Tijdens het vierde bombardement op Saint-Ghislain, dat van 23 april 1944, werden naar schatting 7,2 ton bommen op de stad gelost. Eén van de bommen die moest gelost worden boven Saint-Ghislain bleef haperen onder een Typhoon van het 193 of 257 Sqn RAF. Toen ze even later toch los kwam, viel ze per ongeluk op het klooster van Tertre, precies op het gebouw van het weeshuis. De kinderen en enkele volwassenen hadden een kwartiertje voor de start van het bombardement in de eetzaal de waarschuwing gekregen om naar de schuilkelder te gaan. De vliegtuigbom boorde zich in het gebouw en in de kelder waar de kinderen en hun begeleiders een plaats hadden gevonden. Grote delen van het gebouw stortten in op de kelder.
Volgens een officiële mededeling verspreid op 28 april, zouden zesenveertig kinderen, twee religieuzen en een huishoudelijke hulp het leven verliezen. Buiten het weeshuis werden die dag nog vier andere personen gedood en twee zwaar gewond.
Op dinsdag 25 april 1944 vond in Jemappes de begrafenis plaats van acht kinderen (Bouchy, Dubois, twee zussen Telliers, Malengreau, Henniscq, Gérard en Samain). (Journal de Borinage, 26 april 1944). De schrijfwijze van de kinderen komt niet overeen met deze op de gedenkplaten.
Achttien kinderen waren ondertussen naar hun respectievelijke woonplaatsen overgebracht (Het Laatste Nieuws, 27 april 1944)
Tijdens die verschrikkelijke oorlogsdagen in Saint-Ghislain en Tertre zal het zeker niet eenvoudig geweest zijn om een bilan te maken van dodelijke slachtoffers en gewonden. Bovendien verliep de identificatie van sommige kinderen moeilijk bij gebrek aan ouders die lichamen konden identificeren.
Op de gedenkplaat aan het Mariabeeld is sprake van 43 kinderen en twee zusters die omkwamen.
Op de plaat op het kerkhof worden 46 kinderen plus twee volwassenen herdacht (dubbele vermelding Dannaux en Drange?) Nergens is op de gedenkplaten sprake van de huishoudhulp die het leven liet. Volgens lokale bronnen werden de resten van de kinderen begraven op het kerkhof, bij de gedenkplaat. Volgens onze research is dat niet helemaal correct omdat er sprake is van bijvoorbeeld een begrafenis in Jemappes.
Aanvulling 23 juni 2023.
Naar aanleiding van ons onderzoek deed ook Denis Coulon uit Saint-Ghislain extra research zodat nu een correcte lijst van slachtoffers kon worden samengesteld. In het Rijksarchief in Mons vond hij de officiële lijst van diegene die op 23 april 1944 in Tertre zijn gesneuveld.
Gilson Mariette is vermeld als dienstbode. Ze kan ook één van de inwonende kinderen zijn geweest want ze was pas 18 jaar. Celsy Jacqueline zou bij de slachtoffers kunnen gerekend worden. Ze stond midden op de lijst van kloosterslachtoffers, maar stierf een kwart uur na het bombardement in haar huis in Tertre, 66 Rue de Tournai, op de leeftijd van bijna vier jaar. Alle verklaringen werden afgelegd op 24 april 1944, waarbij haar dood werd gemeld om 12.30 uur op 23 april.
Met dank aan Denis Coulon voor het grondig onderzoek.
- Barbée Marguerite (11)
- Berna Louise (39), verzorgster
- Bouchez Madeleine (13)
- Candaten Orphina Madeleine (12)
- Carlier Monique Nelly (9)
- Carlier Nelly Henriette (7)
- Clauwaert Joanna Emelia (46), religieuze
- Coquelet Germaine (8)
- Daniaux Liliane Joséphine (7)
- Daniaux Suzanne Clémence (6)
- Dannaux Solange (16)
- Danneaux Fernande Augusta Julienne (9)
- Delvallée Marguerite Carmen Elvire (8)
- Delvallée Simonne (6)
- Denuit Anna Julia (9)
- Descamps Marie-Thérèse (12)
- Desmets Jeanne-Marie (5)
- Desmets Christiane (4)
- Dieu Jacqueline (11)
- Dieu Régiane Yvette (14)
- Drange Stanislawa (13)
- Drange Sophie (15)
- Druart Yvette Zélie Rosalie (9)
- Dubois Eva Maximilien (7)
- Dubois Berthe Elisabeth (5)
- Gailleterie Gisèle Léona (13)
- Gilson Mariette (18), verzorgster ?
- Goosens Maria (17)
- Hanneuse Marie Mathilde (13)
- Hanussek Arun Marie Louisette (6)
- Honorez Yvonne Yvette (8)
- Jooris Arlette, Lucienne (3)
- Lebalue Marie-Thérèse Joséphine Célestine (53), religieuze
- Lebrun Julia (13)
- Leclercq Claudette (7)
- Lecomte Georgette (9)
- Lievens Emilienne Louisette (12)
- Mahieu Germaine (15)
- Malengreaux Sonia Rita Louisa(3)
- Prouveur Zélia (6)
- Prouveur Laure Mornéa (3)
- Ranocha Jeanine (4)
- Samain Rose Louisa (10)
- Thomas Yvette Liliane (6)
- Tillier Rosa Marie (17)
- Tilliez Irène (5)
- Tomat Elisabeth Nathalie (9)
- Tomat Octavie Maria (6)
- Celsy Jacqueline (3)
Bronnen:
ZB 909. Des bombes sur Saint-Ghislain. Philippe Gilgean
Aline Doome, directrice Le Bivouac SRG
Musée de la Foire et de la Mémoire
Denis Coulon
Diverse kranten
