Steenokkerzeel, 4 oktober 2019. Het boek Vergeten Vleugels van auteur Bruno Gielis (°1961) werd vandaag voorgesteld in de bibliotheek van Steenokkerzeel. Engelse nazaten van een Wellington-bemanning die neerstortte in Perk, waren speciaal voor de gelegenheid naar België gekomen.
De presentatie werd ingeleid door Jan De Backer, medewerker van de bibliotheek, gevolgd door een toespraak door Frank Raeman, onder meer bekend als expert van het oorlogsvliegveld van Maldegem. De zowat 110 aanwezigen luisterden daarna naar auteur Bruno Gielis die vertelde hoe het boek tot stand kwam, hij las ook enkele passages voor uit zijn werk.
Bruno groeide op in Perk, een deelgemeente van Steenokkerzeel in Vlaams-Brabant en een buurgemeente van Brussels Airport. Van kindsbeen af was hij gefascineerd door vliegtuigen, maar piloot worden bleef een droom. Na een kunstopleiding in Sint-Lukas Brussel behaalde hij het diploma van tuin- en landschapsarchitect. Een korte carrière van ambtenaar volgde en later werkte hij gedurende twintig jaar als zelfstandig tuinontwerper. Hij is nog steeds actief in de groensector.
Vergeten Vleugels begint bij de grootvader van de auteur die vertelde over twee vliegeniers die waren omgekomen tijdens WO II. Aanvankelijk dacht Bruno dat het ging om de twee piloten Adj Vl Hilaire Thesin en Adj Vl Guillaume Paquay waarvoor op 21 september 2009 in Perk op initiatief van Hubert Verstraeten een gedenksteen werd ingehuldigd. Dat betrof echter een ongeval uit 1934. Doch de grootvader van Bruno had het duidelijk over gebeurtenissen die plaatsvonden tijdens WO II. Bruno vond op het kerkhof van dezelfde gemeente inderdaad een gedenkteken waar wordt verwezen naar twee andere vliegeniers, nl. O’Brien en Robinson die sneuvelden in 1942. Beide mannen rusten op de Canadese begraafplaats van Adegem. Bruno startte zo’n tien jaar geleden een uitgebreid onderzoek. Luchtfoto’s uit 1942 werden opgevraagd en Hedwig Buls hielp hem om op het terrein vliegtuigresten te detecteren. Dank zij de vondst van o.a. een kompascorrector kreeg hij bevestiging van de locatie van de crash en de identiteit van het WO II-vliegtuig en haar bemanning.
De Wellington Mark IC van de 16e Operational Training Unit (OTU) RAF, Serienummer DV763 registratie XG-H2, was op 1 juni 1942 om 23.12 uur opgestegen op de basis Upper Heyford (Oxfordshire, UK). Samen met maar liefst 955 toestellen zou het richting Essen vliegen. In een korte tijdspanne moesten zo veel mogelijk bommen op de stad gegooid worden. Door de slechte zichtbaarheid vielen de explosieven die nacht zeer verspreid en bleef Essen gespaard van een inferno. De Wellington XG-H2 verongelukte op de terugweg. Het toestel kwam op 2 juni 1942 rond 02.30 uur neer in het Smalveld in Perk.
Bij de crash van de Wellington kwamen twee bemanningsleden om het leven, nl. Pilot Officer R.J. Robinson, DFC (RAF Volunteer Reserve) en navigator Flying Officer O’Brien (RAF). Boordschutter en bommenrichter Sgt ET Beal (Royal Canadian Air Force) en boordschutter en radio-operator Flt Sgt JM Forster (RAF) werden krijgsgevangen genomen. Boordschutter Sgt HE DeMone (Royal Canadian Air Force) kon vluchten en werd opgevangen door het verzet. Het verhaal van DeMone is al eerder neergepend door Stany Moortgat, Stany heeft zijn archief ook ter beschikking gesteld van Bruno Gielis en hem met raad en daad bijgestaan.
Bruno heeft heel wat onderzoekscentra en experten van de luchtoorlog geraadpleegd. Wim Goverts, o.a. auteur van Nachtspook van Sint-Truiden, bezorgde Bruno de Duitse documenten over de crash. Uit deze verslagen valt op te maken dat de Wellington is neergehaald door een Messerschmitt Bf 110 die was opgestegen van Sint-Truiden, aan boord zaten piloot en nachtjager Majoor Walter Ehle en Oberfeldwebel Hannes Weng.
Sommige Britse en Canadese bemanningsleden schreven na de oorlog hun levensverhaal neer, daar kon Bruno dankzij de vlotte samenwerking met de families van de betrokkenen, goed gebruik van maken. Perk beschikte ook over een goed onderhouden oorlogsarchief. Niet alle gemeenten zijn zo zorgvuldig omgesprongen met belangrijke oorlogsdocumenten. De auteur kon ook een Wellington van nabij bekijken. Daarvoor trok bij naar het Brooklands Museum (Weybridge, UK) waar hij de Wellington N2980 binnen en buiten uitgebreid kon bestuderen. Hij kreeg daar onder meer een duidelijker beeld van de typische aluminium skeletstructuur van de bommenwerper.
Na jaren van grondige research van auteur Bruno Gielis, ligt het resultaat nu bij de boekhandel. Vergeten Vleugels is een boeiend boek over een Wellington en vooral over mensen die niet vergeten mogen worden. De familieleden van Pilot Officer R.J. Robinson, DFC zijn Bruno erg dankbaar voor de research, tot vijftien jaar geleden wisten ze vrijwel niks over de militaire carrière en de laatste vlucht van Robinson.
Voor de vormgeving tekende Luc Van Hoeylandt, hij deed dat voortreffelijk. Het manuscript is uitgegeven bij de Mechelse uitgeverij ElenA, daar hebben we al eerder kwaliteitsvolle boeken van ontvangen, vooral wat de geschiedenis van de Mechelse regio betreft. Het boekwerk is zeer verzorgd gedrukt bij Antilope De Bie Printing in Duffel.
Vergeten Vleugels wordt te koop aangeboden in de Standaard boekhandels. Kleur, 144 blz, 110 foto’s en documenten, formaat 18×25 cm, prijs 29,5 euro. ISBN- 978-94-638-8370-2. Contact : bruno.gielis@gmail.com
Frans Van Humbeek en Manu Godfroid
Foto’s: Manu Godfroid
