Vilvoorde, 11 maart 2019. Wim Robberechts & Co huist aan de Twee Leeuwenweg in Vilvoorde, een residentiële buurt. Of wij ons niet van adres hebben vergist, vraag ik aan collega Giovanni al stappend naar zijn bedrijfspand waar onder meer zes indrukwekkende gyrogestabiliseerde Cineflexcamera’s moeten zijn ondergebracht. En een tweemotorige Airbus Helicopters AS355 Ecureuil zien wij ook niet onmiddellijk in de buurt staan.
Luchtvaartfotografie is een hoogtechnologische doening met peperduur materieel en wordt wellicht op de grond afgeschermd tegen ongewenste bezoekers?
Het adres blijkt te kloppen, alleen onze inschatting is dat niet. Waarom gaat ons vlug duidelijk worden.
Wim Robberechts (68) ontvangt ons op de top van een statig appartementsgebouw, veertien hoog met een panoramisch uitzicht van 180° op de Brusselse skyline. Het blijkt zijn privé-woning te zijn, waar hij ook kantoor houdt en waar hij ons een van de jongste innovaties in de luchtvaartfotografie gaat voorstellen.
Mind-blowing
Het draagtasje uitpakken, het toestel uitvouwen en ready fore take off: een DJI Mavic Pro Platinum – een drone met mind-blowing settings aan mogelijkheden.
Om een demonstratievlucht vragen hoeft niet eens: nauwelijks zijn wij van onze verbazing bekomen of de sensatie hangt meteen boven onze koppen, hij wordt naar de keuken gestuurd om te kijken of de drankjes klaar staan en blijft vervolgens discreet in een hoekje hangen op een zelfgekozen grondpatroon wanneer onze gastheer niet langer de joystick beweegt. Middels zijn sensoren kan hij er ruim een half uur blijven hoveren en als de batterij bijna plat dreigt te lopen, komt hij automatisch zijn vertrekplaats terug opzoeken.
Jongensachtig jaloers zijn wij! Jongensachtig trots is Wim Robberechts om ons de loef te kunnen afsteken met zijn jongste aanwinst voor professionele luchtfotografie. Professioneel? Jawel!
Tom Waes
Wim Robberechts: “Onlangs in de haven van Zeebrugge ermee aan de slag geweest. Een dure bedrijfsfilm gemaakt. Over loodsen gevlogen, in loodsen gevlogen, langs muren gescheerd. Uiterst stabiele beelden met een gimbal. Er prachtige dingen mee gedaan. En we staan nog maar aan het begin van een nieuw tijdperk. Het gaat de markt in grote mate gaan beroeren, zeg maar omgooien.”
“Ingehuurd worden voor opnames in Frans-Polynesië of Papoea-Nieuw-Guinea om in het oerwoud beelden te maken van een dorpje met een helikopter uitgerust met 400 kilogram aan apparatuur, een week weg zijn, 20 à 30 000 euro gaan factureren: dat is allemaal gedaan, dat is voltooid verleden tijd geworden!”
“Reizen Waes, de succesvolle reportagereeks van Tom Waes doet het ook met deze DJI Mavic Pro Platinum. In Groenland gaan filmen bij minus 12°C? Geen probleem, dan heeft de drone een autonomie van 14 minuten in plaats van 28. Ze hebben immers een 6-tal batterijen mee. Waar is toch het probleem? Ze vertikken het zelfs om een reservetoestel mee te nemen! Zo betrouwbaar zijn die dingen geworden. Even stoppen met auto, rugzakje openritsen en hop, de lucht in. Elke freelance cameraman beschikt vandaag over zo’n Mavic Pro of iets gelijkaardigs.”
Return To Sender
“En het houdt niet op. DJI – de Chinese producent – bestaat amper acht jaar, stelt zo’n 6.000 man tewerk, haalt een omzet van 2,6 miljard dollar en heeft intussen het Zweedse Hasselblad opgekocht. De Mavic Pro kan nu ook met die iconische camera’s en lenzen worden bewapend: van 12 naar 20 miljoen pixels!”
“Rechtstreekse tv-beelden vanuit de lucht in HD of in 4K! Bij het nemen van foto’s worden de resultaten onmiddellijk naar een iPad doorgestuurd. Vijf à zes kilometer kan hij zich verwijderen. Heb je de drone met het blote oog niet meer in zicht, dan hoef je – nét zoals in een vliegtuig – slechts je iPad-scherm te bekijken. En met de RTH-functie (Return To Home) geeft hij aan te willen terugkeren wanneer de autonomie dreigt af te lopen. Ongelooflijk!”
