Tessenderlo, 29 maart 2025. Sinds vele jaren was ik op zoek naar informatie over een vliegtuigcrash in 1958 in Goorbeek (straatnaam, omgeving van Laakdal). Ik zat toen nog op de schoolbanken in de lokale jongensschool en hoorde de knal tot in de klas. Onlangs kreeg ik – eindelijk – interessante informatie over het ongeval. Die wil ik graag delen met de lezers van Hangar Flying.
Op donderdag 27 november 1958 stortte in de provincie Antwerpen een vliegtuig neer op de grens van Bergom (Herselt) en Varendonk (Laakdal) in Goorbeek. Het was de Hawker Hunter F.4 7J-V ID-120 van de Belgische Luchtmacht, in dienst sinds 31 juli 1957 bij het 7 Squadron te Chièvres.
Avions Fairey en SABCA werkten samen met Fokker voor de bouw van de Hunters, De Rolls-Royce Avon-motoren werden gebouwd door Fabrique Nationale (FN). De ID-120 was gebouwd door Fokker en geassembleerd door Fairey. Het toestel had een beperkte upgrade ondergaan (tot Hunter F.6-standaard) met onder meer een nieuwe zaagtandvleugel. Daardoor was het vliegtuig gemakkelijker te besturen in bochten met hoge snelheid en een bekend probleem met pitch up werd voorkomen. De motor van de ID-120 was echter niet vervangen door het krachtiger exemplaar van de F.6.
De ID-120 was opgestegen vanaf de basis in Chièvres. Na een schijnaanval op een RAF Canberra kreeg de piloot 1Sgt. René Henry op 12.000 meter hoogte technische problemen. Hij nam contact met de verkeerstoren om hem naar de basis van Bevekom te leiden. René hoorde een explosie gevolgd door hevige trillingen. De throttle werd gesloten en tijdens de daaropvolgende duikvlucht trachtte hij de uitgedoofde motor (een flame out) terug op gang te brengen. Nadat Henry twee keer vruchteloos probeerde te herstarten, gebruikte hij op drieduizend meter zijn Martin Baker-schietstoel. Hij kwam terecht op het dak van een woning in Herent-Wijgmaal bij Leuven en werd met lichte verwondingen in het militair hospitaal van Brussel opgenomen.
Het onbemande vliegtuig maakte, voor het neerstortte, een spookvlucht van maar liefst 35 km. Het was dan ook een geluk dat het niet in een woonwijk of dorp terechtkwam. Het scheerde ’s middags in Varendonk langsheen vier boerderijen, toen de bewoners nog aan tafel zaten.
Eén van de buurtbewoners, Jan Laeremans in de Groenheuvelstraat werd opgeschrikt door twee hevige ontploffingen van een militair toestel dat vanuit Veerle laag kwam aanscheren. Op ongeveer 400 meter van de boerderij raakte de straaljager de grond om nadien weer hoogte te winnen. Even verder verloor het toestel een vleugel, raakte opnieuw de grond en kwam terecht tussen stevige eiken bomen waarvan een ganse rij de kruinen verloren en er zeven ontworteld werden door de inslag.
Het vliegtuig scheurde nog wat verder, terwijl het allerlei brokstukken verloor.
Wat er nog overbleef vatte vuur. Het was toen officieel 11.52 uur. Burgemeester Frans Verboven van Varendonk belde omstreeks 12.15 uur de brandweer van Geel op. Slechts zeer weinig mensen hadden toen telefoon.
Commandant Richard Willekens kwam twintig minuten later ter plaatse aan met een twaalftal manschappen. Het toestel was nog aan het branden. Er vloeide kerosine uit de brandstoftanks, waardoor er nog kleine explosies plaats vonden.
Na vijftien minuten was de brand geblust, waarna de rijkswacht ter plaatse kwam om de orde te handhaven tussen al de nieuwsgierigen en de opgetrommelde militairen.
Nog twee weken lang waren er militairen in de buurt die de hele streek uitkamden naar munitie en gevaarlijke onderdelen.
Bronnen:
- Hawker Hunter in dienst bij de Belgische Luchtmacht. André Van Haute. Uitgeverij de Krijger, Erpe, 1996.
- Aviation Safety Network.
- Met dank aan François Van Gehuchten en aan Laurent Heyligen voor de historiek van de ID-120.
Het verhaal van de Hawker Hunter ID-120.
ID-120 c/n 8674
Line Nr: T76 Build Nr: AF69
Assembly kit build by Fokker, but assembled by Fairey, Gosselies
14 April 1957 delivered to Belgian Air Force
05 May 1957 allocated 7W-8Sqn, Chièvres (OV-G)
June 1957 allocated 7W-7Sqn, Chièvres (7J-V)
31 July 1957 Cat.1 damage Chièvres (tt. 38:45 hrs)
28 March 1958 to SABCA for upgrade to F.6 standard (fitted with saw-tooth wings, fully powered elevators and gun blast deflectors)
11 September 1958 allocated to 7 Wing, Chièvres
27 November 1958 written-off in a Cat.5 incident at Goorbeek.
De verschillende constructienummers.
Het constructienummer 8674 is vermoedelijk door Hawker toegekend.
T76 is het lijnnummer bij Fairey, deze nummering was doorlopend voor de toestellen gebouwd door Fairey en SABCA, bvb de ID-119 werd geassembleerd door SABCA maar had toch lijnnummer T75.
De eerste Hunter (ID-1) werd kant en klaar geleverd door Fairey in de UK, ID-2 tot en met ID-6, waren in Engeland geproduceerde kits, maar werden dan geassembleerd door Fairey in België.
De eerste echt in België geproduceerde Hunter was de ID-8 en die kreeg toen Lijn-nr ‘T1’ en Build-nr ‘AF1’.
Om de één of andere reden kregen ook de kits van Fokker een ‘Lijn-nr’ (dus in geval van de ID-120, T76, Build Nr AF69).Jammer genoeg zijn niet alle Lijn Nrs bekend, en als we de beschikbare nummers bekijken lijkt het erop dat ze niet allemaal in volgorde van het latere Belgische serial gebouwd/geassembleerd werden.
Fokker gaf aan de door hen gebouwde toestellen ook nog een M-nummer (Machine-nummer). Van de Belgische toestellen is geen enkel M-nummer bekend. (Informatie via Laurent Heyligen)
Florent Mangelschots
