Gedenkteken voor zeven arbeidsters van de Tudor-fabriek, slachtoffers van Flak in WOII

Op donderdag 20 juli 1944 zijn de arbeiders en het personeel van de Tudor-fabrieken in Florival (een gehucht van Archennes) aan het werk. Er werken op dat ogenblik ongeveer 500 mensen in de fabriek. Die dag vliegen sinds de ochtend geallieerde vliegtuigen over de regio richting Duitsland om er te bombarderen. De vijandelijke Flak probeert ze te onderscheppen vanuit Beauvechain en Zaventem.
Er werd al twee keer alarm geslagen. Bij het derde alarm, rond 11.15 uur, besluit een groep van tien arbeidsters om de fabriek te verlaten en hun toevlucht te zoeken in de bossen ten noorden van de fabriek, aan de andere kant van de spoorlijn. Een holle weg lijkt een ideale schuilplaats, het is het pad dat sommige arbeidsters dagelijks nemen om vanuit hun dorp Nethen, zo’n drie kilometer verderop, de fabriek te bereiken.
Een ‘verloren’ granaat van Duits luchtafweergeschut (Flak) valt neer en explodeert in de onmiddellijke nabijheid van de schuilplaats. Verschillende vrouwen worden op de berm geslingerd en shrapnels van het Duits luchtafweergeschut richten grote schade aan.
Lucie Martin (uit Gastuche), Germaine Dumoulin (uit Nethen) en Jeanne Rose (uit Nethen) zijn op slag dood. Rosa Draye (uit Nethen), Germaine Dumoulin (uit Nethen), Hélène Martin (uit Gastuche) en Marguerite Capiaux (uit Nethen) stierven in de loop van de dag.
Van de tien arbeidsters, tussen 16 en 44 jaar oud, overleven er slechts drie: Jeanne Van Bever, Irène Mathys en Victorine Loisse. Jeanne Van Bever, van wie een deel van de linkerhand wordt afgerukt en verschillende granaatscherven in de longen krijgt, overlijdt in 1957 op 31-jarige leeftijd aan haar verwondingen.
Op de plek waar het drama plaatsvond, wordt na de oorlog een monument opgericht.
Gemeenschappelijke graven van de slachtoffers zijn te vinden in Nethen (5) en Doiceau (2), zie de databank.
Bronnen
bel-memorial.org
Commune de Grez-Doiceau ‘Sépultures historiques locales’, Décembre 2020.
Met dank aan Luc Van Waeyenberge