de vertrekkende passagier,” stelt Erik Van Welzen, managing director van Belgawel.
 | … eens je door de veiligheidscontrole bent, kom je nu in het Grand Café Horizon. |
In totaal werd er dit jaar al 1.500.000 euro geïnvesteerd in de luchthaven. “Het is een mijlpaal,” stelt Marcel Buelens, CEO van de luchthaven. “De vernieuwde infrastructuur is nu op essentiële punten up-to-date. De passagiers kunnen nu op een aangenamere en comfortabelere manier vertrekken. Ik wil ook van de gelegenheid gebruik maken om alle passagiers die de voorbije maanden vanuit Oostende zijn vertrokken, te bedanken voor hun geduld. Ook een pluim aan het personeel want de omstandigheden waren niet altijd ideaal met al dat stof van de verbouwingen. Ik herinner me kuisploegen die wenend mijn bureau zijn binnen gestormd. De vloer was net gepoetst toen de aannemer terug in het plafond begon te boren. Ik heb veel mensen moeten kalmeren met koffie. Maar we zijn er in geslaagd!”
 | “We zetten een stap in de goede richting om meer passagiers en luchtvaartmaatschappijen aan te trekken,” zegt Marcel Buelens. |
Nieuwe maatschappijen?
“We zetten een stap in de goede richting om meer passagiers aan te trekken,” gaat Marcel verder. “Ik heb nu een product dat ik kan presenteren aan potentiële luchtvaartmaatschappijen. De luchthaven was de luchthaven, meer niet. Maar een maatschappij wil toch een minimum aan comfort kunnen aanbieden aan de passagiers.”
“Er zijn een aantal dossiers waar ik mee bezig ben. Bijvoorbeeld op Routes Europe 2017 in Belfast had ik eind april een dozijn afspraken met maatschappijen die interesse hebben in onze luchthaven. Dat ‘zaaien’ doe ik al van bij mijn start in 2014. Rekening houdend dat het twee tot drie jaar duurt voor een luchtvaartmaatschappij een nieuwe route zal openen, hopen we in 2018 de eerste oogst binnen te halen.”
 | De officiële inhuldiging gebeurde door buurtbewoonster Nele De Rycke en ceo Marcel Buelens. |
“De volgende stap in het investeringsverhaal is de renovatie van de aankomsthal. Nu is die veel te klein. We willen de cockpitbar tussen vertrek- en aankomsthal elimineren om meer ruimte te creëren en er een tweede bagageband te installeren,” klinkt het bij Marcel.
Politieke belangstelling
Ook enkele politici uit de regio spraken tijdens de opening van de nieuwe vertrekhal hun steun uit voor de luchthaven. Bart Tommelein (Open VLD), viceminister-president van de Vlaamse regering: “De werken geven de luchthaven een boost van professionaliseren en beleving. Hier landen of vertrekken is een plezier. Wie hier vertrekt waant zich al meteen op vakantie.” Ook het ambitieuze windplan van Tommelein werd aangehaald: “Op korte termijn willen we ook windturbines plaatsen waar dit tot nu toe niet mogelijk was, zoals in de omgeving van luchthavens. Het probleem ligt naar ik heb begrepen vooral bij de gebruikte radarinstallaties. Daarvoor zoeken we nu samen oplossingen. We kunnen de luchthaven ook een handje helpen als het op het vervangen van materiaal aan komt, want in het buitenland lukt dat wel.”
 | Ook politieke steun voor de luchthaven, van o.a. Janna Rommel-Opstaele (Open VLD, burgemeester Middelkerke), Johan Vandelanotte (sp.a, burgemeester Oostende) en Bart Tommelein (Open VLD, Vlaams viceminister-president). |
“Het stadsbestuur werkt samen met de luchthaven om die op allerlei vlakken competitiever te maken,” stelt Johan Vandelanotte (sp.a), burgemeester van Oostende. “Niet alleen met de nieuwe vertrekruimte. Ook voor de brandstof zijn Marcel en ik enkele weken terug naar het hoofdkantoor van brandstofleverancier Tatneft getrokken voor een vergadering. Driewekelijks is er trouwens overleg tussen mezelf, de luchthavendirectie en het Economisch Huis. Voor ons is het luchthavendossier belangrijk omdat dit zorgt voor bijkomende rechtstreekse en onrechtstreekse tewerkstelling in de regio. De luchthaven is altijd een troef geweest voor de stad en zal dat in de toekomst ook blijven,” besluit Vandelanotte.
