Antwerpen, 24 oktober 2018. De zakenjetonderneming FlyingGroup (www.flyinggroup.aero) gaat anderhalf miljoen euro investeren bij de ingrijpende verbouwing van haar hoofdkantoor op de Internationale Luchthaven Antwerpen. Dat vertelde CEO Bernard van Milders tijdens een event in Kinepolis Antwerpen. Vele luchtvaartprofessionals waren door de topman uitgenodigd voor de avant-première van de Britse film Hurricane.
Verwelkoming
Voor de eigenlijke start van de film Hurricane, deed CEO Bernard van Milders zijn toekomstplannen uit de doeken. Hij had het vooral over de bouwplannen van zijn bedrijf. Van het huidige gebouw aan de Luchthavenlei zal enkel een skelet overblijven. Het nieuwe gebouw wordt energieneutraal. Naast een nieuw uiterlijk met ruim zicht op de vliegtuigen komt er een gebruiksvriendelijke interieur met veel aandacht voor de nieuwste IT-toepassingen. Het personeel zal vanaf november 2018 verhuizen naar een tijdelijk kantoor dichtbij de luchthaven. Het vliegend personeel, de technici en de vliegtuigen blijven uiteraard op de luchthaven. Al in oktober 2019 hoopt FlyingGroup zijn fonkelnieuwe headquarters te kunnen betrekken. FlyingGroup verstevigt daarmee haar leidende positie op de Internationale Luchthaven Antwerpen.
Bernard van Milders had het ook over het sociaal engagement van zijn bedrijf. FlyingGroup steunt het werk van de Belgische arts, professor en wetenschapper Cédric Blanpain. De professor gaf in een filmpje uitleg over het baanbrekende onderzoek van zijn team naar huidkanker. Hij dankte van Milders voor de hulp om hem soms naar afgelegen vliegvelden te brengen die niet bereikbaar zijn met lijnvluchten, en voor de financiële steun (meer info via www.fondation.ulb.ac.be).
Tijdens het event overhandigde een vertegenwoordiger van de Lloyd’s Register Certification Body ook het Certificate of Approval (ISO 9001:2015) aan de FlyingGroup, een bevestiging van de deugdelijkheid van hun Quality Management System.
Hurricane
Bernard van Milders serveerde ons dus de Engelse productie Hurricane in voorpremière. De film brengt het verhaal van het 303 (Polish) Sqn RAF, het tweede Poolse smaldeel dat tijdens WO II in Groot-Brittannië is opgericht, op 2 augustus 1940 (302 Sqn was het eerste). De Canadees John Kent (°1914, †1985) was de eerste Squadron Leader van 303 Sqn. Toen hij voor het eerst in contact kwam met de Polen waren er zelfs geen RAF-uniformen voor zijn piloten voorzien, hij bestelde ze en betaalde ze ook zelf. Al op 30 augustus kwamen de Polen tijdens een trainingsmissie in contact met een groep Dornier Do 17, ze vernielden één van de vijandige vliegtuigen. Het Squadron vocht verbeten tijdens de Battle of Britain, escorteerde bommenwerpers, vloog rhubarbs, en dergelijke. Aanvankelijk waren ze uitgerust met Hawker Hurricane I-machines, vanaf januari 1941 tot april 1945 met diverse Spitfire-versies en aan het einde nog even met NA Mustang IV. 303 Sqn werd ontbonden in Hethel op 11 december 1946 en heeft alle opdrachten uitgevoerd vanop basissen in Groot-Brittannië.
Zeer frappant en kwetsend is de minachting die arrogante Britse officieren openlijk betoonden tegenover de Polen, die trouwens als gevechtspiloten in eigen land al heel wat ervaring hadden opgedaan. Die houding moest noodgedwongen bijgestuurd worden na de talrijke overwinningen in luchtgevechten. Het 303 Sqn behaalde tijdens de Battle of Britain onder de gevechtssmaldelen het hoogste aantal luchtoverwinningen (113 bevestigd, verschillende niet bevestigde overwinningen). Door de hoge verliezen aan manschappen hadden de Britten de buitenlandse piloten broodnodig. Toch bleef het wantrouwen sluimeren, de Britten vertrouwden de ‘bloody Poles’ voor geen haar. Uit een peiling in Groot-Brittannië na de Tweede Wereldoorlog bleek dat 56% van de Britten de Polen liever het land uit wou.
Poolse smaldelen waren ook actief vanop Belgische bodem, zoals deze van de 131 (Polish) Wing (302, 308 en 317 (Polish) Sqn RAF) die met Spitfire LF.IX opereerden vanuit Deurne, Sint-Denijs-Westrem en Grimbergen. Uit research blijkt dat de Polen doorgaans goed onthaald werden in België. Verschillende van hen zijn na de Tweede Wereldoorlog ook teruggekeerd naar ons land. Ze voelden zich hier welkom en bovendien waren ze personae non gratae in hun moederland.
Tijdens het interbellum kende Polen een heel onstabiel regime dat slechte relaties onderhield met zijn buurlanden. Hoewel onafhankelijk, werd er op een autoritaire manier geregeerd. Minderheden kregen het hard te verduren en Duitsers moesten het land verlaten. Op 1 september 1939 werd Polen aangevallen door nazi-Duitsland en op 17 september 1939 door de Sovjet-Unie. De Poolse bevolking heeft onder het naziregime ontzettend geleden. Vele Polen konden vluchten naar Engeland waar ze een regering in ballingschap hebben gevormd en gingen strijden aan de zijde van de Britten. In hun geboorteland hadden ze verschrikkelijke toestanden meegemaakt. Warschau werd vrijwel volledig verwoest.
