Gedenkplaat als herinnering aan de Belgische Flight Lieutenant Baudouin de Hemptinne, die boven het dorp neergeschoten werd (boven de wijk “De Zwartmolen” nabij “De Wulf.”)
Wilfried Decreton schreef mij: “De Hemptinne zag in Gent het levenslicht op 9 november 1909. In 1929 nam hij dienst bij de Militaire Luchtvaart waar hij deel zou uitmaken van de 60e Promotie. In 1931 wordt hij gebreveteerd militair piloot. Hij vervoegt het 1e luchtvaartregiment te Goetsenhoven en volgt luchtvaartschool te Evere. Hij wordt onderluitenant en muteert naar het 2de jachtregiment te Nijvel. De Hemptinne volgt een cursus instructeur en muteert naar Goetsenhoven. In februari 1940 wordt hij aangeduid als adjunct van de bevelhebber van de vliegschool te Sint- Denijs-Westrem. Kort na de Duitse inval vlucht hij met de school naar Marokko, via Oujda-Casablanca en Gibraltar arriveert hij op 17 juli 1940 te Liverpool. Hij volgt een opleiding bij 6 OTU (Operational Training Unit) en met het 145 Sqn neemt hij deel aan de Battle of Britain. Op 16 juni 1941 wordt hij overgeplaatst naar het 609 Squadron Na bewogen passage via het 131 en 64 Squadron, belandt Fl/Ltn de Hemptinne eind augustus, begin september 1941 bij het 122 Squadron. Op 5 mei 1942 wordt hij tijdens Circus 157 dodelijk gewond en sterft aan De Wulf in Dranouter na een ultieme noodlanding. Hij was 32 jaar. De Hemptinne werd eerst begraven op het Ypres Town Cemetery Extension (langs de Zonnebeekseweg, naast het gemeentekerkhof van Ieper – graf 43). Op vrijdag 27 augustus 1948 werd Fl/Ltn de Hemptinne ontgraven op het Ieperse kerkhof en overgebracht naar het Erekerkhof van de Belgische Piloten te Evere. In graf 28 krijgt hij een laatste rustplaats.
Tijdens Circus 157 vloog de Hemptinne als sectieleider van Blue Section met Spitfire Vb BM321 MT-T.
De Promotie Leerling-Piloten 84B (vleugeluitreiking van 5 september 1986) droeg de naam van Kapitein Vlieger de Hemptinne.
Zie ook “Luchtgevechten boven België – 1941-1942” van Cynrik De Decker en Jean-Louis Roba en “Circus 57” door Dirk Decuypere en André Vandenameele.
Foto genomen in 1990 tijdens de jaarlijkse herdenking. Links op de plaat staat het kenteken van Control and Reporting Post/Traffic control Center Semmerzake.
Info Dirk Decuypere (5 maart 2011) na een vraag van Aeropedia over de precieze begraafplaats van de Hemptinne:
-Op de website van de CWGC staat verkeerdelijk te lezen dat de Hemptinne gerepatrieerd werd naar België. De entry « Repatriated to Belgium » suggereert volgens mij dat hij eerst in de UK of een ander land zou begraven geweest zijn.
Baudouin de Hemptinne landde op 5/5/1942 stervend in zijn Spitfire aan het huidige restaurant De Wulf (toen hoeve Caenepeel) in Dranouter en werd begraven op Ypres Town Cemetery Extension (langs de Zonnebeekseweg in Ieper). Op de website van de CWGC kan je lezen dat deze militaire begraafplaats inderdaad reeds tijdens de Eerste Wereldoorlog werd aangelegd als een soort uitbreiding (extension) van de burgerlijke begraafplaats.
Zoals je weet kwamen op 5 mei 1942 vier geallieerde Spitfirepiloten tijdens een luchtgevecht boven Heuvelland om het leven, terwijl er een vijfde (S/L Frantisek Fajtl) na een noodlanding kon ontsnappen naar Engeland. Drie van de vier werden onmiddellijk begraven op Ypres Town Cemetery Extension: Baudouin de Hemptinne, Stacey Jones en Joffre Ribout. Het lichaam van Karel Pavlik werd slechts in 1945 geborgen en aansluitend op hetzelfde Ypres Town Cemetery Extension naast de drie anderen begraven.
In 1948 werd Baudouin de Hemptinne ontgraven en naar het Erekerkhof van de Belgische vliegeniers in Evere overgebracht. De graven van de drie anderen zijn nog steeds in Ieper.
