Voorbij de ljzertoren te Kaaskerke (Diksmuide), neemt men de eerste straat rechts, (Kapellestraat). We komen eerst voorbij de St.-Jacobskapel. Een 500 à 700 meters in die straat bemerkt men aan de rechterkant temidden van de akkers een kapel, “Het Vliegenierskapelletje”.
Een aarden weg voert er naar toe. Het ligt tussen bomen en struiken in de schaduw van de ljzertoren. Het is opgericht op de plaats waar op 12 mei 1917, Sgt Vlieger Paul de Goussencourt en zijn,waarnemer, Ltn Léon De Cubber in een Farman F40 het leven lieten.
De adellijke familie de Goussencourt kocht het terrein waar hun zoon sneuvelde en liet er een kapel bouwen.Als men de kapel binnengaat hangt er aan de linkerzijde een gedenkplaat met volgende tekst,A la mémoire du Comte Paul de Goussencourt Engagé volontaire, Sergent Pilote Aviateur Chevalier de I’Ordre de Léopold 11 Décoré de ]a Croix de Guerre et de la Médaillede I’Yser Tué face à l’ennemi en servicecommandé Le 12 mai 1917 A l’age de 25 ans.Ses Père et Mère Stanislas Théodore Marie Comte de Goussencourt et Jeanne Rose Virginie Marie de Patoul Fienru Comtesse de Goussencourt ont élevé cette chapelle à l’endroit même où estmort pour la Belgique leur fils bien aimé. Vous qui passez priez pour lui, priez pour eux MCNIXXIII ,Spreuk van de familie de Goussencourt: MALO MARI QUAM FOEDARI
Graaf Paul-Henri de Goussencourt werd geboren te Obourg op 14 januari 1892. Bij het uitbreken van de oorlog was hij vrijwilliger in het 5de linieregiment. In december 1915 vervoegde hij het Militaire Vliegwezen en bekwam zijn vliegbrevet in Engeland in mei 1916. Hij diende gedurende een jaar bij het 3de smaldeel onder bevel van Majoor Dhanis.
Léon Adelin Decubber werd geboren te Kuregem /Anderiecht op 23 februari 1893. Hij was in zijn tweede jaar aan de Mililitaire school toen de oorlog uitbrak. Bij de mobilisatie in augustus 1914 werd hij ingedeeld als tweede luitenant bij het 3de artillerieregiment Luik. Bij bet begin van 1916 werd hij overgeplaatst naar het Militaire Vliegwezen als officier-observateur.
Het monument is erg verwaarloosd. Naar verluid is er onenigheid over eigendom en restauratie. Aldus de tekst van Wilfried Decreton in Contact 22.
51° 01’ 42.28” N
02° 50’ 47.42” O
De familie de Goussencourt is een zeer oud adellijk geslacht van Franse oorsprong. De kapel te Kaaskerke (patrimoniumboek blz 36) werd opgericht voor Sgt Vl Paul de Goussencourt en zijn waarnemer Lt Léon De Cubber. Johnny De Koker meldde ons dat zich aan de Avenue Paul de Goussencourt te Havré bij Mons het ouderlijk kasteel bevindt. Aan de geïnteresseerden melden we dat het in augustus 2007 te koop stond voor 1.300.000 euro (Immo DIMO). Update 2007.
Info Frans Van Humbeek (6 februari 2017).
Tijdens mijn bezoek aan de kapel kon ik alleen maar vaststellen dat ze nog meer is verwaarloosd dan tien jaar geleden. Er werd enkel een plaatje aangebracht ‘Beschermd monument.’
Info 23 juni 2018.
Volgens een artikel in het Nieuwsblad van 14 juni 2018 (auteur Ronny Vanhooren) is de verwaarloosde kapel is in oude glorie hersteld door een groep vrijwilligers:
“Een aantal vrijwilligers hebben de Vliegenierskapel in Kaaskerke opgekuist. De herinneringskapel staat er al jaren verwaarloosd en verwilderd bij. Auteur André Gysel lanceerde onlangs nog een oproep om het monumentje onder handen te nemen. Die is blijkbaar niet in dovemansoren gevallen. Aanvankelijk was niet bekend wie de kapel onder handen nam, maar nu blijkt het initiatief uit te gaan van de leden van de Facebookgroep ‘Vriendenkring Wereldoorlog 1914’.
Auteur André Gysel publiceerde onlangs een boek over Willy Coppens die tijdens de Eerste Wereldoorlog actief was als piloot. Het boek is gebaseerd op een publicatie van Coppens zelf, die dateert uit 1932. André Gysel voegde er nu wel zo’n 150 foto’s met commentaar aan toe.
“Een van de collega-piloten van Willy Coppens was Paul de Goussencourt”, vertelt de auteur. “Toen die in mei 1917 over Diksmuide vloog om een luchtfoto te maken van de bezette stad, werd zijn traag vliegend toestel door de Duitse luchtafweer in brand geschoten. Hij stortte neer in Kaaskerke, niet ver van waar zich nu camping IJzerhoeve bevindt.”
“Na de oorlog kochten de ouders van Paul de Goussencourt enkele hectaren grond in de onmiddellijke omgeving van waar het vliegtuig crashte. Ze bouwden er in de jaren twintig van vorige eeuw een herdenkingskapel, die nu gekend is als de Vliegenierskapel. Zo willen de ouders de herinneringen aan hun zoon levendig houden”, vertelt André Gysel.
In de jaren tachtig verkocht de familie de Goussencourt het grootste gedeelte van de landbouwgrond rond de kapel. De kapel en de toegangsweg vanaf de Kapellestraat hield ze in haar bezit.
De Vliegenierskapel is intussen een beschermd monument, maar vandalen ontzien het gebouwtje niet. De mooie brandglasramen zijn gestolen en de kapel zelf heeft een flinke onderhoudsbeurt nodig.
“Naar aanleiding van alle activiteiten rond de herdenking van de Eerste Wereldoorlog was beloofd om de kapel te laten restaureren”, zegt auteur André Gysel nog. “Vier jaar later er is nog niets gebeurd”, zo klonk het onlangs nog. “De Vliegenierskapel is een ruïne en daarrond is het een echte wildernis”, aldus Gysel, die de stad en de familie de Goussencourt opriep om de handen uit de mouwen te steken en de kapel van de ondergang te redden.
Aanvankelijk was niet helemaal duidelijk wie de kapel in ere herstelde. “Ik stel vast dat de Vliegenierskapel van alle begroeiing ontdaan is en dat de site opgeruimd is”, vertelde burgemeester Lies Laridon (CD&V). “Wie dat precies gedaan heeft, weet ik niet. Het waren in ieder geval niet de mensen van de stedelijke groendienst. Wij werken niet op privégrond zonder voorafgaand akkoord.”
Intussen is bekendgeraakt dat WIlliam Bulcke, Katleen Cierpial en andere vrijwilligers van de Facebookgroep ‘Vriendenkring Wereldoorlog 1914’ de kapel onder handen namen.
Volgens de laatste beelden die we van de kapel ontvingen (Lambert Derenette, november 2018) is de herdenkingsplaat in de kapel vernield. Een grote schande!
