Brussel, 28 september 2011. Het Jubelpark maakt zich op voor de tentoonstelling ‘Sabena: de toekomst kwam uit de lucht’. Een rondgang door de tentoonstelling roept meteen een hele golf nostalgie op aan ooit de parel aan België’s kroon.
 | Herpa Model 515481, Sabena Douglas DC-6, schaal 1/500 Sabena nam vanaf 1947 vijf vliegtuigen van het type DC-6 in dienst en zette ze in voor het passagiersvervoer naar de Congo. De reis erheen verliep in twee etappes en duurde 25 uur. |
Een mooie tentoonstelling is het zeker, deze die in het Jubelparkmuseum door de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis is opgesteld, en dus niet, let wel, niét in het nabijgelegen Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis plaats heeft. In het majestueuze museumgebouw zijn door afdelingshoofd mevrouw Coppens en haar team, een hele reeks artefacten van en over Sabena neergelegd die de bezoeker zeker kunnen bekoren. De nadruk ligt daarbij op de kledij met accessoires die de Sabena-stewardessen door de jaren heen (1941-2001) hebben gedragen. Het zijn vaak creaties van bekende ontwerpers met klinkende namen zoals Rodier, Strelli, Carven. Mocht de bewondering, eenmaal thuis, bijlange na niet zijn weggeëbt, weet dan dat het boek ze nogmaals uitvoerig toont, de dames in mooie pakjes, maar blijf liever wat langer staan in het museum, daar oogt het levendiger.
 | Herpa Model 515832, Sabena Convair CV-440, schaal 1/500 Sabena nam vanaf 1957 twaalf toestellen CV-440 in gebruik, goed voor het vervoer van 44/52 passagiers. |
Sabena wordt bij deze tentoonstelling ook geloofd voor haar pioniersdrang inzake veiligheid (o.m. inschepingspieren) en deskundigheid (o.m. testbanken). “Vliegtuigrampen zijn nu gelukkig eerder zeldzaam geworden, maar als ze zich toch voordoen, reageert het publiek ontzet”, zo valt te lezen in de cataloog. Het betreft hier echter niet alleen vliegtuigongevallen die nu gelukkig zeldzamer zijn geworden dan in de beginjaren van de luchtvaart, zo weet het boek verder te vertellen, hier duikt ook het gevreesd begrip terrorisme op. De tentoonstelling en het boek herinneren dan ook aan 8 mei 1972 toen een Sabena-Boeing boven Sarajevo gekaapt werd door een Palestijnse terreurgroep.
 | Herpa Model 553698, Sabena Lockheed L-1049H Super Constellation, schaal 1/200 Van een van de mooiste vliegtuigen ooit gebouwd, de Connie, had Sabena er vanaf 1958 drie in dienst. Ze namen al elk 85 passagiers aan boord. |
Het Belgische icoon Sabena, beschikte over een foto- en filmarchief zonder weerga. Het staat nu wel onder curatele, maar de organisatie van de tentoonstelling kon toch genieten van een verregaande medewerking. Foto en film, jawel, maar ook het eigen reclamebedrijf stond bij Sabena garant voor wervende posters. Er zijn op de tentoonstelling enige hele mooie exemplaren te zien. Zelfs de vroege, onbeholpen, goedkope kleurenprenten hebben hun charme bewaard. En natuurlijk is hier, een beetje weggedoken weliswaar, de beroemde prent in reproductie te zien van ‘De Hemelvogel’ die de Belgisch surrealist Magritte, aan Sabena extra faam bezorgde
(https://www.hangarflying.eu/nl/content/de-belgische-surrealisten-magritte-en-sabena).
 | Herpa Model 513678, Sabena Boeing 707-30 , schaal 1/500 Bij Sabena vlogen vanaf 1959 maar liefst twintig vliegmachines van het type B-707. Met dit vliegtuig konden al 175 passagiers mee. |
Moeilijker in beeld te brengen is de evolutie van de reiziger als klant van het luchtverkeer (jetsetter, roker, epicurist) …, maar de poging hiertoe is best verdienstelijk. Ook erg te smaken is de voorstelling van de evolutie van de vliegtuigstoel die door mevrouw Coppens is neergezet, hernomen in een hoofdstuk in het boek: van rieten stoel tot hypermoderne cocoon in eerste klas. Sabena schonk in 1960 een reeks vliegtuigstoelen aan het Legermuseum en de Belgische ingenieur François Braun, beginpionier op dat vlak, is met het oog op de tentoonstelling door het afdelingshoofd hierover uitgebreid geïnterviewd.
 | Herpa Model 554572, Sabena McDonnell Douglas DC-10-30, schaal 1/300 De DC-10-30 kwam de Sabenavloot in 1973 vervoegen met dertien stuks. Haast 200 passagiers konden erin worden vervoerd. De DC-10 had nog een werktuigkundige aan boord. |
Natuurlijk komt het hoofdstuk Belgisch-Congo uitgebreid aan bod. Maar ook aan Sabena ten tijde van de Expo in 1958, wordt netjes aandacht besteed. Daar staat de prima pen van Frans Van Humbeek voor garant.
De tentoonstelling eindigt met een blik vooruit. Wat brengt ons de toekomst nu het post-petroleumtijdperk zich opdringt en de prijs van kerosine in een jaar tijd met de helft is gestegen?
Voor méér over deze Sabena-tentoonstelling, zie verder in deze update van Hangar Flying bij het artikel van medewerker Jean-Pierre Decock.
 | Herpa Model 509619, Sabena BAe 146-300, schaal 1/500 Van de BAe 146 nam Sabena de Avro RJ85 (vanaf 1995) en de Avro RJ100 (1997) op in de vloot. OO-DWD vloog naar aanleiding van 75 jaar Sabena, een tijdlang met een wel erg aparte aankleding. |
De tentoonstelling loopt tot 26 februari 2012. Het boek ‘Sabena, de toekomst kwam uit de lucht’, is uitgebracht door Borgerhoof & Lamberigts en kost 29,95 €. Warm aanbevolen, én het boek in de winkel én de tentoonstelling te Brussel.
Een tentoonstelling als deze bezoeken is mooi meegenomen. Er thuis een opzetten is andere koek. Uiteraard kan een B-707 van wijlen Sabena niet in de tuin worden neergepoot of alle kasten in huis worden volgestouwd met artefacten van het icoon; maar beslag leggen op één strookje kast, dat moet nog net kunnen.
 | Herpa Model 517355, Sabena Concorde, schaal 1/500 Sabena was op de afspraak met het supersonische verkeersvliegtuig Concorde. Het nam in 1965 een optie op twee exemplaren maar zou die in december 1972 lichten. |
Herinner u de jaren toen dinky toys nog ons jeugdig leven regeerden. Dat kan nu opnieuw. Ga daarbij als volgt te werk. Ga zien op www.herpa.de en vraag vervolgens aan de Heilige Sint, de Goede Kerstman en de Brave Paashaas langs te komen met alle modellen die het Duitse bedrijf ooit van Sabenavliegtuigen heeft gemaakt. Heb je dan je eigen Sabena-tentoonstelling op de kast. Schitterend.
Guido Bouckaert
