Maurice Lucien Félix Happe, geboren te Saint-Germain-en-Laye (Yvelines) op 15 april 1882, overleden te Awan (Aywaille) op 20 oktober 1930.
Maurice Happe begint in 1903 aan zijn opleiding aan de Franse militaire school van St.-Cyr bij Parijs. Hij dient aanvankelijk in de infanterie en de artillerie maar de beginnende luchtvaart trekt hem aan en hij vraagt zijn overplaatsing naar de ‘Service de l‘aéronautique’. Bij een van zijn eerste vluchten als passagier/waarnemer gaat het vliegtuig over kop en Lt Happe besluit dat het misschien beter is als hij zelf de stuurknuppel in handen heeft. Begin 1913 behaalt hij zijn brevet als militair piloot.
Bij het begin van de Eerste Wereldoorlog krijgt hij een verkenningsopdracht van Tournai richting Liège. Hij komt is slecht weer terecht en is verplicht een noodlanding te maken in het neutrale Nederland. Normaal betekende dat internering voor de duur van de oorlog maar Lt Happe maakt de Nederlanders wijs dat hij een burgerpiloot is van de fabrikant Farman en kan zo terugkeren naar Frankrijk.
Lt Happe komt aan het hoofd van een escadrille in de streek van Belfort (grensstreek van Frankrijk met Zwitserland en Duitsland). Hij voert zelf vele gedurfde bombardementsopdrachten uit waardoor hij in Duitsland de bijnaam “Roter Teufel” kreeg en er zelfs een prijs van 25.000 mark op zijn hoofd gezet werd. Eind 1915 komt hij aan het hoofd van de Groupe de Bombardement 4. Zijn faam is zo groot dat er enkele postkaarten uitgegeven worden waarbij hij poseert voor zijn Farman. Hij komt echter regelmatig in conflict met zijn superieuren die hem uiteindelijk overplaatsen voor inspectieopdrachten in de vliegscholen. Na enkele maanden mag hij terug naar de infanterie aan het Italiaans-Oostenrijkse front.
Na de oorlog gaat hij enkele jaren met een Franse missie naar Polen als ondersteuning van de Poolse strijdkrachten bij hun organisatie en opleiding. Na zijn terugkeer krijgt hij het bevel over een Frans luchtvaartregiment gestationeerd in Neustadt in het Duitse Rijnland. In 1929 is hij als Luitenant-Kolonel bevelhebber van het 12e Luchtvaartregiment te Reims.
Op maandag 20 oktober 1930 vertrekt hij met een Breguet XIX (nr.1717) van Reims-Courcy richting Metz, hij wordt er verwacht voor een conferentie van reserveofficieren. Samen met hem vliegt Korporaal Mecanicien Roger Huet. De weersverwachting is slecht, het plafond hangt op amper 300 meter. Rond 11.30 uur horen landbouwers die in de buurt van Aywaille aan het werk zijn, een vliegtuig dat een noodlanding probeert te maken, mogelijk was het toestel verdwaald. Plots breken de vleugels van de romp. Op lage hoogte hebben de bemanningsleden geen kans om het vliegtuig te verlaten, Happe en Huet komen om het leven.
Over Korporaal Roger Huet konden we weinig details vinden. Hij was afkomstig uit Rethel en had in 1929 een verbintenis van drie jaar getekend bij de Franse Militaire Luchtvaart.
Het monument ter ere van Kolonel Happe en zijn Cpl Mec Huet bevindt zich op de weg voorbij het kerkhof van Harzé, genaamd Awan-Fond de la Ville, vlakbij het gehucht ‘Fond dès Vâs.’ Het werd ingehuldigd op 22 oktober 1931. Vergeleken met de foto van André Bar van enkele jaren geleden lijkt de site met het gedenkteken in 2024 verwaarloosd en aan een opfrissingsbeurt toe.
Meer details in het boek ‘Le Corsaire de l’Air : Maurice Happe et la Naissance du Bombardement Stratégique’ door Gilles Krugler (uitgegeven door de Service Historique de la Défense, 2006 ; ISBN 2 11 095038 9) of ook https://harze.e-monsite.com/pages/un-heros-se-tue-a-harze.html
