Op 29 augustus 1942 werd de Halifax II W7809 van het 78 Squadron neergeschoten door Leutnant Heinz-Wolfgang Schnaufer, de beroemde nachtjager van Sint-Truiden. De zeven gesneuvelden rusten sindsdien op het kerkhof van Tombeek.
In het bos Bilande werd op initiatief van Mathieu Steensels een gedenksteen geplaatst. De arduinen steen werd bekostigd door Graaf le Grelle. Het gebied is niet toegankelijk voor het publiek. Ik bezocht de streek samen met Mathieu, schilderachtig landschap in de buurt van de Ferme Le Bilande die eigendom is van de graaf. Omdat Mathieu al een tijdje niet op de plaats van het ongeval was geweest moesten we een hele tijd zoeken naar de gedenksteen. Wat we nooit meer doen tijdens onze zoektocht naar monument is een korte broek aantrekken, mijn benen en die van de fotograaf stonden vol met muggenbeten. Tussen het gekrab door heb we het monument gevonden op een prachtige, eenzame locatie.
De gedenksteen werd ingehuldigd op 29 augustus 2002 bij het bezoek van de zus van Air Gunner Sgt John Mellor. Ze was hier drie dagen te gast en Mathieu, zelf een kranige natuurgids, liet haar een aardig stukje België zien.
Opmerkelijk in het bos is het bijna vergane tramrijtuig, een surrealistisch beeld. Na de tweede wereldoorlog werden hier een paar honderd van deze rijtuigen geplaatst, ze werden gebruikt als onderdak voor mensen die geen huis meer bezaten.
In oktober 2013 ontvingen we meer info over het monument en de herdenkingen rond deze crash. Patrick Bauwens, initiatiefnemer van de gedenksteen en medeorganisator van de herdenkingen, schetste voor ons de chronologie van de evenementen rond de crash en het monument.
In juli 2001 werden de eerste stappen gezet met een onderzoek van de crashsite. Met de resultaten van dit onderzoek kwam een tentoonstelling tot stand in het kader van de Keizer Karel-feesten van Tombeek. Deze tentoonstelling had plaats op 9 augustus 2002.
Gestimuleerd door de belangstelling voor de tentoonstelling toog men aan het werk om op de plaats waar het vliegtuig neerkwam een gedenksteen te plaatsen. Patrick Bauwens zorgde voor het ontwerp, de realisatie en de plaatsing van het gedenkteken; samen met Graaf le Grelle, op wiens terrein het monument zou geplaatst worden, zorgde hij ook voor de financiering. Op 29 augustus 2002 werd een herdenking van de bemanning gehouden bij de graven op het kerkhof van Tombeek waarna het gedenkteken in het ‘Bois de Bilande’ onthuld werd. Tegelijk had in de ‘Ferme de la Bilande’ een tentoonstelling plaats over vliegtuig en bemanning.
De plaats van de crash werd nogmaals onderzocht naar resten van het vliegtuig op 6 april 2003. Met een metaaldetector konden nog diverse, kleinere objecten gevonden worden, zoals een Britse munt, een zakmes en kleine onderdelen van het vliegtuig.
Op 29 augustus 2012, 60 jaar na de crash, werd een nieuwe herdenking georganiseerd. Mathieu Steensels nam de religieuze dienst in de kerk van Tombeek en de plechtigheid op het kerkhof van Tombeek voor zijn rekening; Patrick Bauwens organiseerde de ceremonie bij de gedenksteen op de plaats van de crash.
Mathieu Steensels, met Patrick Bauwens de drijvende krachten achter de herdenking van deze crash, overleed helaas op 12 januari 2013.
Met dank aan Patrick Bauwens voor de achtergrondinformatie en de foto’s.
