Verspreid over de buurgemeenten Brustem en Bevingen lag hier een belangrijk vliegveld. In de meidagen van 1940 stonden hier de Fiat CR.42’s van II/2Aé. Vanaf juni 1940 werd een rudimentaire piste gebruikt door de Luftwaffe, die van hieruit met Dornier-bommenwerpers van het Kampfgeschwader 3 deelnam aan de bombardementen op Groot-Brittannië. Toen de Slag om Engeland uitdoofde, vond de Luftwaffe hier de geschikte plaats om op haar beurt de Britse bommenwerpers te counteren. Vanaf mei 1941 opereerden hier de tweemotorige Messerschmitt Bf 110-nachtjagers. Eerst met zoeklichten, nadien met radar, gingen de bemanningen op zoek naar Wellingtons, Hampdens, Whitleys, Halifaxes en Lancasters. In drie jaar tijd werden van hieruit duizenden RAF-vliegeniers uitgeschakeld, hun graven vinden we terug in België, Duitsland en Nederland. Fliegerhorst Saint-Trond, pal onder de route tussen Groot-Brittannië en Duitsland, werd een sleutelpositie in de Duitse
luchtverdediging. Nachtjachtazen als Walter Ehle en Heinz Schnaufer leidden hier telkens een Gruppe van het Nachtjagdgeschwader 1. Het vliegveld werd uitgerust met de modernste infrastructuur (verwarmde werkhallen etc.) en de vliegeniers logeerden in luxe in de omliggende kastelen.
Op 7 mei 2006 bezochten we onder leiding van Luc Wittemans het deel van de vliegbasis Brustem dat is vrijgegeven voor gebruik door de burgers en het deel dat nog wordt bewaakt door de militairen. We moesten toelating vragen om foto’s te nemen. Twee militaire begeleiders hebben ons verschillende uren vergezeld.
Na 2 gewestplanwijzigingen (juli 1996 en september 1997) werd het voormalig militair domein van Brustem onderverdeeld in zones met verschillende bestemmingen : 19 ha recreatie, 200 ha landbouw en 84 ha bos en natuur. Een groot deel van het gebied wordt ontsloten door een ringweg, die hebben we een hele tijd gevolgd. Er hebben zich reeds verschillende nieuwe bedrijven gevestigd in de industriezone, door de aanwezigheid van de startbaan blijft men ook ijveren voor het behoud van vliegactiviteiten en zelf voor de licentiebouw van sportvliegtuigen.
Op de site staan verschillende vliegtuigshelter, we fotografeerden de voor-en achterkant van shelter S4. Vooraan zie je de zware, stalen deuren en achteraan het deel dat kan geopend worden als het vliegtuig in de shelter opstart. Op Brustem getuigen verschillende versterkte gebouwen van periode van de koude oorlog. Het zou waardevol zijn om enkele van deze bunkers voor afbraak te behoeden.
Info Bruno Leroi (Ere-LtKol v/h Vlw), 2 mei 2011:
De foto toont shelter S4. De bunker die ernaast ligt is de zogenaamde ‘bunker zuid’ (of blok 52V – V van Vliegveld). Deze bunker was de SPBF (Squadron Pilot Briefing Facility) of met andere woorden: de Wing Ops van het vliegende smaldeel dat vanaf Basis Sint-Truiden zou opereren (toen Florennes nog op Mirage vloog was het de ‘thuis’ van het tweede smaldeel (hun embleem, de rode komeet stond op de zijgevel geschilderd!) dat dan vanaf Sint-Truiden opereerde.
Later (vanaf 1988) werd B ST Truiden de COB (Collocated Operating Base) ten voordele van de USAF, in het kader van een zogenaamd Joint Support Plan. In functie van een eventuele internationale dreiging werd er een reserve-eenheid (Air National Guard) van de USAF overgebracht (de 7100 CSW – Combat Support Wing – die met TFG – Tactical Fighter Group (de 114 TFG) en het 175 TFS -Tactical Fighter Squadron- vanuit B ST Truiden zouden opereren. In het kader van NATO-oefeningen zijn bij herhaling gezamenlijke oefeningen gehouden. Het 114de vloog bij een eerste bezoek met de A-7D Corsair II, later waren het F-16-toestellen.
Binnen in de bunker zuid bevond zich OPS rooms, intelligence-room en de nodige accommodatie om de piloten te laten rusten en hun missies te plannen.
De douches die zich bij de ingang bevonden waren bedoeld om crews van binnenkomende toestellen te ontsmetten in geval dat ze in een NBC-omgeving hadden moeten opereren.
