De feiten zijn bekend en werden zorgvuldig opgetekend door Flor Vanloffeld in zijn boek “De eerste Duitse adelaar viel te Vucht”. (*) Op 10 januari 1940 maken Majoor Dr. Erich Höhnmann (piloot) en Majoor Hellmuth Reinberger met hun Bf 108 Taifun een noodlanding op “de Vuchter Weerd”, een overstromingsgebied van de Maas, ongeveer 700 meter van het centrum van Vucht (Maasmechelen.)
De Taifun kwam uit de richting van “de Batten” en moest vermoedelijk landen door een combinatie van slechte zichtbaarheid en een probleem met de brandstoftoevoer. Reinberger had de opdracht om geheime documenten van Münster naar Keulen te brengen. De piloot was er tot na de onfortuinlijke landing niet van op de hoogte dat Reinberger geheime invasieplannen bij zich had, het was strikt verboden om zo’n papieren per vliegtuig te vervoeren.
Na de noodlanding klommen de Duitsers uit het vliegtuig. Aan Engelbert Lambrichts die in het weiland zijn wilgen aan het knotten was, vroeg het tweetal waar ze zich bevonden. Toen ze hoorden dat ze zich in België bevonden vroegen ze lucifers aan Lambrichts en ze staken hun papieren in brand. Een attente Korporaal-foerier, Gerard Rubens, reed met zijn fiets naar de plaats van het ongeval, overmeesterde de twee Duitsers en doofde het vuur. De heldhaftige prestatie van Rubens werd nooit vermeld in de annalen van de geschiedenis, zijn oversten gingen met de pluimen lopen.
De Duitsers werden naar Mechelen-aan-de-Maas gebracht voor verdere ondervraging. Reinberger probeerde daar de documenten een tweede keer te verbranden. Kommandant Rodrique greep naar de papieren in de kachel en ze werden voor de tweede maal gered. Voor de Belgen werd het stilaan duidelijk dat het hier wel om waardevolle documenten moest gaan, we spreken waarschijnlijk over een tiental vellen informatie. De gevangenen werden van Mechelen-aan-de-Maas verder overgebracht naar de rijkswachtkazerne te Etterbeek. Na de ondervragingen werden ze naar Engeland gevoerd en later naar Canada. Toen Hitler op de hoogte werd gebracht van de noodlanding in Vucht was hij een beroerte nabij. De Duitse invasieplannen werden er grondig door gewijzigd.
De noodlanding te Vucht kwam in verschillende publicaties ter sprake, ondermeer in de mémoires van Sir Winston Churchill en Paul Henri Spaak, toen Minister van Buitenlandse zaken. Of misschien heb je de passage over de noodlanding gelezen in “Het Verdriet van België” van Hugo Claus ? De Vuchtenaren konden er niet mee lachen dat Churchill in zijn gerespecteerde geschriften melding maakte van een noodlanding in Mechelen-aan-de-Maas, de plaats van het verhoor, in plaats van Vucht. De fout van Churchill heeft geleid tot volkse discussies tussen de inwoners van beide gemeenten. Op de plaats van de noodlanding hebben de Vuchtenaren nu een nieuw monument ingehuldigd, voor hen heeft het ook een grote symbolische betekenis. Het maakt het voor iedereen duidelijk dat het toestel wel degelijk in Vucht is neergekomen, die van Mechelen-aan-de-Maas kunnen het niet meer ontkennen.
Op 10 juni 2006 om 18.10 uur vertrok een volkse stoet van het dorpsplein van Vucht naar het monument. Vooraan reed de brandweer van Maasmechelen en een verzameling legervoertuigen, daarachter vaandeldragers en een trotse burgemeester met zijn gemeentebestuur. Zeer veel geïnteresseerden sloten zich aan bij de stoet die werd afgesloten door de plaatselijke Fanfare Sint-Cecilia. De geschiedenis leeft in Vucht.
De stoet kwam rond 18.30 uur aan op de winterdijk van de Maas, op het einde van de Invasiestraat. Sinds 13 december 2005 staat daar al het monument “Waterevenement” van kunstenaar Rik Bloemen. Het beeldhouwwerk van 3,3 meter hoog stelt een meander in de Maas voor, de grensrivier tussen Nederland en België. Tussen de vijf kubussen van de arduinen totem werden boodschappen gemetst voor een verre toekomst, sommigen zijn gewikkeld in lokale kranten. Ook het verhaal van de Messerschmitt zit tussen de grote Maaskeien.
De dijk wordt gebruikt door heel wat fietsers en de gemeente was bijzonder blij toen een inwoner voor het nieuwe monument een stuk grond schonk in de driehoek gevormd door de Maasdijk, de Invasiestraat en de Vuchter Weerd. Een vroeger vervallen memoriemuurtje werd afgebroken op 6 december 2005. De oude gedenkplaat is nu verwerkt in het nieuw monument. Op de plaats waar de Taifun is geland ligt een 1200 kilo wegende inox plaat die precies het grondvlak weergeeft van het vliegtuig. De metalen plaat ligt op een betonnen ondergrond. De fietsers, wandelaars of schoolkinderen krijgen op de plaats van de landing een goed idee waar het toestel met de geheime invasieplannen de noodlanding uitvoerde. De omgeving is natuurlijk wat veranderd, de hagen en de afsluiting waarin de Taifun tot stilstand kwam zijn ondertussen verdwenen.
Het hele concept is een origineel ontwerp van Michel Clerx en het werd bijzonder enthousiast uitgewerkt door de technisch dienst van de gemeente. Een monument plaats je niet zomaar, er komen heel wat toelatingen bij kijken voor kan begonnen worden met de eigenlijke bouw. Papieren moesten ingediend worden voor de reliëfwijziging, een toestemming was nodig van de dienst Maas en Albertkanaal, enz. Nadat de aanvullingswerken waren uitgevoerd werd eind mei 2006 een arduinen trap geplaatst tussen het niveau van de inox plaat en de Maasdijk. Er moest snel gewerkt worden om de inhuldigingsdatum niet in het gedrang te laten komen. Nabij het monument staat nu ook een bord met de route van de Taifun, de laatste seconden voor de landing.
Het monument is een initiatief van de Heemkundige Kring Vochte en van het gemeentebestuur van Maasmechelen, het is duidelijk dat de bevolking het idee zeer genegen was. Na de plechtige inhuldiging was er nog een gezellig volksfeest in een tent nabij het monument.
Coördinaten : Invasiestraat, 050° 58,38’N – 005° 42,94’E (ontvangen van Steven Volckaerts)
Zie ook het boek ‘Vucht in de Tweede Wereldoorlog, een Maaslands dorp in de maalstroom van de wereld’ van Ferre Weustenraad, een uitgave van de Heemkundige Kring Vochte.
