100 jaar Koninklijke Luchtmacht in Volkel

F-4F Phantom 37+01… De eerste van 175 Phantoms die aan de Duitse Luftwaffe werden geleverd en meteen ook één van de laatste Duitse Phantom. Wellicht was het statisch tentoonstellen op de parallelle landingsbaan van Volkel dus het laatste buitenlandse ‘optreden’ van dit Duits ‘Spook’. Want twee weken later vond op de thuisbasis Jagdgeschwader 71 Richthofen in Wittmund een groots evenement plaats om het einde van de Phantom te ‘vieren’. Dit toestel zal volgens de plannen als poortwachter bewaard worden op de basis.

Laddertjes en vliegtuigspotters, het blijft een haat-liefdeverhouding, vooral als ze met een laddertje op de eerste rij voor de afsluiting alle plaats gaan innemen. Ondergetekende had ook een laddertje mee, maar stond netjes achteraan om anderen nog een plaatsje te gunnen.

De C-130J-30 Super Hercules die op de Luchtmachtdagen zijn demo vloog is afkomstig van Aalborg, de noordelijkste vliegbasis van Denemaken. Op deze basis bevindt zich de Air Transport Wing, 721 Sqn van de Deense luchtmacht. Met vier Hercules-transportvliegtuigen verzorgen ze het luchttransport voor de Deense defensie. Een demo die vooral werd gesmaakt door het gebruik van flares! De C-130J Super Hercules is een verder ontwikkeld model van de grote familie van Lockheed Martin Hercules. Uiterlijk heeft het nieuwste J-model andere motoren en propellers met zes bladen. De Deense C-130J-30 is met 4,60 meter de verlengde versie van de C-130J. De Denen zullen ook een Hercules sturen naar de Opendeur van de 15de Wing om statisch tentoon te stellen.

De bekende Engelse Red Arrows zijn opgericht in 1965 en vliegen met 9 Hawker Hawks T.1 vanaf hun thuisbasis RAF Scrampton. 2013 is het 49e seizoen voor dit wereldberoemde team. The Reds zijn vanaf hun 1e seizoen al te gast bij de Koninklijke Luchtmacht.

De historiek tussen de Belgische en Nederlandse luchtmachten loopt sterk gelijk… bij de heropbouw van de luchtmachten na de Tweede Wereldoorlog werden vliegtuigen uit de stocks van de Royal Air Force overgenomen. Zo ook de Avro Ansons, 15 voor de Belgische Luchtmacht en 25 voor de Nederlandse collega’s. Het toestel (Avro 652A Anson C21 G-VROE) dat werd voorgevlogen maakt deel uit van de Classic Air Force collectie. Meer info www.classicairforce.com/anson-info

Alouette III met registratie A-301 heeft op 23 mei jongstleden haar 10.000ste vlieguur gevlogen. Deze helikopter kwam in augustus 1965 in dienst van de luchtmacht en vliegt dus al bijna 48 jaar trouw rond! Er zijn vandaag de dag nog maar vier Alouette’s operationeel binnen de Koninklijke Luchtmacht en die zijn ondergebracht bij het 300 Squadron op de vliegbasis Gilze-Rijen. Ooit vlogen er 77 rond met een Nederlands roundel.

Voorzien van een blauw beschildering vliegen de helikopters voornamelijk nog VIP-vluchten en vluchten voor het Koninklijk Huis. De Alouette III mag volgend jaar 50 jaar dienst vieren binnen de KLu, al worden ze de komende jaren uitgefaseerd aangezien de airframes hun technische levensduur bereikt hebben.

Geen airshow zonder verkoopstandjes, of zoals hier bij het Nederlandse F16 Demoteam waar gegadigden bijna staan vechten om toch dat ene gadget te kunnen meegraaien.

De officiële opener van de airshow was een formatie van de twee Nederlandse demoteams met F-16 ‘Orange Lion’ en de Apache AH-64D demo.

