Gedenkteken voor 609 Squadron RAF

In de loop van de Tweede Wereldoorlog werd Six-O-Nine een bonte verzameling van vele nationaliteiten met niet alleen Britten, Canadezen, Australiërs, Nieuw Zeelanders en Zuid Afrikanen maar ook uit de Verenigde Staten, Frankrijk, Noorwegen, Rhodesië, Ierland, Mauritius, Polen, Argentinië, en vooral heel veel Belgen. Niet minder dan 55 Belgische piloten dienden onder de vlag van 609 Squadron gedurende de Tweede Wereldoorlog en drie ervan zouden het Squadron ook leiden op een of ander moment: Manu Geerts, Raymond Lallement en Charles Demoulin. Het verhaal gaat dat Michael Robinson (No. 87 Squadron) tijdens de Battle of France gewond raakte en in contact kwam met Belgische militairen van de Militaire Luchtvaart die hem hielpen terug te keren naar Groot Brittannië en dat hij om deze reden ook een aantal Belgen naar 609 Squadron haalde toen hij bij deze eenheid kwam als Commanding Officer. Ze vlogen er aanvankelijk op Spitfire en waren een van de eerste eenheden om met de opvolger van de Hawker Hurricane, de Hawker Typhoon, te vliegen. De Typhoon als puur jachtvliegtuig was niet echt een succes maar het toestel vond zijn niche in de steun aan de oprukkende grondtroepen na de landing in Normandië als jachtbommenwerper en als platform voor ongeleide RPs (rocket projectiles). In deze rol waren ze echter ook kwetsbaar vooral voor de Duitse flak en vijftien Belgische piloten lieten het leven bij 609 Squadron.

Een van de prominente leden van 609 Squadron is zonder enige twijfel Jean de Selys-Longchamps. Tijdens de 18-daagse Veldtocht diende hij als officier bij het Eerste Regiment Gidsen. Vanuit Zuid Frankrijk probeert hij Groot Brittannië te bereiken waar hij in december 1940 aankomt. Hij krijgt een opleiding als piloot en komt bij 609 Squadron terecht. Een van zijn markantste missies was het beschieten van het SIPO-SD hoofdkwartier (niet de Gestapo zoals in veel bronnen vermeld) op de Louizalaan te Brussel op 20 januari 1943. Omdat hij op eigen houtje handelde, werd hij gedegradeerd maar nu staat zijn buste fier midden op de Louizalaan tegenover het gebouw terwijl op de gevel een gedenkplaat zijn exploot onder de aandacht brengt. Hij zou de oorlog echter niet overleven: bij de landing te Manston in de nacht van 15 op 16 augustus 1943 na een opdracht boven het vasteland, crashte zijn beschadigde toestel waarbij Jean de Selys-Longchamps om het leven kwam.

De familie de Selys-Longchamps had zich in 1827 in Waremme gevestigd en er bestaat daar nog altijd een kasteel dat hun naam draagt maar tegenwoordig eigendom is van de familie della Faille. Misschien is dat de reden waarom Waremme besloot een gedenkteken op te richten voor No. 609 Squadron RAF. Op 7 september 2003 werd het memoriaal onthuld op de Place du Roi Albert 1er. Het squadronkenteken met het motto ‘Tally Ho’, is ingemetseld in de linkerzijmuur van het Centre d’Information Provinciale de Liège. Onder het embleem is een gegraveerde plaat aangebracht met de tekst: ‘7 septembre 2003 – Hommage de la ville aux pilotes du Fighter Squadron 609 et à la jeunesse héroïque – Afin que le souvenir du courage et du sacrifice soit entretenu par les bénéficiaires d’une société libre et démocratique’.