Kleine-Brogel, 5 maart 2021. Met een trainingsvlucht vanaf zijn thuisbasis Kleine-Brogel heeft commandant-vlieger Steven De Vries, callsign Vrieske, de kaap van de 5.000 vlieguren op F-16 gerond. Hij is de eerste piloot bij de Belgische Luchtmacht die tot het selecte clubje van de 5000-uur F-16 vliegers toetreedt. Wereldwijd hebben slechts vijf Amerikaanse piloten hem dit voorgedaan. Corona zorgt echter voor een sobere viering van deze historische gebeurtenis, maar samen met ‘Vrieske’ staan we even stil bij de mijlpaal in zijn vliegboek.
België heeft dankzij de jarenlange ondervinding en expertise in het gebruik van de F-16, een van de meest ervaren pilotenkorpsen ter wereld op dit jachttoestel. Tijdens zijn recordvlucht vergezellen nog drie andere piloten Vrieske. De formatie is samengesteld door de piloten met het hoogste aantal vlieguren op F-16 binnen onze luchtmacht. Deze vierkoppige formatievlucht totaliseert samen maar liefst 16.000 uren ervaring. Naast Vrieske vaardigde de 10de Tactische Wing van Kleine Brogel nog ‘Mario’ af. Uit de 2de Tactische Wing van Florennes kwamen ‘Harpic’ en ‘Steph’ overgevlogen.
Kwaliteitsvolle invulling
“Je moet altijd voorzichtig zijn om het woord historisch in de mond te nemen,” zegt kolonel vlieger stafbrevethouder Jeroen Poesen, de basiscommandant van Kleine-Brogel in zijn lofrede over Vrieske. “Maar vandaag is dat woord meer dan terecht. Voor de eerste keer in de geschiedenis heeft een niet-Amerikaanse vliegenier de kaap van 5.000 vlieguren overschreden. Louter kwantitatief zijn die 5.000 uur slechts een weinig zeggend cijfer. Maar in combinatie met de kwaliteitsvolle invulling die Vrieske daaraan gaf én geeft, is de waarde ervan zonder voorgaande.”
“Al deze uren realiseerde hij als lid van een operationeel gevechtsmaldeel. Zijn palmares van de voorbije 26 jaar is indrukwekkend en voorbeeldig. Het zou ons te ver leiden om alle details te vermelden. Maar geloof me vrij. De prestaties van Vrieske zijn echt wel uniek, denk maar aan zijn twintig jaar actief als wapeninstructeur in het smaldeel. Daarnaast bekleedde hij alle kaderfuncties in deze wing. Hij was vanaf 1998 aanwezig in alle operaties waar onze luchtmacht actief was, van Bosnië en Kosovo, naar Afghanistan, de Baltische Staten en Libië. Ik ben dan ook vol trots en gerustgesteld om een topper als Vrieske vanaf aanstaande maandag aan mijn zijde te hebben in een volgende erg belangrijke functie als Wing Aviation Safety Officer, de officier verantwoordelijk voor de vliegveiligheid van deze wing.”
Horizontale carrière
“Als commandant-vlieger heeft hij de hoogste status als gevechtspiloot bereikt,” gaat Poesen verder. “Een piloot maakt in zijn carrière de keuze voor een horizontale carrière in graad en de ontwikkelingen van zijn of haar vliegcapaciteiten. Of je gaat je talenten aanwenden op staffuncties. Dan ga je minder vliegen, maar ga je wel omhoog in graad. Vrieske en ik zijn trouwens generatiegenoten. Ik heb op een bepaald moment in mijn carrière gekozen om mijn expertise te gebruiken om stafwerk te verrichten en ondertussen te blijven vliegen. Ik heb nu 2.300 vlieguren, bijna de helft van Vrieske. Maar ik heb wel veel meer uren in de file in de plaats gekregen,” lacht de kolonel-vlieger tenslotte.
Steven De Vries is 48 jaar en is sinds 1990 lid van de Belgische Luchtmacht. Na zijn vorming tot gevechtspiloot F-16 in het opleidingsmaldeel Operational Conversion Unit (OCU) in Beauvechain start hij in 1995 zijn operationele loopbaan in het voormalige 23 ‘Devil’ Smaldeel op Kleine-Brogel. Daar behaalt hij zijn eerste 1.000 vlieguren. Na de ontbinding van dit smaldeel in 2002 gaat Vrieske over naar het 31 ‘Tiger’ Squadron, eveneens in Kleine- Brogel, waar hij ook de opeenvolgende milestones van 2.000, 3.000 en 4.000 uur bereikt, voorafgaand aan deze mijlpaal van 5.000 uren op F-16.
Formatievlucht
“De zending van vandaag was een navigatievlucht met drie tegenstanders,” zegt Vrieske achteraf over de vlucht. “We sloten af met onze formatievlucht en enkele passages boven de basis. Maar iedere mijlpaal heeft ook wat speciaal. Ik wist dat ik nog precies 55 minuten te vliegen had tot ik de 5.000 uur vol had. Op tien minuten over het uur ben ik geklommen tot 40.000 voet en ben op de seconde na supersonisch gegaan, iets wat ik apart wou doen om die 5.000 te ‘vieren’. Elke 1.000 uur was wel wat apart, maar nu heb ik toch wel iets vrij uniek gedaan in ons land.”