Het Apache Solo Displayteam van de Koninklijke Luchtmacht maakte na een jaar afwezigheid zijn comeback. Het team, het enige ter wereld in zijn soort, vertegenwoordigt de KLu tijdens vliegshows in binnen- en buitenland. De helikopter die voor de demonstratievluchten wordt gebruikt is voorzien van een nieuw kleurenschema als een eerbetoon aan honderd jaar militaire luchtvaart in Nederland. Het demonstratieteam, gestationeerd op vliegbasis Gilze-Rijen, bestaat uit acht personen: twee vliegers, twee coaches (eveneens vlieger) en vier technici.De Apache demonstratie zal ook te zien zijn op de airshow van Sanicole, zowel tijdens de avondshow op vrijdag 13 september als op de gewone airshow op zondag 15 september.

Het Nederlandse F-16 demoteam speelde een thuismatch in Volkel. Al ruim 30 jaar tonen de F-16 demovliegers van de Koninklijke Luchtmacht de manoeuvres van de F-16 aan nationaal en internationaal publiek. Dit is het tweede seizoen voor kapitein ‘Stitch’ Hutten dat hij de oranje F-16 voor het publiek voorvliegt. Op hedendaagse airshows zijn flares of lichtfakkels niet meer weg te denken uit een demonstratie… daar is het voor het vermaak van de toeschouwer. Maar we mogen niet vergeten dat dit uiteindelijk een defensieve maatregel is tegen hittezoekende raketten. Deze fakkels worden meestal individueel of in salvo’s gelost door de piloot of automatisch door de staart-waarschuwingsapparaten, en dat in combinatie met het uitvoeren door krachtige ontwijkende manoeuvres. De flares dienen om raketten met infraroodzoeker te misleiden, en branden bij temperaturen van duizenden graden.

Hoogtepunt van de Luchtmachtdagen is altijd weer de spectaculaire Airpower-demonstratie, waarbij alle onderdelen van de Koninklijke Luchtmacht gezamenlijk laten zien wat de slogan ‘Eén Team, Eén Taak’ in de praktijk betekent. Tijdens een minutieus uitgewerkt scenario zagen we hoe tien Nederlandse F-16’s samen met vier Apache helikopters ondersteuning bieden aan de luchtmobiele brigade die op de grond werd gezet met twee Chinooks en een Hercules en zo een missie uitvoerde… inclusief pyrotechnische effecten voor het visueel spektakel!

De wendbare Apache AH-64D gevechtshelikopter is voor een groot aantal taken inzetbaar. Deze helikopter beschikt over geavanceerde waarnemings- en navigatieapparatuur, waardoor hij uitermate geschikt is voor het uitvoeren van verkenningstaken. De gevarieerde bewapening biedt bescherming aan grondstrijdkrachten of transporthelikopters. Ook kan deze helikopter offensief worden ingezet om gepantserde voertuigen, tanks of doelen als commando- en radarposten, artillerieopstellingen en opstellingen van geleide wapens uit te schakelen. Deze taken kan de Apache dag en nacht en bij slecht weer uitvoeren. De Koninklijke Luchtmacht beschikt over 29 helikopters.

In 1998 en 1999 hebben Apaches deelgenomen aan SFOR. In 2001 stonden Apaches gestationeerd in Djibouti om indien noodzakelijk luchtsteun te verlenen aan Nederlandse militairen van de UN-vredesmacht in Ethiopië/Eritrea. Vanaf april 2004 zijn de Apaches bijna onafgebroken ingezet in Afghanistan. Op 11 november 2010 hebben de Apaches de operationele inzet in Afghanistan na zes jaar beëindigd. De gevechtshelikopters voerden sinds 2006 meer dan 1.200 vluchten uit ter ondersteuning van de grondtroepen in Afghanistan. In totaal zijn daar ruim 7.000 vlieguren gemaakt.

