Brussels Airport, 22 maart 2017. Brussels Airport bracht vandaag tijdens een ingetogen herdenkingsplechtigheid, in aanwezigheid van het koningspaar, hulde aan alle slachtoffers van de aanslagen op de luchthaven. De herdenking vond plaats voor de terminal (curb) waar honderden personen verzamelden die betrokken waren bij de tragische gebeurtenissen van een jaar geleden. Ook op vele andere plaatsen in België, ondermeer op de regionale luchthavens, werd de aanslag herdacht.
 | De plechtigheid vond plaats op de curb, buiten aan de vertrekhal nabij de Diamant. |
Herdenkingsceremonie
’s Ochtends lagen er al vroeg bloemen bij de gedenkplaat voor de aanslag op Brussels Airport. Een Airbus die opsteeg toen de gasten hun plaatsen innamen deed ons direct terugdenken aan de take off van de Magritte Airbus van Brussels Airlines op zondag 3 april 2016, de eerste passagiersvlucht na de aanslagen. Het luchthavenpersoneel was talrijk aanwezig en droeg witte lintjes, een teken van hoop. Een jaar geleden stonden ze hier ook, met een zwart lintje, als teken van rouw voor mensen die hier op een laffe manier het leven was ontnomen.
 | Op een videomuur kon het event gevolgd worden door de massa mensen die wilden deelnemen aan de herdenking. |
Tijdens een plechtigheid aan de vertrekhal van Brussels Airport brachten Koning Philip, Koningin Mathilde, premier Charles Michel vergezeld van talrijke ministers, en de hele luchthavengemeenschap hulde aan de slachtoffers van de aanslagen een jaar geleden. Bij hun aankomst nam het vorstenpaar ruim de tijd om met een delegatie slachtoffers en hulpverleners te praten.
Eddy Van Calster is de echtgenoot van Fabienne Vansteenkiste, Passenger Customer Agent bij Aviapartner. Op het moment van de bomaanslag had ze net haar vroege shift beëindigd, de aanslag werd haar fataal. Eddy mocht de ceremonie openen met het lied Stars, dat hij componeerde voor zijn beminde echtgenote Fabienne. Het lied maakte heel wat emoties los, het was een lieve en gedreven vrouw die samen met vijftien anderen hier op Brussels Airport het leven verloor.
 | Eddy Van Calster mocht de ceremonie openen, een eerbetoon aan zijn beminde Fabienne Vansteenkiste. |
Lars Waetzmann is de partner van Jennifer Scintu-Waetzmann, omgekomen tijdens de aanslag. Lars: “Samen met Jennifer had ik naar New York moeten vliegen. Waarom zijn we niet wat later aangekomen op Brussels Airport? 22 maart haalde het slechtste in de mensheid naar boven, maar tegelijk ook het beste. Ik herinner mij nog de man die een mantel over mij legde, ook de steunbetuigingen van familie, vrienden, collega’s en ook van onbekenden. Jennifer was mijn soulmate, mijn noord en zuid, mijn oost en west, ze blijft mij inspireren om verder te gaan in dit leven.”
De namen van de zestien onschuldige dodelijke slachtoffers werden sereen voorgelezen. Om 7.58 uur, het tijdstip waarop de eerste bom in de vertrekhal ontplofte, lag de luchthaven een minuut lang stil: de check-in, de bagagebanden, alle landingen en vertrekken, … De Koning legde een bloemenkrans neer ter nagedachtenis van de slachtoffers. ‘We will always remember. Vanuit ons hart, voor alle slachtoffers’ stond op een paneel bij de bloemen.
Arnaud Feist, CEO van Brussels Airport Company: “Onze gedachten gaan vandaag uit naar de slachtoffers van de tragische aanslagen die ons land op 22 maart 2016 hebben getroffen. De slachtoffers hebben ongelooflijk veel moed getoond om hun pijn te overwinnen en blijven dat ook vandaag tonen. Deze datum zal voor altijd een moeilijke dag blijven voor ons land, voor iedereen van de luchthavengemeenschap en vooral voor de slachtoffers van deze onvoorstelbare gebeurtenis. We hebben een intens jaar beleefd, geleid door de wil om zo snel mogelijk de schade van deze aanslagen te herstellen, de materiële schade en ook de menselijke schade.”
De luchthavengemeenschap heeft zich het afgelopen jaar inderdaad van haar meest flexibele kant getoond. Een jaar geleden hadden weinigen kunnen voorspellen dat Brussels Airport zich zo snel zou herstellen na de onmenselijke klap. Natuurlijk kunnen vele werknemers en slachtoffers de traumatische ervaringen niet volledig uit hun leven wissen. Het doet iets met een mens als een werkplek als een luchthaven, een locatie die doorgaans wordt vereenzelvigd met heerlijke vakanties, plots wordt getroffen door terroristische gruwel. Zelfs werknemers die de luchthaven ondertussen verlaten hebben, begrijpen dit gevoel bij hun ex-collega’s maar al te best, en ook zij leefden erg mee met de herdenking.
Geert Raveel is een brandweerman van Brussels Airport Company die als een van de eerste hulpverleners in de terminal was. Hij getuigde: “22 maart was een gewone werkdag, tot we om 7.58 uur keihard werden geconfronteerd met de realiteit. Lichamelijk en geestelijk zijn we die dag boven onze grenzen gegaan. Maar de dag nadien moesten we gewoon verder werken. Alle blijken van steun hebben we bijzonder gewaardeerd. Voor velen is er nu een leven voor en na 22 maart 2016. We hopen dat er zich nooit meer zo’n ramp zal voordoen, maar anders zullen we hier terug staan ten dienste van onze medemens.”
