Deurne, 25 april 2019. Tegen een uitnodiging om mee te vliegen zeggen we als liefhebber niet snel nee. Zeker niet als we met die invitatie de Pilatus PC-24 Super Versatile Jet kunnen ontdekken. De nieuwste telg van de Zwitserse constructeur Pilatus schudt de kaarten van het lichtzakensegment dooreen. Als veelzijdig vliegtuig is de PC-24 een Zwitsers zakmes in de lucht. Het demonstratietoestel kwam naar Antwerpen om voorgesteld te worden aan klanten en relaties van NextGen Aviation Group. Die zal het toestel eind dit jaar in ontvangst nemen.
Zwitserland, het land van uurwerken en bergen, of ook van kaas en chocolade. Ook bij menig luchtvaartliefhebber en -professional staat het land hoog aangeschreven. Is het niet omwille van het fotografisch decor, dan wel om de Zwitserse degelijkheid in hun vliegtuigen.
Vliegtuigconstructeur Pilatus werd opgericht in 1939 en ontleent zijn naam aan de berg Pilatus, een piek van 2.128 meter even ten westen van haar thuisbasis in Buochs. De constructeur is bekend om de kleinere propellervliegtuigen in het militaire training segment, zoals de PC-7 en PC-21. Op de civiele markt zijn ze bekend geworden om de Pilatus PC-6 Porter en de PC-12. Die laatste werd in de jaren negentig op de markt gebracht. Het eenmotorig turboprop-aangedreven zakenvliegtuig bleek met meer dan 1.600 afgeleverde vliegtuigen een commercieel succes. Op basis van de feedback van de bestaande klanten van de PC-12 ging Pilatus van start met de ontwikkeling van een vliegtuig met een groter bereik en een hogere topsnelheid. Dé uitdaging was evenwel een vliegtuig te ontwikkelen met een robuustheid en capaciteit om gebruik te maken van dezelfde onverharde startbanen.
Het PC-24 project is in het grootste geheim opgestart in 2007. Goed zes jaar later werd het vliegtuig voor het eerst aan het grote publiek voorgesteld. Nog voor het prototype een eerste vlucht had gemaakt werd tijdens de European Business Aviation Convention & Exhibition (EBACE) in 2014 de initiële productiereeks van 84 vliegtuigen uitverkocht in maar amper 36 uur. De eerste vlucht vond een jaar later plaats op Buochs Airport, de thuisbasis van Pilatus. Het typecertificaat van EASA en FAA werd in december 2017 afgeleverd. Zo kon de eerste jet op 7 februari 2018 afgeleverd worden. Vorig jaar werden 18 vliegtuigen afgeleverd. Voor dit jaar verwachten de Zwitsers ruim 40 toestellen te kunnen afleveren en vanaf 2020 moeten dat er jaarlijks 50 worden. Analisten verwachten dat er wereldwijd 2.000 PC-24’s zullen verkocht worden. Vanuit de Verenigde Staten en Canada is er alvast een grote belangstelling. Het toestel sluit perfect aan bij de geografie van bijvoorbeeld Canada. Het kan van Toronto of Vancouver opstijgen om dan op een kleine afgelegen noordelijke landingsbaan te landen.
Pilatus werkt met een beperkt orderboek om het productieproces helemaal op punt te kunnen stellen en de feedback van de eerste klanten te kunnen verwerken in de volgende reeks productietoestellen. Naar alle verwachtingen zal het orderboekje voor de PC-24 tijdens de volgende editie van EBACE weer geopend worden.
Eerste kennismaking
Na de ontvangst op de luchthaven van Antwerpen worden we naar de NextGen loods gereden waar de PC-24 geparkeerd staat. Qua uiterlijk lijkt het helemaal niet op de voorgangers, maar ze delen wel een gemeenschappelijke DNA: de Pilatus klasse. “Zowel PC-12 als de PC-24 zijn ontworpen en gebouwd met Zwitserse precisie en kwaliteit,” zegt Tim De Meijer, CEO van NextGen. “Wij hebben ondertussen al drie PC-12’s in onze vloot. De betrouwbaarheid van die vliegtuigen is zo hoog dat we zonder verpinken de PC-24 zijn gaan voorstellen bij onze klanten. Of we nog kinderziektes verwachten? Neen, we zijn ervan overtuigd dat Pilatus een gedegen product op de markt brengt. Het merendeel van de productie gebeurt daar in eigen huis. De kleinste details zijn tot in de puntjes afgewerkt. Neem nu de computermuis waarmee de piloot de gegevens invoert in de cockpit: dat lijkt plastic, maar eigenlijk is dat één blok aluminium. Ook hun fabriek is clean en georganiseerd. Ik ben al bij verschillende constructeurs langs geweest, maar met de Pilatusfabriek kan je geen enkele andere vergelijken.”
“Deze PC-24 is aangekocht door een privébedrijf,” verduidelijkt Tim. “Wij zullen het voor hen opereren en rentabiliseren. Het vliegtuig is van één entiteit en wordt uit geleased naar onze Air Operator Certificate (AOC) die we binnenkort zullen ontvangen voor dit vliegtuig. Dan kan het ook ingezet worden voor derden. De eigenaar heeft altijd prioriteit, maar als een vlucht verkocht is en de eigenaar gaf toestemming, dan blijft die vlucht wel geboekt.”
Het vliegtuig waarmee we kennis maken is het demonstratiemodel van de constructeur met registratie HB-VVV (bouwnummer 124) en kreeg de bijnaam ‘Edelweiss’. Dit vliegtuig zal eind dit jaar geleverd worden aan NextGen Aviation Group. “We behouden het kleurenschema, alleen de stickers van de bloemen en titels verdwijnen.” Met welke registratie het vliegtuig straks zal opereren kon nog niet meegegeven worden voor publicatie.
