Op 16 december 1944 viel het Duitse leger, in een laatste wanhopige poging om de oorlog in hun voordeel te beslechten, de dun bezette Amerikaanse linies in de Belgische Ardennen aan. Ze hadden hun dag goed uitgekozen, een dag met slecht vliegweer zodat de Geallieerden hun overwicht in de lucht niet konden gebruiken om de aanvallers te vertragen of te stoppen. De eerste paar dagen vorderden ze snel en even was er paniek maar er werden snel versterkingen aangevoerd en de linies werden gereorganiseerd door enkele strategische terugtrekkingen. Maar vooral het hardnekkige verzet in het ingesloten Bastogne van de inderhaast aangevoerde 101st Airborne Division en heterogeen gezelschap van achtergebleven of teruggetrokken eenheden zorgde voor Duits oponthoud waardoor ze nooit hun vooropgezette doelen zouden bereiken.
Het is tegen deze achtergrond dat enkele van de grootste strategische bombardementen van de Tweede Wereldoorlog plaatshadden. Van zodra het weer het opnieuw toeliet werden zowel de Amerikaanse middelzware als zware bommenwerpers erop uitgestuurd om de Duitse aanvoerlijnen en depots aan te vallen. Zelfs Britse Lancasters en Halifaxen, die doorgaans alleen ’s nachts opereerden, werden overdag ingezet. Het was een all-out inspanning. Naast de tactische operaties van de 9th Air Force, werden er op 25 december 1944 422 bommenwerpers en 460 jagers van de 8th Air Force op uitgestuurd. Het doelwit van twaalf B-24s van het 565th BS van de 389th BG was een communicatiecentrum bij Wahlen, een dorpje niet ver van de huidige Belgisch-Duitse grens. Het ging goed tot ze het doel bereikten en gebombardeerd hadden maar zodra ze de terugweg aanvatten, kregen ze te maken met Fw 190 jagers. B-24J 42-50612 ‘King Size’ werd herhaaldelijk geraakt, de bommenwerper vatte vuur en ze verloren snel hoogte. Drie bemanningsleden sprongen uit en kwamen heelhuids aan de grond. Boordschutter S/Sgt Liscomb was al zwaargewond en werd door een ander bemanningslid in zijn parachute geholpen maar hij overleed desondanks aan zijn verwondingen op 2 januari 1945. Net voor de noodlanding sprongen nog drie andere bemanningsleden uit maar te laat. Piloot, copiloot en navigator bleven aan boord en in La Fosse, in de Belgische provincie Luxemburg, probeerden ze een noodlanding te maken. Bij de crashlanding kwamen ook de drie aan boord gebleven bemanningsleden om.
De volledige bemanning bestond uit 1Lt Raymond E. Price (piloot, +) (O-820820), 1Lt Edward J. O’Rourke (copiloot, +) (O-826273), 1Lt John R. Tiedemann (navigator, +) (O-1166634), S/Sgt Robert J. Ball (‘togglier’) (13200525), T/Sgt Peter F. Ferdinand (radio-operator) (13128349), T/Sgt Walter Eberly (bovenkoepelschutter, +) (33240653), S/Sgt Owen U. Fox (rechterzijluikschutter, +) (33689392), S/Sgt Leon S. Liscomb (linkerzijluikschutter, krijgsgevangen en overleden aan zijn verwondingen op 2.1.1945) (32940809), S/Sgt Henry G. Maxham (staartschutter, +) (6130880).
S/Sgt Ball was een ‘togglier’. Aan het einde van de oorlog werden de officieren-bommenrichters deels vervangen door onderofficieren met een verkorte opleiding: hun taak bestond er in op het signaal van de leidende bommenwerper van de formatie, waar wel een volwaardige bommenrichter deel van de bemanning uitmaakte, de bommen te droppen wat dus niet meer inhield dan de schakelaar om te gooien. Echt richten was er dus niet meer bij. Toggle is Engels voor schakelaar. S/Sgt Ball en T/Sgt Ferdinand kwamen blijkbaar aan de grond op de rand van de Duits-Amerikaanse frontlijn maar werden vrij snel opgepikt door Amerikaanse patrouilles en ontkwamen zo aan krijgsgevangenschap.
Een van de ooggetuigen van de crash, Victor Yansenne, wou al jaren meer weten over de gebeurtenissen van die dag. Hij kwam in contact met Bob Konickx, een Vlaming die in Grandmenil een B&B uitbaat en ook Battle of the Bulge tours organiseert. Het werd een zoektocht van vier jaar want aanvankelijk was niks gekend over het vliegtuig noch zijn bemanning. Er werden zowel opgravingen verricht op de plaats van de crash als onderzoek in archieven. Met hulp uit binnen en buitenland kon de zoektocht succesvol afgerond worden. Het was blijkbaar Steven Volckaerts die hen de serial van deze bommenwerper kon bezorgen en toen kwam de zoektocht in een versnelling. Deze zou een mooi eindpunt kennen met de onthulling van een gedenkteken op 29 december 2018. Op 12 december 1921 was er een nieuwe herdenking en bij deze gelegenheid is de gedenkplaat vernieuwd omdat men ondertussen nieuwe, andere of betere foto’s van de piloot en staartschutter had kunnen vinden.
Bob Konickx schreef het hele verhaal van de zoektocht naar vliegtuig en bemanning en het monument neer op een website waar u nog veel meer informatie en details kan terugvinden: http://www.b24-kingsize.com/.
Er werd ook een documentaire gedraaid over de zoektocht en deze kan op Youtube gevonden worden onder de titel ‘The Ghost Plane of La Fosse’.
Onderdelen van ‘King Size’ gevonden tijdens de opgravingen zijn nu opgenomen in het Manhay History Museum 44 http://www.mhm44.be/nl/.
