Keerbergen, 23 januari 2016. In 2003 had ik Keerbergenaar Jan De Vocht (°13 januari 1930, †27 juli 2015) in de lokale heemkring ontmoet bij de boekvoorstelling van ‘Het verdronken vliegveld.’ Jan was als buurjongen opgegroeid met het Keerbergse vliegveld, hij kon er enthousiast over vertellen. Samen met zijn zoon Peter (55) kon ik nu genieten van enkele sfeervolle luchtvaartfoto’s die Jan ons had nagelaten. We publiceren ze graag als eerbetoon aan Jan De Vocht.
De plaats van afspraak was brasserie-restaurant The Lake (www.thelake.be) in Keerbergen. Hier had ooit het belangrijkste gebouw van het vliegveld gestaan. Onze tafel bood een heerlijk uitzicht over het bevroren meer.
Op 1 februari 1950 begon Jan De Vocht als milicien zijn legerdienst om op 26 september 1959 te starten als beroepsonderofficier bij de Belgische Luchtmacht. Hij deed dienst in onder andere Wevelgem en Evere, maar was vooral automecanicien bij de 15 Wing te Melsbroek. In 1982 ging adjudant Jan De Vocht op pensioen. De sportieve man overleed op 27 juli 2015 tijdens het fietsen.
 | Jan De Vocht (staand, zesde van links, met kepie) met zijn collega’s in Melsbroek bij de Fairchild C-119G OT-CBQ CP-37 Flying Boxcar. |
 | Jan bij Spitfires op Wevelgem, april 1951. De SG-89 is herkenbaar op de foto. Deze Supermarine Spitfire F(R).14 maakte op 6 maart 1952 na motorproblemen een buiklanding in De Moeren. |
 | Gloster Meteor F.4 EF-15 GE-T met het embleem van 349 Sqn op de linker motorgondel, tussen mei 1949 en 1952. |
 | Op de luchthaven van Evere/Haren werd vele jaren de veldloop van ‘Le Soir’ gehouden. De sportieve Jan De Vocht poseert hier voor de Percival P-28 Proctor IV RM219 van de Royal Air Force. |
Peter De Vocht: “Mijn vader zou je beslist alle verhalen achter die foto’s in geuren en kleuren hebben verteld. Begin jaren vijftig was hij tijdens zijn legerdienst ambulancier en nam stiekem foto’s van die crashes van die militaire vliegtuigen, iets dat ten strengste verboden werd door de legerleiding. Hij was getuige van veel ongelukken, maar het meeste vertelde hij van de vliegtuigcrash van de Sabena Boeing 707 in Berg op 15 februari 1961. Hij was toen beroepsmilitair in Melsbroek en volgens zijn verhalen was hij een van de allereerste ter plaatse.”
 | 12 mei 1950, de vliegveldwerkpost II in Wevelgem. Boven v.l.n.r. Sabbe, Alfons Dierckx (°27 juni 1928, † 15 januari 2016,) Boonen, Kapitein Vermaeth, Motte, Van Moulders, Van der Hoeven. Onder d’Haens, Lauwrijs, De Smidt en Jan De Vocht. |
 | Jan (links) in juli 1967 bij de Republic F-84F Thunderstreak FU-18/YL-Q in Saffraanberg. Na motorproblemen en een noodlanding in Florennes op 23 april 1956 was de Thunderstreak overgedragen aan de Technische School. |
 | Op 8 augustus 1948 vernielde een brand een groot deel van de Technische School in Saffraanberg. De stad Tongeren werd gedurende een viertal jaren de garnizoenstad van de Technische School. Op 17 januari 1950 werd op de binnenkoer van de Ambiorix-kazerne dit monument opgericht ter ere van de gevallen technici van de Luchtmacht. |
 | Jan (aan het stuur) als ambulancier in de kazerne van Bevingen, Sint-Truiden. Foto genomen op 1 mei 1952. |
 | De kazerne van Tongeren, 9 september 1951, met Spitfires op de achtergrond. Boven v.l.n.r. Bioyere, Levens, Craeghs, Cools, Anaels, Michiels, De Vocht. Midden Gers, Van den Berghe. Onder De Hoorne, Van Begijn, Mertens, Caeytan en Titeka. |
Peter: “Mijn vader en ik zijn allebei geboren Keerbergenaars. Foto’s van het verdwenen ‘plein’ had hij spijtig genoeg niet.” Fotograferen bij het select publiek van het vliegveld zal Jan vermeden hebben. Zijn persoonlijke foto’s zijn doorgaans charmante en ongekende beelden, zo’n foto’s vindt Hangar Flying zeker de moeite waard om te publiceren. Op heel wat foto’s stond een datum. Ook de namen van de personen op de foto’s staan op de achterkant van de foto’s, spijtig genoeg niet altijd even leesbaar.
