Brugge, 26 juni 2020. Als er iets is wat piloten kunnen, is het wel vliegverhalen vertellen. Het boekje ‘Jachtvliegers doen een boekje open’ is dan ook het beste voorbeeld van Hangar Flying. De letterlijke betekenis dan, want ons magazine is vernoemd naar de Engelse uitdrukking voor het keuvelen over luchtvaart.
Dit Nederlandse boek – de cover alleen al is Oerhollands – is een collectie van ruim 200 korte anekdotes door 55 jachtvliegers die doorgaans alleen aan de bar van het squadron worden verteld. Verhalen van het vliegen met Spitfire tot en met de nieuwste F-35 en alle types daartussen die bij de Koninklijke Luchtmacht hebben gediend. Het merendeel van de anekdotes spelen zich af met de F-104 Starfighter. Het boek is het vervolg op ‘Jachtvliegers in de Koude Oorlog’ dat een gelijkaardige opzet had en ondertussen al aan de derde druk zit.
Het is geïllustreerd met foto’s, schilderijen en digitale kunst. Geen heldenverhalen, maar met de nodige humor en sarcasme krijg je een blik hoe het is om met een straaljager te vliegen. Dan vooral met alle zaken die fout (kunnen) gaan. Niet verwonderlijk aangezien de vliegers vaak de limieten van zichzelf en die van hun vliegtuigen (moeten) opzoeken.
Ook voor de Belgische luchtvaartliefhebber?
Maar waarom is dit boekje ook interessant voor de Belgische Luchtvaartliefhebber? De verhalen van onze Noorderburen over het vliegen met de Hunter, F-104 Starfighter of F-16 zijn vrij gelijklopend met onze luchtmacht: quasi dezelfde types, dezelfde problemen… maar ook het trainen op het scherpst van de snee. Ook vaak laagvliegen in Duitsland, waar de militaire planners een hete strijd voorspelden mocht de Koude Oorlog warm worden, was voor onze tactische squadrons het oefengebied bij uitstek.
Daarnaast zijn er ook anekdotes neergeschreven over de gezamenlijke opleiding in Brustem, de Nederlandse Voortgezette Vlieg Opleiding of voor ons het Vervolmakingscentrum.
Zo lazen we het verhaal hoe de instructeurs de leerstof cockpitdrill letterlijk met hun vuisten hamerden op de vlieghelm van de Hollanders. Ook het nachtvliegen op de Fouga Magister was een lezenswaardige anekdote: om zo veel mogelijk aanstormende piloten de kans te geven om het circuit ’s nachts te gebruiken, was er een speciaal nachtvliegcircuit ontwikkeld. Op 3.000 voet was er een groot achtvormig circuit uitgestippeld, maar niet alle keerpunten werden gekenmerkt door dorpskernen of industrie waarop doorgaans werd genavigeerd. In het parcours werd er beroep gedaan op de alom aanwezige huizen van lichte zeden in de buurt. De hoerenkoten hadden zeer herkenbare rode of blauwe neonverlichting aan de buitenzijde. Goed genoeg om de jonge aviateur te laten navigeren in het nachtcircuit. Ofwel vliegend van het ene hoerenkot naar het andere. Volgens de schrijver van dit stukje waren de moniteurs wel bijzonder goed op de hoogte van de ligging.
Florennes
Of weet er nog iemand waar het kanon van het Nederlandse 315 squadron ligt? De Nederlanders hebben in januari 1966 een stuk veldartillerie gekaapt bij de collega’s van de Commando’s bij de Nassau Kazerne in Roosendaal. Een relaas van de geslaagde missie is te lezen in het boek… Maar later werd het kanon op slinkse wijze door Belgische piloten tijdens de Operationele Conversie Cursus bij 315 Squadron geroofd en naar Florennes gebracht. De auteur van het verhaal die mee in het complot zat, had in september 1972 tijdens de Tactical Weapons Meet nog goed gezocht op de basis van Florennes, maar ook daar was het kanon alweer verdwenen. Toevallig iemand van onze lezers die weet heeft wat er nog mee gebeurde?
Nog herkenbaar voor heel wat Miragisten van Florennes is de Nederlandse NF-5 piloot die de piste van Florennes blokkeerde tijdens een grootscheepse lokale oefening. De vlieger in kwestie verheugde zich op een rijkelijke lunch, helaas was het door de gesimuleerde oorlog slechts een karig lunchpakket. Na het opstijgen vervolgde de vlieger zijn weg, maar een grote klap en een teruglopend toerental van de rechtermotor maakte duidelijk dat er snel weer moest geland worden: opnieuw naar Florennes. Door de grote hoeveelheid brandstof in de tanks en een weigerende remparachute blokkeerden de wielen van de NF-5 op de natte landingsbaan met als resultaat twee klapbanden. Assistentie arriveerde in volle oorlogsuitrusting, inclusief gasmasker. Maar zonder beschadiging was het toestel niet van de baan te krijgen. Heel wat hogere officieren doken op, maar ook dat resulteerde niet in de nodige beweging. Ondertussen moesten de gebaseerde Mirages uitwijken naar andere vliegvelden, basiscommandant inclusief. Een uur na het incident was de NF-5 van de baan… maar de geplande oefening was volledig in de soep gelopen. De discussies in het Frans kon de onfortuinlijke Nederlandse vlieger niet volgen. Vanuit Eindhoven kwam wel een helikopter met een monteur toegesneld, maar de reparatie ging even duren. De vlieger terug naar huis met de helikopter, de basiscommandant kwam hem niet uitzwaaien…
Jachtvliegers doen een boekje open
245 pagina’s A5 formaat
samenstelling Martin Leeuwis, elt-vlieger KLu bd,
Leeuwis Publications, Vlijmen.
ISBN 978 94 90008 222
www.jachtvliegers.info
Tekst en foto’s: Tom Brinckman