Ongelooflijk! Wim Robberechts, toch doorwinterd, gepokt en gemazeld in het vak, en niet voor één gat te vangen, kan zijn enthousiasme haast niet temperen. Hem toch nog even laten doorgaan vooraleer het over de andere facetten van zijn beroep te willen hebben.
Wim: “Een drone met vier, zes of acht elektrische motoren is technisch veel minder complex dan een echte helikopter met een centrale motor en een staartrotor. Dat is pas alle wetten van de fysica uitdagen. En nochtans is zo’n gewone helikopter erg bedrijfszeker geworden.
Komt daarbij dat een drone is als een elektrisch hefschroeftoestel erg makkelijk te besturen valt.”
Komt daarbij ook de kostprijs allicht?
Wim Robberechts: “Zeker weten. Als je weet dat filmen met bijvoorbeeld een Airbus Helicopters AS355 Ecureuil 1.700 euro per uur kost en je voor zo’n 1.200 euro reeds een DJI Mavic Pro hebt, dan is de rekening vlug gemaakt.”
Belgische autowegen
De nieuwe mogelijkheden qua luchtfotografie moeten vele kapers op de kust gaan aantrekken?
Wim: “Dat is onvermijdelijk natuurlijk, maar het blijft interessant, érg interessant zelfs, om op die markt aanwezig te kunnen blijven. Maar de tijd dat we in onze branche geen klanten moesten zoeken, omdat die doodleuk vanzelf kwamen, is definitief voorbij.”
“De concurrentie loert om de hoek. En als we werken voor de overheid heeft de goedkoopste de job. Alles passeert er via aankoopdiensten met lastenboeken en offertes en of ze ons al dan niet kennen, een reputatie hebben of niet, noem maar op, de goedkoopste gaat met de job lopen.”
“Zo hebben wij 24 jaar lang alle wielerwedstrijden voor de VRT gedaan, maar dat contract zijn wij vorig jaar kwijtgeraakt. Het bleek over een verschil 100 euro per dag te gaan. Ook hier ging de goedkoopste met de opdracht lopen. De man van de aankoopdienst heeft zijn werk gedaan, daar niet van. (schamper) Hij heeft professioneel gehandeld, daarom ook dat er in de Belgische autowegen zoveel putten zitten, omdat de goedkoopste de job heeft binnengehaald.”
Papierwinkel
Werken aan lagere tarieven allicht?
Wim: “Uiteraard. Onwaarschijnlijk hoe de prijzen zijn gekelderd op nauwelijks enkele jaren tijd. Toch blijven wij verder doen, mee zijn met de technologische evolutie en met de sterk bewegende markt.
Het wordt steeds lastiger, maar alles en iedereen wordt hier correct betaald.
Ook helikopterbedrijven hebben grote problemen, kunnen geen nieuwe machines meer kopen wegens te duur, of worden achterna gezeten door een papierwinkel aan nieuwe reglementeringen: EASA hier, EASA daar. Amper een uurtje boven Brussel of Antwerpen vliegen wordt alsmaar moeilijker.”
Drones gaan hierin verandering brengen, toch?
“Nee, dat is al even moeilijk. Boven steden gaan fotograferen of filmen is helemaal niet zo evident meer. Het is onderhevig geworden aan alle mogelijke toelatingen, of liever: beperkingen.”
“Je hoort mij niet klagen, het blijft een boeiend vak, luchtfotografie is gewoonweg fantastisch werken, en de concurrentie houdt ons alleen maar wakker.”
“Maar naast alle verhaaltjes en na dat goede nieuws van wonderlijke en betaalbare drones is er ook een keerzijde aan het verhaal. De evolutie gaat zo snel en de apparatuur is zo toegankelijk geworden dat het bijzonder moeilijk is om met drones … geld te verdienen. Mooie beelden maken is één ding, maar het moet ook opbrengen.”
“Klanten gelukkig maken is de absolute prioriteit maar op het einde van de rit moet er geld worden verdiend.
Het is helemaal geen schande om te zeggen ‘’t is voor de poen dat we het doen.’”
“In de jarenlange technische evolutie werd de apparatuur steeds beter, maar ook duurder. Sinds korte tijd zie ik dat alles ook goedkoper wordt …
De evolutie gaat nu aanzienlijk sneller dan de leasing- en/of afbetalingstermijnen waarmee wij onze zaken financieren.”
“Het is een bijzonder gevaarlijke situatie voor iedereen in onze sector. Voor je het goed in de gaten hebt betaal je af voor een toestel dat voorbijgestreefd is. En er zal altijd wel iemand anders opstaan die het nieuwste en het beste in huis heeft. Uitkijken is de boodschap.”