 | De luchthaven speelt ook een rol in het nieuwste stripverhaal van Jommeke dat in juni van dit jaar zal verschijnen. (Jef Nys, Ballon Media 2017) |
De Middelkerkse burgemeester Janna Rommel-Opstaele (Open VLD) had het dan weer over de banden tussen de luchthaven en Middelkerke: “Niet alleen wonen heel wat personeelsleden in Middelkerke, tot 1971 was dit nog grondgebied Middelkerke. Om de link met Middelkerke extra in de verf te zetten is de luchthaven ook te zien in de openingsscène van de nieuwe Jommeke strip die op 21 juni zal verschijnen: Missie Middelkerke”
Nieuw logo
Met de opening van de nieuwe vertrekhal werd ook het nieuwe logo van de luchthaven bekend gemaakt. Geen metamorfose maar de toevoeging van één woord: “Flanders”. Voortaan wordt naar de luchthavens van Oostende-Brugge en Antwerpen gerefereerd als ‘Flanders International Airport’. Beide luchthavens willen hiermee samen met Toerisme Vlaanderen, het Vlaams erfgoed in de kijker plaatsen, de link naar de Vlaamse kunststeden helpen promoten en ook al het moois en lekkers dat Vlaanderen te bieden heeft.
 | De make over is een mijlpaal en zet de kustluchthaven weer op de Europese kaart. |
Charter ondertekenen
Na de toespraken maakten de lokalen politieke mandatarissen en vertegenwoordigers van socio-economische organisaties tijd om een charter te ondertekenen over de toekomst van Flanders International Airport Oostende-Brugge. Ze erkennen zo het belang van de luchthaven en engageren zich om een verdere duurzame economische ontwikkeling te ondersteunen. Dat moet leiden tot een verdubbeling van de huidige directe en indirecte tewerkstelling op de luchthaven tegen 2030. Het charter is een initiatief van Voka – Kamer van Koophandel West-Vlaanderen, het Economisch Huis Oostende en de luchthaven-stakeholdersvereniging REPLO.
Bert Mons, algemeen directeur van Voka West-Vlaanderen: “Met de nieuwe toeristische bestemmingen, de komst van nieuwe spelers op het vlak van general aviation en recyclagebedrijf Aero Circular tonen we aan dat de luchthaven aan een opmars is begonnen Het is nu het momentum om volop voor de luchthaven te gaan. De bestaande capaciteit moet nog beter worden benut en gepromoot als regionale luchtvaarthub voor zowel West- als Oost-Vlaanderen.”
 | Naast horeca is er ook een klein winkeltje, daar mag Starbrook Airlines niet ontbreken. |
 | De ondertekenaars van het charter voor Flanders International Airport Oostende-Brugge. |
Weliswaar zijn het geen concrete plannen, maar het charter wil potentiële investeerders wel aantonen dat er lokaal een stevig politiek draagvlak bestaat voor de luchthaven. Ze steunen vijf doelstellingen:
- Een stijging van het aantal passagiers na te streven, met als streefdoel 500.000 passagiers in 2025 en 750.000 passagiers in 2030. Daarbij wordt het bestaande wetgevend kader gerespecteerd.
- Een aangroei van de vrachttrafieken te realiseren, met als streefdoel 50.000 ton gerealiseerde vracht in 2025 en 75.000 ton vracht in 2030 (zijnde een verdubbeling en verdriedubbeling tegenover de huidige situatie). Ook daarbij wordt het bestaande wetgevend kader gerespecteerd.