 | De Douglas C-47B Dakota IV K-41 OT-CWT, foto genomen op Brustem op 2 februari 1952. In december 1949 werd deze Dakota eigendom van de Belgische Luchtmacht, vanaf februari 1951 vloog het toestel voor de 15 Wing. Op 13 mei 1951 werd het geschrapt en tussen december 1952 en 1954 deed het dienst als sleutelkist bij de Technische School van de Luchtmacht. |
 | Douglas C-47B Dakota IV K-41 OT-CWT, foto genomen op Brustem op 2 februari 1952. |
 | Met deze Harvard, die door de Nederlandse Luchtstrijdkrachten aan de Belgische Luchtmacht in bruikleen was gegeven, maakte een Belgische piloot een buiklanding. |
 | Volgens Walter Verstraeten zou dit mogelijk de neusstand zijn van de Harvard H12 (41-33517/ex-544/AT-6C/Mk.2A.) Tijdens het taxiën op Koksijde op 21 september 1950 moest Kapt Vl Louis Peeters hard remmen om een geometerpaal te ontwijken. Hijzelf en zijn leerling (Sgt Willy Degeyter) werden niet gekwetst. De H12 werd overgebracht naar Gosselies. |
 | Zou dit de Supermarine Spitfire LF.IX kunnen zijn (SM-8 PL149) die op 16 oktober 1948 overkop ging bij een noodlanding in Beyne-Heusay in de provincie Luik?
Volgens Bob Block gaat het echter om de Supermarine Spitfire LF.IX SM-4 PL190 die op 24 maart 1949 gecrasht is bij het opstijgen van Brustem. De piloot was Olt Frank Brosens die de crash overleefd heeft. |
Meestal gaan achter amateurfoto’s knappe verhalen schuil. Neem nu de foto van Jan die poseert bij een bommenwerper. Het toestel op de achtergrond is de Boeing B-29 Superfortress 44-62141 van het 344 Bomb Squadron/98 Bomb Group van de United States Air Force. De thuisbasis was Fairchild Air Force Base (Washington, USA) maar van 16 mei 1949 tot 16 augustus 1949 was het smaldeel op een Temporary Duty (TDY) tour in RAF Sculthorpe (Norfolk, UK.) Tijdens die periode moet het op Melsbroek geland zijn. Vanuit Sculthorpe werden bombardementen geoefend vanop grote hoogte (35.000 voet) op het Duitse eiland Helgoland. Op 20 juli 1949 vertrok de B-29 vanop Sculthorpe naar Burtonwood voor een test van het hoofdlandingsgestel. Na een vlucht van 1 uur en 15 minuten maakte het toestel een veilige landing. Nadat mecaniciens het onderstel grondig hadden onderzocht vloog de B-29 een dag later rond 21 uur terug naar Sculthorpe. Captain Tom Eastman en zijn crew vloog op een hoogte van 2.000 voet. Na 40 minuten vlucht kreeg de crew een brandmelding in motor nummer drie. Het vuur kon niet gedoofd worden en het sloeg ook over naar het horizontaal staartvlak. De commandant gaf het bevel om het vliegtuig met parachutes te verlaten, het vloog toen op 1.000 voet hoogte. De copiloot, navigator (die dit verhaal neerpende) en flight engineer verlieten het toestel langs het ontsnappingsluik in de neus, andere bemanningsleden ontsnapten via het bommenluik. Eastman verliet als laatste het vliegtuig, op een hoogte van slechts 500 voet. De rechtervleugel brak af en het vliegtuig crashte in Wisbech (Cambridgeshire, UK,) 50 km ten zuidwesten van Sculthorpe. Enkel de radar operator zou naar huis gestuurd worden voor verdere medische behandeling, andere bemanningsleden kregen enkele dagen rust. Uit het onderzoek bleek dat de oorzaak van het ongeval een doorgeknipte olieleiding was, een geval van sabotage.
 | Jan De Vocht bij een B-29. Aan de afsluiting te zien zou deze foto op Melsbroek genomen zijn. Jan was samen met zijn broer Jules naar Melsbroek gefietst, netjes opgedirkt. |
Na zijn pensioen toonde Jan De Vocht nog zijn technische vaardigheid door de restauratie van een Mercedes Benz 190SL te voltooien, een tweedeurs cabriolet, geproduceerd tussen mei 1955 en februari 1963.
Zoals je kan lezen heeft Hangar Flying zelf nog enkele vragen over deze foto’s. Reacties van lezers zijn dus welkom.
Met dank aan Frank De Decker, Peter De Vocht en Herb Harper.
Frans Van Humbeek
Foto’s archief Peter De Vocht