Wie Wim Robberechts & Co intussen uit de lucht wil gaan halen, is er nog niet klaar mee. Het bedrijf is een wereldspeler met hoogtechnologische apparatuur van de jongste generaties, heeft een indrukwekkend palmares tot in alle uithoeken van de planeet, en last but not the least is er de bevlogenheid van de baas himself.
Attitude
Wim Robberechts: “Onlangs een opdracht in Nederland gehad: Amsterdam, Den Haag en Rotterdam ’s morgens tijdens de spitsuren beeld gaan brengen. Dan ben ik zo nerveus als dertig jaar geleden, toen ik net met mijn zaak was begonnen.
Die dag om drie uur opgestaan, om vier uur vertrokken en precies om vijf minuten over zes was ik op de helihaven voor de briefing. Om halfacht stipt opgestegen. Mijn technicus was de avond voordien reeds ter plekke om de camera’s klaar te maken. Tot en met het opstijgen ben ik echt, echt, echt ongerust. Er mag niets, maar dan ook niets foutlopen. Zelfs onderweg in de auto speelt die zorg mij parten: ga ik niet in de file staan, zou er mist opduiken, gaan er verkeersongevallen zijn of dergelijke.”
“Die attitude moet je hebben en blijven koesteren, anders stop je beter. Mijn leeftijdsgenoten zitten overigens allemaal thuis – in mijn vak ben ik nu alleroudste geworden.”
“En waarom ging die klant uit Amsterdam ons bellen en geen Nederlands bedrijf, terwijl wij toch duurder zijn?”
“’s Anderdaags kreeg ik de producent en zijn productie-assistente aan de lijn, samen in conference call. ‘Oei, wat krijgen we nu’, schrok ik. ‘Jullie zijn van harte bedankt, het was fantastisch werken met jullie, de beelden zijn zo goed!’”
Cuba
“In april zitten we een week in Cuba voor een Franse speelfilm. Over de telefoon met de productiemaatschappij reeds enkele gesprekken gehad. ‘Maar als u nog meer vragen heeft, dan spring ik in mijn wagen en sta ik morgenvroeg om halfnegen in hartje Parijs voor uw deur’, zo liet ik aan de producent weten. Dat wordt uiteraard enorm geapprecieerd. Ik zal er dan aankomen met een uitstekende kaart van Cuba, intussen weten welke helikopters in Cuba beschikbaar zijn, welke personen ik ginder kan contacteren.”
“En eens ter plekke zijn er de call sheets, het volledige dossier van zonsopgang tot zonsondergang, de weersvoorspelling, de samenstelling van de ploeg, de respectieve telefoonnummers, et cetera. Alles wordt doorgepraat in een vergadering vooraf. De klant wèèt dan dat we voor het volle pond begaan zijn met de zaak.”
Camerabouwers
Wim Robberechts is als haast geen ander gepassioneerd door zijn vak. Niet alleen zijn klanten hebben dat onverminderd opgemerkt. Met zijn inzet en ervaring wordt hij ook geraadpleegd door fabrikanten als het Canadese Wescam en het Amerikaanse Cineflex bij de ontwikkeling van hun camerasystemen.
Wim: “Zowel bij Wescam als bij Cineflex zijn wij altijd erg betrokken geweest bij alle technische stappen, niet wat elektronica of software betreft, maar vaak over praktische dingen zoals ‘hoe sterk moet een zoom zijn om een wielerwedstrijd te kunnen filmen, welk zoombereik heb je nodig’. Van die dingen. En dat weten die ingenieurs niet, hé! Of dàt knopje moet daar staan en nièt hier.”
Robberechts is een grote naam in de wereld van de luchtfotografie, geniet zelfs wereldfaam, maar wil het bescheiden houden. Sinds 20 jaar brengt hij Paris-Dakar – van ’t jaar in Peru – in beeld met drie helikopters en vier camera’s. Een wielerwedstrijd in Oman? Wim Robberechts en Co!
“Ach, ik tracht gewoonweg mijn best te doen. ‘Routine is dé vijand’, zo houd ik mijn medewerkers in korte of lange gesprekken steeds voor. Dat geldt vast en zeker voor de luchtvaart, maar evenzeer in ons vak. Don’t take it for granted!”
Rivetten
“De basis van het succes is volgens mij de attitude, de ingesteldheid – de mind-set waarbij alles perfect moet kunnen verlopen. Ook ogenschijnlijk mindere belangrijke dingen. Onze camionetten gaan eerst naar de carwash, komen ze van een opdracht terug met een bluts, dan staan ze een week later bij de carrossier.”
