Over dit monument verscheen volgende impressie op www.hangarflying.eu.
Olense kunstenaars ontwierpen monument
Olen, 8 augustus 2009. Kleine stukjes van een neergestorte Halifax waren te bekijken tijdens een tentoonstelling in het gemeentehuis van Olen. Ze werden opgegraven, gereinigd en geïdentificeerd door de Planehunters (www.planehunters.be). In samenwerking met het gemeentebestuur heeft deze vereniging voor luchtvaartarcheologie een monument opgericht voor de bemanning van de neergeschoten Britse bommenwerper. Er was heel wat belangstelling voor de inhuldiging.
Na een bombardement op Keulen werd de Halifax II HR839 LK-L van het 51 Squadron RAF op 29 juni 1943 rond 02.20 uur neergehaald door de Bf 110 van Lt Gunther Franz (5./NJG 1). De Halifax stortte neer nabij het rond punt gevormd door de Gerheiden en Gestelstraat in Onze-Lieve-Vrouw-Olen, een honderdtal meter ten noorden van het onthulde monument.
Schepen van cultuur Marc Luyckx : “Ik ben niet geboren in Olen en het verhaal van de crash was mij onbekend. Het idee van Planehunters om dit monument op te richten moest bij mij wat groeien. Ik ondervond al gauw dat er verrassend veel interesse was voor een huldeblijk. Ik was van mening dat het monument iets speciaal moest zijn. Dankzij onze Olense kunstenaars is het een creatie geworden die tegelijk een verrijking is voor ons patrimonium en tevens een gepast eerbetoon aan de moedige bemanning”.
Group Captain Davie Paton (RAF) : “Van 1999 tot 2001 heb ik het bevel mogen voeren over het 51 Sqn RAF. Onze eenheid vloog toen met Nimrod R1. Mijn vader heeft nog met Lancaster gevlogen in het 57 Sqn RAF. Hij overleefde de oorlog maar is ondertussen overleden. Van zijn crew is slechts één bemanningslid nog in leven. Die oorlogsgeneratie is ons aan het verlaten. Daarom is het zo belangrijk dat hun verhalen worden opgetekend. Vandaag wens ik hier de verzetslieden en leden van de ontsnappingslijnen te danken. Sommigen van jullie dorpsgenoten moesten het zelfs bekopen met hun leven”.
Het monument werd onthuld door Benny Ceulaers (voorzitter Planehunters) en Flight Lieutenant Dave McRitchie (51 Sqn RAF).
Een van de opmerkelijke aanwezigen was Boni Wouters. Als zeventienjarige werd hij gemobiliseerd. Na de overgave van het Belgische en Franse leger keerde hij naar huis. Wouters begon inlichtingen te verzamelen voor het Geheim Leger en zette zich in voor de ontsnappingslijn Komeet. Met hulp van zijn medestanders kon hij 36 bemanningsleden van neergestorte vliegtuigen helpen ontsnappen. Hij bezorgde vele bemanningsleden de noodzakelijke valse documenten. Deze Luitenant van de Weerstand gaf in Herentals zijn naam aan een woonproject voor mensen met een verstandelijke en lichamelijke beperking. Huize Boni Wouters werd opgetrokken door vzw Den Brand en wordt financieel door Boni gesteund.
Saluutschoten werden afgevuurd door de US 82nd-101st Airborne Division vzw uit Herselt.
Het monument is ontworpen door Leo Boeckx, Roger Schaeken en Jan Lievens. De drie Olense kunstenaars maakten een heel eigen creatie. Bij het monument staat een modern informatiebord met het verhaal van de laatste vlucht van de Halifax en zijn bemanning. Ook enkele getuigenissen van de lokale bevolking werden hierin verwerkt.
Na de inhuldiging bezocht de menigte eerst de crashplaats. Dorpsdichter Danny Smolders schreef een passend gedicht voor alle slachtoffers van de oorlog. De Planehunters hadden op deze plek heel wat kleine onderdelen opgegraven. V.l.n.r Mark “Max” Verwimp, Jan Jacobs en Thijs Hellings in hun gepaste Planehunters-outfit.
P/O J.P. Tay (Pilot), Sgt A.C. Redshaw (Bomb Aimer), P/O J.L.R. Houlston (Wireless Operator), Sgt A. Smith (Flight Engineer), W/O A.E. Vidal (Air Gunner) en Sgt W.C. Butler (Air Gunner) kwamen op deze plaats om het leven. Ze liggen begraven op het Schoonselhof. P/O T.H. Popley (Navigator) en Sgt D.R.G. Eldridge (2nd Pilot) hadden het toestel tijdig kunnen verlaten. Popley werd al vlug gevat door de Duitsers en verbleef de rest van de oorlog in krijgsgevangenschap. Eldridge kon dankzij de ontsnappingslijn Komeet Groot-Brittannië bereiken. Twee helpers moesten dat met de dood bekopen. Jozef Smolders overleed in maart 1945 in het concentratiekamp Flossenbürg, Petrus Vissers in februari 1945 in Dachau.
Benny Ceulaers en Kris Van Turnhout van de Planehunters. Benny : ”Alles begon met een regeltje over de crash in een historisch boek over Herentals. Enkele lokale getuigen hebben mij de plaats van de crash aangeduid. Grote stukken lagen daar niet meer. De grond op de plaats van de crash werd gezift. De stukjes die we vonden vertelden toch een heel verhaal dat voor ons een subliem hoogtepunt kent met de inhuldiging van dit monument”.
Info april 2011:
De stoffelijke resten van de bemanningsleden werden op 7 april 2011 tijdens een korte plechtigheid op het Schoonselhof begraven (perk 4a rij A, graf 8 voor F/Sgt Vidal RCAF midden)