Kaapstad, 20 september 2013. De levensloop van een vliegtuig is natuurlijk zeer veelzijdig en het is soms boeiend om eens te gaan bestuderen wat er met een ex-Belgisch vliegtuig zoal is gebeurd. Met enige heimwee keken we in Kaapstad (Zuid-Afrika) naar twee Convairs CV-580’s die een tijdlang bij het Belgische EAT werden ingezet voor DHL.
Titan
Bij de Titan Helicopter Group (THG) werden we ontvangen door John Thornley (Chief Engineer Fixed Wing) en Jide Adebayo (CEO van Titanoffshore (Pty) Ltd). THG werd opgestart in 1993 en is het grootste helikopterbedrijf van Zuid-Afrika. Wereldwijd biedt het zijn diensten aan met het accent op veiligheid en efficiëntie. THG was al actief in landen als Afghanistan, Angola, Antarctica, Equatoriaal-Guinea, India, Ivoorkust, Libië, Maleisië, Mozambique en Sudan. In Tsjaad en Libië ging het bijvoorbeeld om evacuaties van personeel van oliebedrijven na lokale onlusten. Maar het is niet alleen de oliewinning die beroep doet op THG, ook parastatalen, internationale hulporganisaties, regeringen, enz.
 | Bij de Titan Helicopter Group werden we rondgeleid door Jide Adebayo (links, CEO van Titanoffshore (Pty) Ltd) en John Thornley (Chief Engineer Fixed Wing). |
THG bestaat uit vier afdelingen. Er is Titanhelicopters (Pty) Ltd, het hoofdkantoor, gevestigd in George (Zuid-Afrika.) Ook Indwe Aviation (Pty) Ltd is daar gevestigd. Titanoffshore (Pty) Ltd heeft als basis Kaapstad. Court Helicopters (Pty) Ltd is operationeel vanop Oranjemund Airport (OMD) in Namibië.
Offshore
De voornaamste activiteit van THR is zeker het offshore werk. Jide: “Vroeger hadden we ook een basis in de haven van Kaapstad, daar zijn we gestopt omdat nu eenmaal minder vaartuigen hier een crew change of bevoorrading nodig hebben. Zo’n operaties voeren we nu uit vanop onze hoofdbasis, nl. de General Aviation Area van Cape Town Airport.”
On- en offshore operaties worden aangeboden in VFR- en IFR-condities, met helikopters van 1 tot 30 passagiers, met ladingen van 100 kg tot 20 ton. Daarvoor worden zowel Westerse als Russische helikopters ingezet.
Helikopters die rond de klok worden ingezet zijn de Sikorsky S76A++, Sikorsky S61N (een versie aangepast voor offshore werk), Bo-105 CBS 5, Kamov Ka-32, Mi-8 MTV (met krachtige TV3117VM-motoren en een efficiënter staartrotor, westerse boordinstrumenten), Mi-8 P (dezelfde afmetingen als de Mi-8 MTV, lichtere motoren, grotere vierkante vensters, naar voor gerichte passagierszetels) en Bell 212. De Mil en Kamov helikopters kunnen optimaal ingezet worden voor de brandbestrijding.
THG heeft veel ervaring opgedaan met de Russische toestellen. Ze hijsen probleemloos lasten van vijf ton (hoogspanningsmasten, beton om te storten op moeilijk bereikbare locaties, enz.)
 | De hoofdzetel van de Titan Helicopter Group (THG, www.titanhelicopters.com) is gevestigd in Kaapstad (Zuid-Afrika.) Tijdens ons bezoek kreeg deze Mi-8 P ZS-RPK een onderhoud. |
Europa
Managers als Jide Adebayo hebben overal ter wereld goede luchtvaartcontacten. Natuurlijk dat een Belgische firma als Noordzee Helikopters Vlaanderen (NHV) hem niet onbekend is. Hij spreekt ons ondermeer over een Belg die voor NHV werkte en nu actief is in Ghana.