Aan het einde van de plechtigheid in de curb ging de Koning ook de gedenkplaat groeten in de vertrekhal.
 | Bloemenhulde na de ceremonie. |
 | De gedenkplaat in de vertrekhal, nabij de Diamant, met bloemen vanwege diverse organisaties, reizigers, slachtoffers en werknemers. |
Strebelle monument
Na de herdenkingsplechtigheid aan de vertrekhal werd het kunstwerk Flight in Mind van de Belgische kunstenaar Olivier Strebelle (°Ukkel, 1927) ingehuldigd op een herdenkingsplaats voor de slachtoffers van de aanslagen. Het kunstwerk is een stille getuige en een eerbetoon aan de slachtoffers. Omdat deze locatie geen grote mensenmassa aankan, kon het luchthavenpersoneel de ceremonie live volgen via een videomuur die op de curb van het vertrek werd geplaatst.
“Voor u staat een geëmotioneerd man. Mijn gedachten gaan naar alle mensen die op die dag in de terminal waren, ook naar die van Maalbeek. Het blijven moeilijke dagen voor de luchthavengemeenschap. Ik ben getroffen door de moed van de slachtoffers en hun familie.
Het standbeeld is een hommage aan de slachtoffers, aan het geloof in de toekomst. … Het draagt voor altijd de littekens van deze laffe daden. Tegelijk staan de vleugels van het werk voor velen onder ons, en vandaag meer dan ooit, voor vrijheid. Met de tekenen van de aanslag voor altijd zichtbaar is het als evenbeeld van de slachtoffers ook een sterk symbool van veerkracht, sterkte en moed”, aldus Arnaud Feist.
Het kunstwerk werd in 1994 in de vertrekhal geplaatst maar raakte beschadigd tijdens de aanslagen en werd toen weggehaald uit de terminal. Het stond kort bij de plaats waar de tweede bom tot ontploffing kwam. In samenspraak met de kunstenaar is toen beslist om het kunstwerk te restaureren. Arnaud Feyst dankte kunstenaar Strebelle en zijn team voor de restauratie die was uitgevoerd met respect voor de littekens die het monument had opgelopen tijdens de aanslag. Strebelle is een kunstenaar die zelf symbool staat voor zijn land en internationale erkenning geniet. Een heel bekend werk van hem is dat van de Vier Heemskinderen naast de Ardennenbrug over de Maas in Namen. Ook voor het Sabena-house stond vroeger een werk van Strebelle.
 | Flight in Mind werd in 1994 in de vertrekhal geplaatst door de toenmalige Brussels International Airport Company (BIAC.) (Foto Johan Bockstaele) |
Arnaud Feyst en Marc Descheemaecker (voorzitter van de raad van bestuur van Brussels Airport), legden bloemen neer bij Flight in Mind. Gouverneur Lodewijk De Witte: “Het was een daad van willekeur en zinloos geweld. Blind en niets ontziend doden is onverenigbaar met de fundamentele mensenrechten.”
 | Onthulling van het monument. |
Danielle Iwens, Customer Service Agent van Aviapartner: “Vroeger was de Strebelle in de vertrekhal een ontmoetingsplaats voor mensen die op reis vertrokken. Om 07.58 begon de waanzin. Sindsdien is ons leven niet meer hetzelfde, we verloren onze collega Fabienne Vansteenkiste. Nog steeds worstelen collega’s met de gebeurtenissen van 22 maart. De manier waarop de luchthavengemeenschap erin geslaagd is om de activiteiten opnieuw op te starten vraagt respect. Dit maken ze niet stuk. De moed die collega’s en slachtoffers tonen doet ons heel veel deugd.”
 | Rond het monument werd een mooi plantsoen aangelegd, een inspirerende plaats om tot rust te komen. |
Vertegenwoordigers van de politiediensten getuigden hoe iedereen naar de luchthaven kwam om hulp te bieden. Dan kwam er ook het nieuws van Maalbeek, gevolgd door een moment van ongeloof. Iedereen was gefocust op de slachtoffers. Als politiemensen waren ze veel gewoon, maar die dag overtrof alles. Ook zij getuigden van de vele positieve tekens van collegialiteit. Indrukwekkend was de veerkracht waarmee alles op Brussels Airport terug werd opgebouwd. Daarvoor heeft de luchthavengemeenschap alles gegeven, met hart en ziel. De heropbouw was hun eigen krachtig en afkeurend signaal naar het terrorisme.
Een van de politiemensen getuigde: “Onze gedachten gaan uit naar hen die er niet meer zijn. We wensen sterkte aan iedereen die nog vecht voor herstel. Twee collega’s waren zelf slachtoffer van de gebeurtenissen. Ze hebben het gevaar getrotseerd en werden zelf slachtoffer. Toch is de politiegemeenschap nog meer dan vroeger gemotiveerd om de gemeenschap te dienen. Ook de militairen moeten we danken voor de inzet in deze moeilijke periode. Er komt een nieuwe lente met meer warmte en hoop.”
Het kunstwerk staat aan de ingang van het luchthaventerrein, kruispunt Leopoldlaan en Vilvoordelaan, achter Air Parking Security. De plaats is publiek toegankelijk.
 | Flight in Mind, een sterk teken van een nieuwe lente. |
Tekst en foto’s: Frans Van Humbeek