“Zoals je gekleed loopt overigens. Ooit een erg bekwame sollicitant gehad. Na drie gesprekken kon hij meteen bij ons beginnen. ‘Maar eerst moet je je oorringen uitdoen’, was mijn ultieme voorwaarde. Die gast had maar liefst zes rivetten in zijn oorscherp zitten.”
Rivetten? (uw verslaggever ligt even in ’n deuk …)
“Enfin, hij is nu zelfstandige geworden, werkt soms terug voor ons en heeft nu terug zijn rivetten insteken. (lacht) Maar toen hij bij ons in vaste dienst kwam, lag dat anders. Wat niet wegneemt dat hij een uitstekende medewerker was én nog is.”
“Nee, nooit geen groot personeelsverloop gekend”, zo luidt het antwoord op mijn volgende vraag.
Wim: “Nee, want ik trek enkel gepassioneerde kandidaten aan. Iemand die uit de filmschool komt, met radiobestuurde vliegtuigjes heeft gespeeld en best wat kan knutselen, kan solderen en dergelijke of zelfs zijn eigen tools bijheeft – dàt is onze man.”
Berlitz
“Ruim 60% van onze omzet realiseren wij in Frankrijk. Blijkt een nieuwe medewerker geen Frans te kennen, dan wordt hij of zij naar Berlitz gestuurd op onze kosten. En daarbij wordt een syllabus meegegeven met vaktermen van zowel binnen als buiten de luchtvaart. Hoe een hotelkamer bestellen bijvoorbeeld, wanneer tutoyeren of vousvoyeren, want Vlamingen kunnen er nog al eens naast kletsen.”
Over cameramensen die het op enkel bewegende beelden houden en zelf nooit foto’s maken, over die hards die blijven zweren bij de fotochemische fotografie – zoals een Steven Spielberg die nog steeds met 35mm pellicule zou willen filmen, over het afstompende camerawerk bij het registreren van reality tv, over de stille dood van de 3D-hype, over 4K die vier keer de HD-resolutie overtreft, over Netflix. Hold on! Het zou ons te ver gaan leiden, de heerlijke chocoladegebakjes van onze gastheer hebben intussen gesmaakt.
Om terug te belanden bij de luchtvaartfotografie. Wat zou in zijn lange carrière de meest beklijvende anekdote zijn kunnen?
Le cigare a pété
Wim Robberechts (zonder te aarzelen): “De eerste Ariane 5-raket in Frans-Guyana met serienummer 501. De eerste lancering van dat nieuwe type eind de jaren ’90. Het gebruik wil dat bij de allereerste lancering de lading gratis de ruimte wordt ingestuurd – in casu een kluster van vier meteorologische Duitse satellieten. Onze opdracht was een 12-seconden shot te maken. Wij hingen op 18.000 voet met een tweemotorige Ecureuil op 1,5 km van het lanceerplatform. Op 20.000 voet is de raket ontploft. De woorden van onze piloot ga ik nooit vergeten: ‘Putain, le cigare a pété!’. De beelden zijn de wereld rondgegaan en staan op YouTube.”
En het mooiste beelden ooit gemaakt?
Wim (zonder te aarzelen, andermaal): “Het overvliegen van de Alpen is het mooiste wat je met een helikopter kan doen, het indrukwekkendste ook. Over de Matterhorn hebben wij overigens een showreel gemaakt op eigen kosten om een nieuw camerasysteem te promoten.”
Eén vierkante centimer
Krijg je met je meer dan geoefend helikopterzicht het einde van je carrière al in het vizier?
Wim: “Hoewel door het digitale geweld van de jongste jaren alles erg complex is geworden – beeldregistratie, beeldverwerking, trucage, kan ik terugvallen op jongere medewerkers die bij wijze van spreken met PlayStation zijn opgegroeid. Want toegegeven, soms is het instellen van die nieuwe camerasystemen voor mij te ingewikkeld geworden.”
“Anderzijds is er geen denken aan! De nieuwe wereld van de drones is daarbij té overweldigend om er nu de brui aan te geven. Hier dagelijks in het park gaan wandelen om de tijd zoek te maken? Nee, bedankt.”
“Of de volgende bedenking. Een vriend die tandarts is geweest, gaf op zijn 65-ste een groot feest toen hij met pensioen ging. Het vooruitzicht om zijn tuin van een hectare te kunnen bewerken, maakte van hem de gelukkigste man ter wereld, na heel zijn leven lang op één vierkante centimeter te hebben gewerkt …”
“Bij mij zou dat nèt het omgekeerde kunnen zijn.”
Tekst: Luca Swinnen
Foto’s: Giovanni Verbeeck