De Pilatus PC-24 is straks de derde zakenjet in de vloot. Zo opereren ze al twee toestellen part-NCC (Niet-Commerciële operaties met Complexe luchtvaartuigen): een Citation Mustang met een Amerikaanse registratie en met de Maltese entiteit nog een Citation M2. “Beide blijven in de vloot, we blijven dus verder groeien,” klinkt het bij NextGen. “Eigenaars van jets kunnen ook naar ons komen voor het beheer. Zo hebben ze een goed management en opvolging van hun vliegtuig.”
Genoeg kennisgemaakt, nu is het tijd om te vliegen. Eenmaal aan boord valt de luxueuze afwerking en ruime cabine op. Die cabine is qua grootte te vergelijken met zakenjets die vaak het dubbele kosten. Het uitgangspunt voor het ontwerp was het snel herinrichten van de cabine lay-out. “Onze klant opteerde voor een 6 + 2 configuratie. In het eerste deel van de cabine staan de zetels naar elkaar gericht met een opklapbare werktafel tussenin. In het tweede deel twee zetels die vooruit kijken. Achteraan kunnen bovenop deze zes executive seats nog twee kastjes vervangen door zitjes.”
Cargodeur
Het bagagecompartiment achteraan de cabine is tijdens de vlucht te bereiken en het inladen kan via de ruime cargodeur waarmee alle PC-24’s standaard zijn uitgerust. Die deur monteren in een zakenjet was een hele klus voor de ontwerpers. Zo moesten de motoren zo ver mogelijk achter de vleugels gemonteerd worden. Dat zorgde dat weer voor een uitdaging met het zwaartepunt van het toestel. Maar bij Pilatus bekijkt men de zaken positief: “Elke uitdaging in het beginstadium van het designproces is fantastisch, dat betekent dat de concurrentie het zeer moeilijk zal hebben om ons bij te benen,” liet de topman van Pilatus eerder optekenen.
De cargodeur maakt trouwens ook medische evacuaties vlot mogelijk in de toekomst. Het hoefde dan ook niet te verbazen dat het order voor de eerste vier vliegtuigen door de Royal Flying Doctor Service uit Australië werden geplaatst.
Quiet Power Mode
Tijdens het opstarten is de stilte merkbaar. De rechtermotor van de twee Williams FJ44-4A’s draait in Quiet Power Mode (QPM) en levert zo onder meer stroom voor de cabineverwarming en de airconditioning terwijl het vliegtuig op de grond staat. Deze innovatie zorgt ervoor dat er geen traditionele Air Power Unit (APU) meer nodig is. Twee maal goed nieuws: voor de constructeur die zo meer dan 130 kg kan besparen op het totale gewicht van het vliegtuig en voor omwonenden van luchthavens die minder geluid krijgen te verwerken.
We krijgen toestemming om te starten op startbaan 11. Volgens de brochure heeft de Pilatus slechts 893 m nodig in normale omstandigheden. Het vermogen van de twee motoren voelen we pas echt bij het steil uitklimmen. Binnen de drie minuten zitten we op kruishoogte van onze vlucht (11.000 voet) en vliegen we aan bijna 300 knopen in zuidelijke richting. We maken een wijde bocht rond Brussels Airport en trekken dan richting kust. Bij Koksijde maken een 360°-bocht om dan via Knokke en het Meetjesland weer naar Antwerpen af te dalen. Vijftig minuten puur genieten.
De constructeur belooft trouwens met vier passagiers een bereik van 3.610 kilometer en een kruissnelheid van minimaal 425 knopen (786 kilometer per uur).
Cockpit
In tussentijd nemen we met de meegereisde reporters om beurt een kijkje in de cockpit. De Advanced Cockpit Environment (ACE) zoals het werd gedoopt door Pilatus is ontwikkeld in samenwerking met Honeywell. “Het design leunt trouwens dicht aan bij dat van de PC-12NG. Een pluspunt voor de conversie van de huidige piloten. De intuïtieve en overzichtelijke cockpit biedt vier schermen van 12-inch waar alles op te consulteren is. De cockpit is trouwens ontwerpen voor vluchten met één piloot. In de filosofie van ons bedrijf opteren we altijd met twee piloten te vliegen. Bij het privé opereren kan het, maar commercieel is het altijd verplicht met twee voorin, ” geeft Tim nog mee.
Boven het Meetjesland is het uitkijken op de Schelde. De grote perfect geplaatste ramen bieden de passagiers een mooi uitzicht. Voor wie liever op een scherm kijkt dan naar buiten: bij iedere zitplaats een opbergvak voor de eigen tablet of smartphone. Na inloggen op de server van het vliegtuig kan je de lichten controleren in de cabine, de media server raadplegen, of de positie bekijken op een bewegende kaart.
Niet alleen voor ondergetekende was het een eerste vlucht in PC-24. Ook Tim maakte zijn eerste vlucht met de nieuwe aanwinst. “Ik kijk al sinds de lancering van het vliegtuig uit naar deze dag,” glunderde hij achteraf. “De combinatie van design, technische prestaties en betrouwbaarheid zorgde bij mij voor liefde op het eerste gezicht. Het voelde zeer comfortabel, beter dan verwacht zelfs!”
Eerder verschenen over NextGen:
NextGen strijkt neer in Oostende
Een volgende generatie aan zet
Tom Brinckman