Samen met André Vandenameele publiceerde ik in 1987 het boek « Circus 157 », waarin het leven van Baudouin de Hemptinne centraal staat, vooral zijn militaire carrière dan. Ook de vier andere piloten die tijdens Circus 157 (de door jagers beschermde RAF-aanval van Bostons op Rijsel van 5/5/42) naar de grond werden gehaald komen hier aan bod.
Over de ontgraving van de Hemptinne in 1948 vonden we destijds in een ongedateerd dagbladartikel het volgende (dat ik op blz. 193 van ons boek opnam): « Op vrijdag 27 augustus 1948, om 13 uur, wordt F/L Baudouin de Hemptinne ontgraven op het Ieperse kerkhof. M.P.’s van het militaire vliegwezen dragen de met de nationale driekleur bedekte kist van de begraafplaats weg. Voorop stappen Luitenant Hauman, kolonnechef, en Idesbald de Hemptinne, de broer van Baudouin, die de tocht vanuit Ieper meemaakt tot op het Erekerkhof van de Belgische Piloten in Evere. »
De gedenkplaat hangt niet meer aan de muur maar kreeg een plaats op een pleintje naast het restaurant van het vroegere sterrenrestaurant In de Wulf, tegenwoordig ‘t Sparhof. De plaat staat ongeveer op de plaats waar het toestel van de Hemptinne werd neergehaald.
Informatie via Jo Heylens, Luitenant-kolonel van het Vliegwezen stafbrevethouder, Korpscommandant van het Air Traffic Control Centre (7 mei 2019):
“Gisteren (6 mei 2019) organiseerde het gemeentebestuur van Heuvelland, in samenwerking met het Air Traffic Control Centre (ATCC) uit Gavere (Oost-Vlaanderen), de jaarlijkse herdenkingsplechtigheid ter ere van Kapitein vlieger Baudouin de Hemptinne.
Kapitein de Hemptinne werd gebrevetteerd piloot in 1931 en nam met een beperkte groep Belgen, samen met de toenmalige Royal Air Force, deel aan de “ Slag om Engeland”. Tijdens de operatie “Circus 157”, codenaam voor de aanval op Rijsel, werd, op 5 mei 1942, zijn vliegtuig neergehaald boven DRANOUTER. Zijn Spitfire boorde zich in de grond. Baudouin overleefde de klap niet.
Sedert 1973 herdenken het ATCC, het gemeentebestuur van Heuvelland en de familie de Hemptinne deze gebeurtenis. Vanaf dan draagt het militair kwartier, gelegen in de Molenstraat 69 te Gavere, met veel fierheid de naam: “Kwartier Kapitein vlieger Baudouin de Hemptinne”.
Deze 46ste herdenkingsplechtigheid was de laatste die we organiseerden vanuit onze kazerne in Gavere. Het ATCC, de nog enig resterende eenheid in Oost-Vlaanderen, verhuist immers begin december naar de site van skeyes in Steenokkerzeel.
Daarom hebben we deze keer de plechtigheid wat uitgebreid door deel te nemen met een gewapend peloton dat begeleid werd door een Scottish piper.
Het programma bestond uit een militair défilé, een katholieke eredienst, bloemneerleggingen aan de monumenten naast de kerk van Dranouter gevolgd door een bloemenhulde aan de gedenkplaat ‘Kapitein vlieger de Hemptinne’ aan restaurant ’t Sparhof in de Wulvestraat. Tijdens de toespraken van de Korpscommandant van het ATCC en van de burgemeester van Heuvelland was er tevens een overvlucht door vier Marchetti’s van het demoteam van de Luchtmacht ‘The Red Devils’.
De komende jaren zullen we de traditie van de herdenking echter blijven verderzetten. Daarvoor zal een nieuwe formule gezocht worden met respect voor het verleden en voor diegenen die onze toekomst alle kansen hebben gegeven.
In Steenokkerzeel zullen we een vergaderzaal ‘zaal Kapt Vl de Hemptinne’ dopen en op die manier de tradities van de eenheid meenemen naar de nieuwe locatie.
Indien er een militaire herbestemming zou komen voor de kazerne in Gavere, zullen we samen met de nieuwe eenheid onze herdenkingsplicht vervullen.
We zullen tevens aandacht blijven schenken aan de vriendschappelijke band tussen het ATCC en de gemeente Heuvelland.”