- De ontwikkeling van de luchthaven te ondersteunen als nichespeler op vlak van general aviation, zoveel als mogelijk in samenwerking met de luchthaven van Kortrijk-Wevelgem.
- De luchthaven uit te bouwen tot economische draaischijf voor allerlei aanverwante (innovatieve) luchthavengebonden activiteiten op vlak van logistiek, distributie, luchtvaarttechnologie, onderhoud en herstel en circulaire economie.
- De luchthaven een blijvende wervende en onderzoeksgerichte rol te laten vervullen voor luchtvaartgebonden opleidingen, zowel op het vlak van luchtvaarttechnologie, als voor de opleiding tot piloot.
Cijfers
De luchthaven Oostende-Brugge is op goede weg, maar het kan nog beter en dat bewijzen de cijfers.
Het aantal passagiers dat in 2016 van de luchthaven Oostende-Brugge gebruik heeft gemaakt is met 57,6% gestegen ten opzichte van 2015, in totaal waren dat er 434.970. Natuurlijk was er een piek in de maanden maart en april, waarbij de luchthaven 100.000 extra passagiers verwelkomde. Verschillende luchtvaartmaatschappijen hebben in die periode heel wat vluchten vanuit Oostende ingelegd als alternatief voor Brussels Airport dat getroffen was door de aanslagen van 22 maart. In de cijfers valt het ons op dat men elke maand meer passagiers telde in vergelijking met dezelfde maanden in 2015.
TUI fly is –uitgezonderd de onregelmatige chartervluchten– de enige maatschappij die vliegt vanaf Oostende. In het reisaanbod zitten ondertussen 21 (zuiderse) bestemmingen naar zowat elke belangrijke vakantieregio aan de Middellandse Zee en de Canarische eilanden.
 | Oostende is meer en meer de stempel van vrachtluchthaven aan het verliezen. |
Een ander deel van de activiteiten in Oostende-Brugge is gericht op vrachtvervoer, zowel algemene vracht als buitengewoon grote cargo (bijvoorbeeld tractoren). De luchthaven is ook gespecialiseerd in het luchtvervoer van levende dieren en bederfbare goederen, al lijkt de luchthaven haar stempel van vrachtluchthaven meer en meer te verliezen ten voordele van Luik en Maastricht. In 2016 steeg het vrachttonnage met 32 procent naar 22.224 ton ten opzichte van het jaar 2015. Maar de verhuis van vrachtluchtvaartmaatschappij ANA Aviation is nog lang niet verteerd: in 2013 was de luchthaven bijvoorbeeld nog goed voor 46.485 ton vracht.
Om het tij te keren hebben de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij (POM) West-Vlaanderen en luchthavenuitbater Egis de handen in elkaar geslagen met de oprichting van een ‘Cargo Cooperation International Airport Ostend-Bruges’. Met dit samenwerkingsverband wil de luchthaven nieuwe vrachten aantrekken en opnieuw aanknopen met groei. Het samenwerkingsplatform is samengesteld uit leden uit de industrie, de expeditie, logistieke dienstverleners, afhandelaars van goederen, alsook intermediaire organisaties zoals VOKA, FIT, Fresh Trade Belgium en de havens van Zeebrugge en Oostende.
In de marge daarvan valt te noteren dat op het gebied van vrachtvervoer de overname van brandstofleverancier Skytanking door de Russische oliegigant Tatneft perspectieven biedt om opnieuw competitief te worden. Dit kan nieuwe trafieken voor de luchthaven genereren.
General Aviation
We schreven al eerder over de plannen met de general aviation op de luchthaven (zie ook www.hangarflying.eu/nl/content/nextgen-strijkt-neer-oostende). Die zijn er natuurlijk nog steeds. In de vernieuwde vertrekhal werd alvast een aparte zone voorzien voor general aviation passagiers. Afgelopen jaar werd trouwens al apron 3 na meer dan 35 jaar dienst helemaal vernieuwd en op 10 oktober 2016 ‘ingevlogen’. In totaal werd 2,5 miljoen euro geïnvesteerd in de 4 hectare grote apron.
