223 Squadron maakte deel uit van 100 Group Bomber Command. Deze groep bestond uit twee delen: een groep Mosquito nachtjagers die jacht maakten op de Duitse nachtjagers en een groep uitgerust met viermotorige bommenwerpers die het de Duitse radar en nachtjachtleiding moeilijk moesten maken door verbinden te verstoren of verwarring moesten zaaien door verkeerde instructies in de ether te sturen. 223 Squadron behoorde tot deze laatste categorie, ze waren de enige eenheid in 100 Group uitgerust met Amerikaanse B-17 en B-24 bommenwerpers. Aan de normale bemanning werden twee ‘special operators’ toegevoegd die de apparatuur moesten bedienen om de radioverbindingen te verstoren.
Op 14 januari 1945 ondersteunde 223Squadron een bombardementsmissie naar Grevenbroich, net voorbij Mönchengladbach. Een van hen was Liberator VI TT336 6G-R. Op de terugweg werd de Liberator geraakt, misschien door Geallieerd luchtafweergeschut (zoals gesuggereerd in het squadron dagboek) maar waarschijnlijker door een vijandelijke nachtjager en vloog in brand. In het zomernummer 2012 van het magazine ‘Confound and Destroy’, het tijdschrift van de RAF 100 Group Association kan het relaas lezen van die enkele minuten in de brandende Liberator.
Het vliegtuig brak in twee stukken, een deel viel net ten zuiden van waar nu de autosnelweg Antwerpen-Luik in Meerhout voorbij komt, het tweede deel viel zeven kilometer verder naast het Albert Kanaal. Er waren drie overlevenden: de piloot F/L G. ‘Tim’ Noseworthy, de navigator F/O Geoffrey R. Palmer RAAF en de linkerzijluikschutter Sgt John Mellers maar ze waren alle drie gewond en Palmer overleed nog dezelfde dag aan zijn verwondingen. De rest van de bemanning kwam om het leven: Sgt Arthur L. Evens RCAF (R/185896) (co-piloot), Sgt Robert Hartop (1880568) (flight engineer), F/S William A. Gray RCAF (R/233012) (rugkoepelschutter), W/O John G. Galley DFM (751913) (special operator), W/O Robert E. Ralph (934263) (special operator), F/O Frank A. Mason (143659) (staartschutter), F/L George Trail (130716) (radio-operator), F/S Donald K. Clark RCAF (R/207938) (rechterzijluikschutter). Allen, inclusief F/O Palmer, zijn begraven op het CWGC Leopoldsburg War Cemetery.
Voor deze bemanning is op de oprit van Taverne de Kronkeling te Meerhout een gedenkteken opgericht. Het bijzondere is dat dit gedenkteken gemaakt is van een oude grafsteen die afkomstig zou zijn van de begraafplaats van Schaarbeek. Via Roger Mees van de Heemkundige kring Meerhouts Patrimonium kwamen we te weten dat de grafsteen door Louis Juchtmans ontdekt werd op het kerkhof van Schaarbeek. Het beeld, treurende vrouw bij een vliegtuigschroef, werd ontworpen door niemand minder dan César Battaille. De vader van de vinder heeft trouwens nog een jaar bij Battaille gewerkt.
César Battaille werd in 1882 in Basècle (Henegouwen) geboren als zoon van een industrieel. In 1910 begon hij aan de bouw van een driedekker. De eerste vlucht vond plaats op 19 augustus 1911. Zijn vliegtuig staat nu in het luchtvaartmuseum te Brussel. Battaille was niet alleen een techneut maar ook een begenadigd kunstenaar. Hij ontwierp niet alleen deze grafsteen maar ook het monument voor de Belgische vliegers op het ereperk van Evere, het borstbeeld van Edmond Thieffry in Etterbeek, enz.
Suggesties als zou deze oude grafsteen eerst op het graf van S/Lt Charles de Munck (overleden te Schaarbeek op 31 mei 1952) of op het graf van Maurice ‘Teddy’ Franchomme (overleden op 19 juni 1976) lijken onwaarschijnlijk aangezien hun graf nog bestaat (zie afzonderlijke beschrijvingen in de databank).
Georges Lecomte gaf me als mogelijkheid Gaston Boel. Hij kwam op 7 augustus 1918 met een Sopwith Camel om het leven bij een ongeval. Op 9 augustus 1918 werd hij op het kerkhof “Duinhoek” in de Panne begraven. Zijn moeder Valerie Boel die in Schaarbeek woonde, liet het stoffelijk overschot in 1924 overbrengen naar het vroegere kerkhof aan de St.-Suzannakerk te Schaarbeek. Het kerkhof werd rond 1970 opgedoekt en het stoffelijk overschot werd overgebracht naar de begraafplaats van Schaarbeek. Hij rust er nu in het ereperk onder een eenvoudig grafkruis (zie afzonderlijke beschrijving in de databank). Het is niet onmogelijk dat zijn grafsteen nu in Meerhout staat maar vooralsnog is dit slechts een veronderstelling.
