In de nacht van 18 op 19 juli 1944 stuurde Bomber Command een honderdtal bommenwerpers naar het spoorwegknooppunt van Aulnoye-Aymeries, ten zuidwesten van Maubeuge in Frankrijk. Een van deze bommenwerpers was Lancaster LL943 KO-C, van 115 Squadron. Na het bombardement zette de piloot koers naar het noordwesten, richting Kortrijk, om de terugweg naar de basis aan te vatten. Bijna onmiddellijk werden ze aangevallen door een nachtjager Junkers Ju 88 van Florennes, gevlogen door Hauptmann Josef Krahforst van 2./NJG 4. De Lancaster stortte neer op de Belgisch-Franse grens waarbij alle bemanningsleden omkwamen:
F/O Robert E. Pellew RAAF (piloot, Sgt Albert E. Morton (flight engineer), P/O Eric R. Tibbits RAAF (navigator), F/S Fraser C. Hollenback RCAF (bommenrichter), Sgt Edward V. Wakeman (radio operator), Sgt Henry J.W. Simmonds (staartschutter), Sgt Frederik Allen (rugkoepelschutter).
De Lancaster viel in de bossen tussen Flines-Lès-Mortagne in Frankrijk, en Maubray, in België, niet zover ten westen van de plaats waar nu het vliegveld van Maubray gelegen is. De exacte plaats is ter plaatse gekend als ‘La Cavée’.
Enkele Belgische verzetslieden haasten zich naar de plaats van de crash en stoten op hun tocht op de staartkoepel met schutter Sgt Simmonds er nog in. De geschutskoepel was kort voor of tijdens de crash van het vliegtuig afgebroken. Ze haalden Simmonds uit de koepel en begroeven hem haastig iets verder van de crashplaats in zijn parachute. Kort na de bevrijding, op 3 september 1944, net voor de Amerikaanse troepen er zouden aankomen, waren er in Laplaigne enkele schermutselingen tussen het verzet en de terugtrekkende Duitse troepen. De Duitsers namen enkele gijzelaars waarvan er bij een ontsnappingspoging twee werden doodgeschoten waarbij ook twee toevallige omstaanders als slachtoffer vielen. De vier werden op 6 september 1944 te Laplaigne begraven. Men ontgroef Sgt Simmonds uit zijn anoniem graf in het bos en samen met de ‘Vier Martelaren’, zoals ze plaatselijk genoemd werden, kreeg hij een eervolle begrafenis en een graf op het kerkhof van Laplaigne, midden tussen de vier anderen. Op dat moment was zijn identiteit echter nog niet gekend en zijn grafkruis kreeg het opschrift ‘RAF Mort pour sa Patrie’.
De zes andere bemanningsleden kregen een graf in Frankrijk, op het kerkhof van Valenciennes, omdat het wrak door een Franse boswachter gesignaleerd werd aan zijn hiërarchie. Alleen F/S Fraser Hollenback kon geïdentificeerd worden en kreeg een individueel graf. De andere vijf werden in een collectief graf begraven met slechts twee grafnummers. Dit leidde tot enige verwarring: het Rode Kruis kreeg blijkbaar weinig informatie van de Duitsers en signaleerde slechts drie bemanningsleden aan de Britse autoriteiten. Bij de opgraving in 1946 ontdekte men echter dat er vijf bemanningsleden onder deze twee anonieme graven lagen.
Het grootste deel van het wrak lag aan de Belgische kant van de grens maar de exacte plaats is na de oorlog verdwenen door zandwinning. Pal tegen de grens is er nu een kunstmatig meer waarop men aan waterski kan doen.
Gabriel Bauters, Kolonel o.r. bij de Belgische Landmacht, deed onderzoek naar de gevechten van mei 1940 en september 1944 in de omgeving van Doornik en publiceerde er een boek over (Destination le Haut-Escaut). Geïntrigeerd door het graf van Sgt Simmonds op het kerkhof van Laplaigne, begon hij ook een onderzoek naar de omstandigheden van de dood van Simmonds en pende het resultaat neer in ‘L’énigme du Lancaster LL943’.
Het gedenkteken op Frans grondgebied kwam er na het verschijnen van het boek en kwam tot stand door de medewerking van het Gemeentebestuur van Flines-Lès-Mortagne, het Office National des Forêts en de Conseil général du Nord. De onthulling gebeurde op 5 september 2010 in aanwezigheid van de Franse en Belgische autoriteiten en een deelname van verschillende militairen uit Groot-Brittannië, met o.a. de delegatie van 115 (R) Squadron, Canada en Australië. Eregenodigde was June Wakeman, zus van de radio operator Edward Wakeman. Zij kreeg de eer om de gedenksteen te onthullen. De dag voordien had men al eer bewezen aan de overleden bemanningsleden op de begraafplaatsen van Valenciennes en Laplaigne.
Hartelijk dank aan Kolonel o.r. Gabriel Bauters die onze gids was bij het bezoek aan het gedenkteken en aan het graf van Sgt Simmonds te Laplaigne. Het boek is nog steeds verkrijgbaar bij de auteur: geïnteresseerden kunnen een bericht sturen naar de redactie via het antwoordformulier op de contactpagina, de redactie stuurt uw vraag dan verder naar de auteur. De auteur maakte ook een post-script met informatie die na het verschijnen van het boek boven water kwam na contacten met de families van Henry Simmonds en Eric Tibbets. We kunnen het boek ten zeerste aanbevelen aan de geïnteresseerde lezer.