De zwaarste transporthelikopter van de Koninklijke Luchtmacht, de Boeing CH-47D/F Chinook, heeft zijn nut bewezen bij de vele operaties in het buitenland zoals boven Afghanistan, Eritrea, Bosnië en Albanië. De Chinook is ook vaak ingezet voor nationale taken, zoals bijvoorbeeld bij brandbestrijding. Met behulp van de bambi bucket kan de Chinook meehelpen natuurbranden te blussen. Bij de grote brand op de Kalmthoutse Heide in het voorjaar van 2011 werd door een Nederlandse Chinook zo’n 60 waterdroppings van telkens 10.000 liter uitgevoerd.De Koninklijke Luchtmacht heeft twee varianten van de CH-47, de CH-47D en de CH-47F. Deze laatste is een nieuwere versie van de CH-47D. De helikopter heeft aan de achterkant een grote laaddeur, waardoor militairen met bepakking snel kunnen in- of uitstappen. Aan de onderkant van de Chinook zijn drie haken gemonteerd waarmee een externe lading kan worden meegenomen zoals te zien op de foto. De Chinooks zijn ondergebracht bij het 298 squadron van het Defensie Helikopter Commando (DHC) op Vliegbasis Gilze-Rijen.

Tijdens de Airpower-demo toonde ook de C-130 Hercules een sterk staaltje van zijn kunnen. Het tactisch transport in atypische omstandigheden en onder dekking van Apache helikopters en gevechtsvliegtuigen is nu eenmaal een van de specialiteiten van de Hercules. De Herculessen zijn veelvuldig in het buitenland te vinden, waar ze geregeld humanitaire vluchten uitvoeren.

De Koninklijke Luchtmacht bestelde twee toestellen in 1993 in navolging van meer dan 40 andere luchtmachten. Deze toestellen zijn van het type C-130H-30, een verlengde versie van bijvoorbeeld onze C-130H’s. Nederland ontving de eerste Hercules in maart 1994, gevolgd door een tweede toestel in oktober van dat jaar. In het eerste dienstjaar werd de eerste Hercules (G-273) tijdelijk op Melsbroek gestationeerd om de Nederlandse bemanning en techniekers op te leiden. In 2004 bestelde Nederland nogmaals twee Hercules-vliegtuigen en in maart 2010 werd de eerste hiervan in gebruik genomen. Deze toestellen zijn van het type C-130H.

De Ben Swagerman (G-273) en Joop Mulder (G-275) stammen uit 1994. De G-781 en de G-988 zijn in 2010 afgeleverd en dragen de namen Bob van der Stok en Willem den Toom. Alle vier de Hercules toestellen zijn ingedeeld bij het 336 Squadron op vliegbasis Eindhoven.

De Belgische en Nederlandse defensie werken al vaak samen, zo ook op het gebied van informatie-uitwisseling tussen de helikoptereenheden. Zo brachten twee Apache helikopters van het Defensie Helikopter Commando (DHC) onlangs een bezoek aan Bevekom. Het Nederlandse DHC brengt alle Nederlandse militaire helikopters onder één dak. Hoewel België geen tegenhanger kent, kijkt het al een tijdje naar haar noorderburen om de handen in elkaar te slaan.

"Sinds vorig jaar augustus komen we regelmatig samen met onze Nederlandse collega’s om te spreken over een gezamenlijke toekomst voor onze helikopters", vertelde kolonel Geert De Decker aan mil.be. De samenwerking zit nu in de theoretische fase. Waar staan zij en waar zitten wij al? Welke helikopters kunnen we inzetten voor welke taken? Het zijn allemaal vragen waar antwoorden werden voor gezocht. Doordat België en Nederland dezelfde NH90-helikopters aankopen, groeien de opties om op verschillende domeinen samen te werken. Hierbij wordt gedacht aan trainingsoefeningen, quick reaction alert, uitwisselen van procedures, kennis en personeel.

Een Boeing 737-800 van KLM vloog op zaterdagmiddag met tien F-16’s van de Koninklijke Luchtmacht in formatie boven vliegbasis Volkel. Na de fly-by met de F-16’s landde het KLM-toestel op Volkel. Later op de middag vloog het toestel terug naar Schiphol, met aan boord 125 kinderen van de Stichting Hoogvliegers (www.stichtinghoogvliegers.nl).