De film Hurricane toont dat vele Britten niet beseften hoe hun Poolse medestanders al geleden hadden, nog voor ze de Engelse kusten hadden bereikt. In 1945 kwam aan de Duitse bezetting van Polen een einde na de verdrijving door het Rode Leger. Maar het land was daarmee nog lang geen democratie. De communisten grepen de macht en een marionettenregering van de Sovjets nam het roer over. De machtwissel werd gevolgd door gruwelijke politieke en etnische zuivering. Talloze Polen die hadden meegestreden met de geallieerden konden niet terug naar hun land, hun gevecht voor vrijheid bezorgde hen slechts een pyrrusoverwinning. Eén van de Poolse RAF-piloten vat het aan het eind van de film goed samen: “We hebben de oorlog gewonnen maar de vrede verloren.”
Gelukkig is niet alles in de film kommer en kwel. Enkele humoristische situaties zijn knap verfilmd. Vele Polen waren het Engels niet echt machtig. Een filmfragment waarin een Pool de Engelstalige instructies van een flegmatieke RAF-bevelhebber op zijn eigen manier vertaalt voor zijn collega-piloten is hilarisch.
Historisch gezien is de verfilming vrij correct, daar zijn de Britten natuurlijk sterk in. De gevechtsscènes konden mij echter niet bekoren. De filmcrew beschikte maar over een beperkt budget. Ongeveer 14.600 Hurricanes zijn er gebouwd. Uit een vijftiental overlevende Hurricanes kan maar een beperkt aantal toestellen gebruikt worden voor filmopnamen. Daarom heeft de regisseur vooral gekozen voor digitale simulaties van de vliegscènes. De beelden deden mij echter te veel denken aan computer games, zelfs de procedures gebruikt tijdens luchtgevechten waren niet altijd correct. Misschien ben ik te nostalgisch, maar ik moest toch onbewust terugdenken aan een film als Battle of Britain, dé Britse oorlogsfilm uit 1969 onder regie van Guy Hamilton. Destijds gebruikte men een honderdtal historische vliegtuigen om alles zo waarheidsgetrouw mogelijk in beeld te brengen, een hele armada toestellen waarvan velen nog aanpassingen hadden ondergaan om zo goed mogelijk op de types te laten lijken van de eigenlijke Slag om Engeland. Vanuit een North American B-25 Mitchell maakte het filmteam de meeste luchtopnamen. Toen werden de luchtvaartliefhebbers in de bioscoop pas echt op hun wenken bediend.
Hurricane bevestigt gemakshalve de oude clichés. De regisseur filmt vooral Polen die geen uur zonder wodka kunnen en knappe vrouwen die vooral zorgen voor de romantische noot. Spijtig dat het leven van enkele personages niet wat grondiger is uitgediept. Zo is er bijvoorbeeld het kleurrijk hoofdpersonage Jan Zumbach (acteur Iwan Rheon, Ramsay Bolton in Game of Thrones), een man met de Zwitsers-Poolse nationaliteit. De film begint met zijn vlucht van Frankrijk naar Engeland, onder de neus van de bezetter steelt hij een vliegtuig. Zumbach (°14 April 1915, † 3 January 1986) was al in 1938 piloot in de Poolse luchtmacht. In de RAF zou hij in 1942 Squadron Leader worden van het 303 Sqn en Wing Commander in 1943. Hij was een van de eerste piloten om het gevecht aan te gaan met een Focke Wulf Fw 190. Aan het einde van WO II had W/Cdr Zumbach, DFC & Bar, twaalf bevestigde luchtoverwinningen op zijn naam staan, vijf niet bevestigde en één waar het vijandelijk toestel werd beschadigd (volgens Jerzy B. Cynk in The Polish Air Force at War). Na de oorlog kon hij niet terug naar zijn thuisland en hij zou avontuurlijk gaan vliegen in Katanga en Biafra. Hij overleed in nooit opgehelderde omstandigheden in Parijs in 1986. In 1975 publiceerde hij zijn succesvolle biografie: ‘Mister Brown. Aventures dans le ciel.’
 | Jan ‘Jean’ Zumbach in Engeland, 1941. Foto uit zijn boek ‘Mister Brown.’ (Archief Frans Van Humbeek) |
Hurricane is zeker een oorlogsfilm die de moeite waard is om te bekijken, met afwisselend humor, tragiek en een flinke brok luchtvaartgeschiedenis. Bekijk de trailer via Youtube.
Een monument voor de Poolse piloten bevindt zich in Sint-Denijs-Westrem: www.luchtvaarterfgoed.be/content/monument-poolse-vliegeniers
Ook in België hebben we een vliegwaardige Hurricane, namelijk de Hurricane Mk.IV OO-HUR ‘KZ321’ JV-N, eerder eigendom van Vintage Wings of Canada. Flying Aces & Services (FAST) heeft het toestel opnieuw gemonteerd nadat het in een container via de haven van Rotterdam naar Brasschaat was verscheept. Het is gebaseerd bij de FlyingGroup.
Frans Van Humbeek