Jide Adebayo heeft zelf ook een goed gevuld CV en werkte lang in Groot-Brittannië. Jide: “16 jaar vloog ik offshore vanuit Aberdeen met Super Puma, ik was er chief pilot. Zo’n 600 uur per jaar vloog ik. De Noordzee is allerminst een gemakkelijke omgeving om te vliegen, de weersomstandigheden kunnen er zeer slecht zijn. Het kortste offshore platform dat we moesten bevoorraden lag op zo’n 60 mijl maar we hadden er ook eentje op 260 mijl met slechts een mogelijke uitwijkhaven, de Shetlands op 90 mijl. Midden 2000 ben ik dan overgestapt naar het management van Titanoffshore.”
Onderhoud
Jide: “We doen ons eigen onderhoud voor zowel de heli’s als de Convairs. In Zuid-Afrika zijn slechts vier Convair-engineers actief, drie ervan zijn tewerkgesteld door THG. Alle bemanningsleden van fix wing en heli’s hebben de Zuid-Afrikaanse nationaliteit, behalve een Russische ingenieur die echter wel de noodzakelijke westerse kwalificaties bezit.”
Zuidpool
THG (ISO 9000-gekwalificeerd en lid van IATA) is actief bij brandbestrijding, houtvesting, hijsen van constructies voor de bouwsector, medische bijstand en transport van passagiers. Een tijdlang vloog THG bevoorradingsvluchten voor het Zuidpoolstation SANAE IV, een contract werd afgesloten met het Directorate for Antarctica and the South Seas Islands. De supply van zo’n poolstation is natuurlijk van levensbelang, de heli’s zijn speciaal uitgerust voor operaties in deze extreme koude. De bevoorrading gebeurde vanaf het helikopterdek van het extra tegen poolijs beschermde schip SA Agulhas.
Belgische Convairs
THG heeft momenteel nog drie Convairs 580 operationeel. In Kaapstad staat de Convair CV-580 (cn 39) ZS-LYL. Het toestel kan 48 passagiers vervoeren. De Convair CV-580 ZS-KEI (cn 141) bevond zich tijdens ons bezoek in Namibië en is ook uitgerust voor passagierstransport. De passagiers-Convairs worden gebruikt om klanten van Kaapstad en Windhoek naar Oranjemund te vliegen. Vandaar worden ze met twee S76-helikopters verder gevlogen naar de offshore ontginningen in de Atlantische Oceaan. Oranjemund is een luchthaven gebouwd door de De Beersgroep, op de grens tussen Zuid-Afrika en Namibië en in een van de belangrijkste diamantcentra. Je kan het stadje dat eigenlijk voor De Beers is gebouwd en de luchthaven mooi zien liggen via Google Earth.
 | De Convair 580 OO-DHB op 22 juni 1988 op Brussels Airport. (Foto Guy Viselé) |
 | De ZS-SKL (ex OO-DHB) wacht voor de loods van Titan op de volgende opdracht. Via de Spaanse luchtvaartmaatschappij Swiftair en de Zuid-Afrikaanse airline Skyhaul kwamen de ex-Belgen bij THG terecht. |
 | De cockpit van de ZS-SKL. |
De ex-Belgische ZS-SKL (cn 458, ex OO-DHB) en ZS-SKG (cn 25, ex OO-DHG) zijn nog altijd uitgerust als cargotoestellen. De ZS-SKG heeft sinds zijn aankomst in Zuid-Afrika echter niet meer gevlogen, deze Convair werd gebruikt voor wisselstukken. Hij is nu zo goed als volledig gestript van alle bruikbare onderdelen en –afhankelijk van de weersomstandigheden in de Kaap– wordt hij binnen een maand volledig gesloopt.
 | De Convair 580 OO-DHG op 7 mei 1988 gefotografeerd op Brussels Airport. Merk de escape rope en de tailstand. (Foto Guy Viselé) |
 | De slopers zullen zeer binnenkort de laatste resten van de ZS-SKG (ex OO-DHG) op Cape Town International Airport komen verwijderen. |
De ZS-SKL werd eigenlijk aangekocht om vrachttransport te gaan doen voor de helikopterklanten, een groot succes is dat spijtig genoeg niet geworden. Jide: “We kunnen toch nog een vijftal jaar met de Convairs vliegen, daarna zien we wel of we nog fix wing aircraft aankopen, dat hangt natuurlijk af van de vraag van onze klanten.”
Tekst en foto’s: Frans Van Humbeek