Niet alleen de piloten van het Italiaanse Frecce Tricolere mochten de show stelen. Ze brachten ook een opmerkelijke commentator mee. Naar verluid stond Majoor Andrea dansend en zingend achter de microfoon terwijl zijn collega’s in de lucht een spetterende show vlogen. In drie talen schalde zijn stem door de luidsprekers: “Dames en Hieren, Ladies and Gentlemen, met die gekleurde smoke achter onze AerMacchi vliegtuigen schielderen wai ien die loecht die langste vlag ter wereld: Rood, Wiet en ….. Groen!”. De commentator heeft Nederlande roots en dat verklaarde meteen ook zijn Nederlandse woordenschat. Al deed hij ons Belgen eerder denken aan de tongval van premier Elio Di Rupo.

De Ramex Delta patrouille is afkomstig van de Zuid-Franse vliegbasis Isteres-Le tube en vliegt met Mirage 2000N. Hun demonstratie wordt zelden buiten Frankrijk gevlogen. Ondanks het feit dat er al eerder in deze formatie gevlogen werd, is het team officieel opgericht in 2012. In dat jaar waren ze ook te zien op de airshow van Ostrava in Tsjechië. De piloten en vliegtuigen vliegen bij het L’Escadron de Chasse 2/4 Lafayette. Dit squadron is opgericht in 1947 en behoord toe tot de Forces Aériennes Stratégiques. De hoofdtaak is het bewerkstelligen van de Franse nucleaire afschrikking en conventionele bombardementen uit te voeren. Tijdens de presentatie demonstreerden ze een aantal technische aspecten van het vak door training manoeuvres en gesimuleerde aanvallen. De naam ‘Ramex’ verwijst trouwens naar de radio roepnaam van het squadron, ‘Delta’ naar het typische ontwerp van de Mirage 2000… een deltavleugel.

Het Belgische F-16 demoteam vliegt al sinds 1979 en wordt per aantal seizoen verdeeld tussen de Vliegbases Kleine Brogel en Florennes. 2013 is het tweede seizoen dat de Belgische F-16 demo verzorgd wordt door Vliegbasis Florennes. Demovlieger, kapitein Renaud ‘Grat’ Thys, en vliegtuig (nummer FA84) zijn afkomstig van het 350 Squadron.

In het verleden waren de demonstratie F-16’s van onze Belgische luchtmacht overwegend om operationele redenen in grijze kleuren gespoten. Sinds een aantal jaar werd er gebroken met de (verplichte) traditie en werd er nu gekozen voor een kleurenschema met blauwe kleuren met de Belgische vlag in de staart verwerkt.

De Patrouille de France vliegt met acht Alpha Jet trainingstoestellen. Dit jaar bestaat het team 60 jaar. Dat werd gevierd op 25 en 26 mei op hun thuisbasis Salon-de-Provence met een meeting waar heel wat andere teams kwamen meevieren.
Als we even reclame mogen maken? Voor de liefhebbers werd dit jaar een dubbele DVD uitgegeven met prachtige vliegbeelden voor en achter de schermen. Meer info: www.patrouilledefrancelefilm.com

Een toepasselijk nieuw manoeuvre dat dit jaar werd toegevoegd aan hun: 60 jaar!

De Patrouille de France is trouwens ook te zien in Sanicole op zondag 15 september.

Een unieke formatie tussen een Nederlandse F-16, een Meteor en Hunter. Een hulde aan de eerste jachtvliegtuigen die bij de Koninklijke Luchtmacht hebben gevlogen.

Het eerste jachtvliegtuig na de Tweede Wereldoorlog was de in 1944 ontwikkelde Gloster Meteor. Van dit toestel hebben diverse varianten bij de Nederlandse Luchtmacht gevlogen. De Nederlandse en de Belgische toestellen werden onder licentie in Nederland gebouwd door Fokker. De Gloster Meteor is in dienst geweest bij de Koninklijke Luchtmacht van 1948 tot 1959. Er zijn nog slechts een handvol vliegende Gloster Meteors in de wereld. Het toestel dat aanwezig is op de Luchtmachtdagen is eigendom van Air Atlantic ltd. uit Groot Brittannië.

