Tijdens de militaire oefening “Lance One” waren de 13de Compagnie en enkele radio-operators van het 1ste Bataljon Parachutisten op 26 juni 1963 van Melsbroek opgestegen met vier C-119 Flying Boxcars om een gezamenlijke valschermsprong uit te voeren ten zuiden van het Duitse Büren. Door de slechte weersomstandigheden kon het vliegtuig niet landen en er werd koers gezet naar het RAF-vliegveld Gütersloh om de toestellen daar aan de grond te zetten. Bij het overvliegen van het militair oefenterrein Sennelager werd de CP45 getroffen door mortiervuur, een Britse eenheid had de eindtijd van de oefening overschreden.
Door het koelbloedig optreden en de heldhaftige houding van de bemanning en van enkele sprong onderrichters konden nog negen parachutisten het vliegtuig veilig verlaten. Sgt-Majoor Chabot kon nog een deur openen, hijzelf overleed. De vijf bemanningsleden (Ltn Kol Kreps, Cdt Leurent, Adj Verheesen, Adj Veugen en 1SM Zwaenepoel) en 33 inzittenden verloren het leven. Het ongeval gebeurde in Detmold (Rijnland-Westfalen/Duitsland) op 26 juni 1963. De para’s liggen begraven op het vliegveld van Schaffen, de plaats waar ze ook hun eerste valschermsprong uitoefenden. De toegang tot de graven en de gedenksteen bevindt zich op zo’n 200 meter van het clubhuis van de Diest Aero Club, op de Nieuwe Dijkstraat, de baan van Diest naar Tessenderlo. Bij het memoriaal staat ook een informatiebord.
Het kruis werd vervaardigd door het regiment Para Commando, de stenen door Das Natuurstenen van Molenstede. De stenen en kruisen zijn in marmer, het grote kruis in beton en de teksten in brons. 21 parachutisten liggen hier begraven, de overige militairen werden elders begraven.
Een originele gedenkplaat werd in 1999 overgebracht naar het paradeplein van het Kwartier Limbosch te Diest. De arduinen gedenkplaat is nu vervangen door een marmeren plaat met de namen van de verongelukte militairen.
Op 17 april 2010 stuurde Bart Beckers ons een merkwaardige foto. Bart: “Bijgevoegd een foto van het monument op het vliegveld te Schaffen ( Detmold C-119). Op zich niets bijzonder, alleen dat er (omwille van het gesloten luchtruim) geen condensatiestrepen zichtbaar zijn. Dat is iets wat we waarschijnlijk niet meer gaan meemaken.”
Jaarlijks wordt de crash van de C-119 aan het monument in Schaffen herdacht in het bijzijn van familie en gepensioneerde para’s. Bart Beckers stuurde een foto van de herdenking op 22 oktober 2010.
In 2012 kreeg het monument een grondige opknapbeurt omdat het was aangetast door betonrot. Dank aan Bart Beckers voor de foto van het vernieuwde monument (info 1 september 2012).
Info Bart Beckers (29 oktober 2016);
Op vrijdag 28 oktober 2010 werd de jaarlijkse herdenking gehouden aan het Detmold monument op het vliegveld van Schaffen. Een week eerder kreeg het betonnen kruis een nieuwe verflaag en de oude haag achter de kruisjes werd vervangen.
Info Ludo Vrancken (19 december 2018): Volgens het jaarhistorisch verslag van 1Para is het monument ingehuldigd op 26 juni 1964. Het moet tijdens een besloten plechtigheid gebeurd zijn want zelfs in de militaire pers heb ik er niets van teruggevonden.