Ook de vernieuwing van apron 2 voor het luchthavengebouw staat op de planning van de Vlaamse overheid, maar het is nog niet bekend voor wanneer. Die zal dieper moeten worden uitgegraven dan apron 3 omdat de veel zwaardere passagiersvliegtuigen er moeten staan.
Aero Circular
Apron 1, 15 jaar geleden geopend om vrachtmaatschappijen en de bijhorende goederenloodsen een plaats bieden – waaronder het in 2010 ter ziele gegane MK Airlines – is dan weer de plaats waar Aero Circular zich zal vestigen. Dit nieuw bedrijf wil vliegtuigen op een duurzame manier ontmantelen, zodat de onderdelen hergebruikt of gerecycleerd kunnen worden. “We focussen in de eerste plaats op Boeing 737,” zegt Koen Staut, een Limburgse jurist met een grote interesse voor luchtvaart.” De markt van vliegtuigen die op het einde van hun economische loopbaan – tussen 15 a 25 jaar dienst – is groot. Het zijn dus geen wrakken noch schroot, maar het is economisch interessanter om deze toestellen af te breken. Veel dergelijke vliegtuigen worden omgebouwd tot cargo, maar dat is een oververzadigde markt.”
 | De nieuwe loods van Aero Cicular: “De beslissende factor is nu de bouwvergunning en die is ongeveer voorzien midden de zomer.” |
“We maken van Oostende ook geen vliegtuigkerkhof,” gaat Koen verder. “De vliegtuigen blijven enkele weken buiten staan tot alle brandstof eruit is. Daarna gaan we ze binnen in onze loods van 4.500 m2 en 17 meter hoog ontmantelen of beter gezegd de-assembleren. Ons project zal trouwens weinig overlast creëren, onze ‘klanten’ zullen enkel landen.”
“We bouwen stelselmatig op naar een volledige planning van 25 ontmantelingen per jaar. Dat levert een directe tewerkstelling op voor 35. Indirect zullen wel nog arbeidsplaatsen gegenereerd worden rond logistiek en poetsfirma’s. We hebben ook een partnerschap met Lufthansa Technics voor de zaken waar we gecertificeerde specialisten nodig hebben, zoals voor de motoren.”
Uniek concept
“Ons concept is uniek in de wereld,” stelt Koen. “Het klinkt arrogant, maar we bekeken wereldwijd zo’n honderd partijen die actief zijn die ‘iets’ doen met oude vliegtuigen. De meeste kopen een stokoud vliegtuig, doen wat cherry picking op de luchtwaardige onderdelen en wat rest is voor hen een probleem. Wij zien dat probleem als een opportuniteit. We lieten trouwens een machine ontwikkelen om aluminium te verzagen met zo weinig mogelijk verlies. Vanuit de filosofie dat Europa geen eigen grondstoffen heeft, gaan wij samen met materiaalverwerkers en kennisinstellingen een eigen keten lanceren van hoogwaardige materialen. Een vliegtuig is een doos met hoogwaardige materialen, die dan ook nog eens goed gedocumenteerd zijn. Het is een zonde om dat helemaal verloren te laten gaan.”
 | Aero Circular liet trouwens een machine ontwikkelen om aluminium te verzagen met zo weinig mogelijk verlies. Het prototype was te zien op Luchtvaartdag. |
Rond de jaarwisseling hoopt oprichter Koen Staut operationeel te zijn: “De beslissende factor is nu de bouwvergunning en we verwachten die midden in de zomer.”
Tekst en foto’s: Tom Brinckman
 | We kunnen besluiten dat er aan de kust veel goede wil om van de luchthaven Oostende-Brugge opnieuw een boeiend verhaal te maken. In onze buurlanden –of zelfs over de taalgrens– ligt het bewijs dat een regionale luchthaven zijn reden van bestaan heeft. |