“Dat ik nu bij een select clubje hoor? Daar voel ik mij niet anders door. Het charmeert dat iedereen hier is en dat er iets georganiseerd wordt door de collega’s. Maar meer dan dat is het niet. Ik word er heus niet emotioneel van.””Ik kan me mijn leven niet meer voorstellen zonder F-16. Ik trek het vliegtuig ondertussen aan zoals een rugzak. Dat het toestel constante updates ondergaat en uitgerust wordt met de nieuwste wapens en sensoren geeft mij ook weer een drive om telkens beter te doen. Maar het leven van een piloot is veel meer dan vliegen. Je kan ongeveer rekenen dat één uur vliegen gelijk staat aan een hele dag voorbereiding, briefing en uiteraard ook debriefing.”
“Die 5.000 uur zijn best veel en ik kan er zeker trots op zijn,” geeft Vrieske toe. “Maar ik had dat niet alleen gekund. Het is me ook gegund geweest. Iedereen die hier op de basis werkt heeft hier aan bijgedragen en heeft mij gebracht waar ik sta. Een grote dankjewel gaat ook naar mijn gezin die het vaak zonder mij moest doen en dat allemaal normaal vond ook. Het doet me ook plezier om gelukwensen te krijgen van heel wat oud-tigers en ex-devils. Maar ook van internationale collega’s die ik nu friends for life kan noemen.”
“Iedereen die hier op de basis werkt heeft hier aan bijgedragen en heeft mij gebracht waar ik sta.”
Steven ‘Vrieske’ De Vries
“Maar, ik ben hier op de basis niet de enige die speciaal is,” gaat Vrieske verder. “Tussen alle piloten hier zitten zijn er nog een hoop kanjers en goede piloten. Maar ik ben me zeker bewust dat ik niet meer op de top van mijn kunnen zit. Ik denk te geloven dat ik ooit de hottest gun in town was, maar ik weet naar wie ik nu moet kijken binnen het smaldeel om die te zoeken.”
Streven naar excellentie
Basiscommandant Poesen typeert Vrieske als een temperamentvol piloot en iemand die niet tevreden is tenzij het resultaat opperbest is: “Hij streeft permanent naar excellentie en precisie. Enkel zo kan je een succesvol gevechtspiloot zijn én blijven. Maar hij is zeker niet egoïstisch. Ook de jonge generatie gevechtspiloten kan putten uit zijn enorme operationele ervaring en zijn encyclopedische theoretische kennis. Deze wing wordt gekenmerkt door een hoge paraat- en inzetbaarheid. Ook Vrieske is daar een voorbeeld van: steeds klaar en inzetbaar.”
“Ook naast zijn job blijft hij meegaan met zijn tijd. Apple blijft bijvoorbeeld een van zijn favoriete merken. Ook op dat vlak kan de jeugd binnen het squadron bij hem te rade. Maar om mee te gaan met je tijd, moet je ook zorgen voor je lichaam en fysiek, zeker als gevechtsvlieger. Dat neemt Vrieske ook zeer ernstig. Menig jongeling geeft hij het nakijken bij een loopwedstrijd. Deze unieke prestaties kon hij enkel leveren door de steun, de medewerking en de liefde van de mensen die hem dagelijks omringen.”
Alle uren operationeel gevlogen
Naast de felicitaties van de collega’s bracht kolonel-vlieger en stafchef Geert De Decker, de gelukwensen van het voltallige hoofdkwartier over. Daarnaast stond hij ook stil bij de magnitude van deze gebeurtenis: “De Amerikaanse piloten die Vrieske vooraf gingen bij deze 5.000 uur zijn piloten die na een actieve carrière bij de Air National Guard verder vliegen en dus hun vlieguren accumuleren buiten een operationele eenheid. Maar Vrieske heeft alle uren operationeel gevlogen.”
“Dat een aantal mensen hun talenten aanwenden om een horizontale loopbaan uit te bouwen is uniek. Dat zorgt voor de ruggengraat van onze luchtmacht. Daar was ook de formatievlucht met 16.000 uur een visualisatie van. Dat is ook weer meer dan een nummer, het is een toonbeeld van de immense ervaring die onze fighter force rijk is.”
Vlieguren
In onze luchtmacht tellen enkel de effectieve uren en minuten in de lucht mee. Er zijn andere luchtmachten die bijvoorbeeld tien minuten aan de grond ook meetellen als vliegtijd voor piloten in hun totalen. Onze F-16 piloten ontvangen jaarlijks gemiddeld een quota van 150 vlieguren die ze aanwenden voor zowel training als operationele zendingen.
“Dat zorgt er ook voor dat we, niettegenstaande we een kleine natie zijn, tot op vandaag met deze vliegtuigen en deze mensen meedraaien in de top vijf van de luchtmachten wereldwijd. Een dankjewel vanwege luchtmachtstaf voor de inzet van allen die daartoe bijdragen.”
6.000 vlieguren?
Op naar de 6.000 uren voor Vrieske? “Als ze mij laten doen, ga ik ervoor. Fysiek is er geen reden om te stoppen”, vertelt de piloot. “Al stopt hier wel het operationele leven. Ik sla een andere weg in en wordt instructeur. Binnen het 31ste was ik wel de wapeninstructeur. Maar nu ga ik naar de Operational Conversion Unit en zal ik naast mijn job als Wing Aviation Safety Officer de jeugd de basis van het F-16 vliegen bijbrengen.
Tekst en foto’s: Tom Brinckman