De Hawker Hunter-toestellen zijn in diverse uitvoeringen in dienst geweest bij de Koninklijke Luchtmacht van 1956 tot 1968. Daarna werden ze vervangen door de Lockheed F-104G Starfighter (stond trouwens ook statisch opgesteld). De op de Luchtmachtdagen aanwezige Hunters zijn eigendom van de Dutch Hawker Hunter Foundation (DHHF) en hebben hun thuisbasis op Vliegbasis Leeuwarden. Meer info: www.dutchhawkerhunter.nl

Terug van weg geweest… De B-25 Mitchell van de Koninklijke Luchtmacht Historische Vlucht (KLuHV, gebaseerd in Gilze-Rijen), maakte eerder dit jaar de eerste testvluchten na een lange periode van onderhoud. De Inspectie Leefomgeving en Transport heeft na 3,5 jaar het Bewijs van Luchtwaardigheid afgegeven voor het toestel.

De B-25 is een middelzware bommenwerper uit de Tweede Wereldoorlog. Voor de lange periode van onderhoud en certificering was het toestel vele jaren lang een vertrouwde verschijning op nationale en internationale airshows. Er is, naast de ‘Sarinah’ van de KLuHV, slechts een andere vliegende B-25 Mitchell in Europa. Ook de recent gerestaureerde Spitfire en Ryan STM van de KLuHV waren te zien op de opendagen.

Hoewel de Fouga Magister nooit onderdeel is geweest van de Nederlandse Luchtmacht, hebben veel Nederlandse jachtvliegers met dit toestel leren vliegen. De Fouga Magister werd door de luchtmacht en de marine namelijk gebruikt als een trainingsvliegtuig. De opleiding werd gedaan bij de Belgische Luchtmacht op de luchtmachtbasis Brustem bij Sint-Truiden. De meeste landen die de Fouga Magister gebruikten, hebben het toestel inmiddels buiten dienst gesteld. Hierdoor kwamen toestellen beschikbaar op de burgermarkt. De op de Luchtmachtdagen aanwezige Fouga Magister is eigendom van Dutch Historic Jet Association en heeft Vliegveld Lelystad als thuisbasis en werd voorgevlogen door oud-Luchtmacht demonstratievlieger Fons Hemmelder.

Ruim een week na de opendagen zakte het toestel tijdens de landing door het landingsgestel. De beide inzittenden waren ongedeerd, maar het is nog gissen hoe groot de schade aan het toestel is.

Door de landelijke ligging van Volkel zijn verkeersproblemen na het einde van de airshow altijd een probleem. Door de speakers met dienst werd dan ook omgeroepen om het vertrek wat te spreiden. Voor de fotografen geen probleem… want onmiddellijk na het einde waren we getuige van een pak vertrekkers, ondermeer ook deze PBY-5A Catalina.

Tussen 1941 en 1957 waren vliegboten van dit type bij de Nederlandse Marine Luchtvaartdienst in gebruik. Meer info over deze oudste nog vliegende Catalina is te vinden op www.catalina-pby.nl

De Boeing C-17 Globemaster III is een Amerikaans strategisch transportvliegtuig is in dienst bij de US Air Force, Royal Air Force, Royal Australian Air Force, Canadian Forces Air Command en Qatar Airways.

Een reeks landen (de NAVO-leden Nederland, Bulgarije, Denemarken, Estland, Hongarije, Italië, Letland, Litouwen, Noorwegen, Polen, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Tsjechië en de Verenigde Staten, samen met Finland en Zweden) hebben in 2009 gezamenlijk drie C-17 Globemaster III’s aangeschaft onder de noemer Strategic Airlift Capability. Ze worden gestationeerd op de luchtmachtbasis Pápa in Hongarije. Nederland is een van de grootste gebruikers met meer dan 500 vlieguren. Tijdens de opendagen was het toestel met een volledig Nederlandse bemanning aanwezig

De C-17 Globemaster III is in staat tot snelle strategische levering van troepen en goederen van en naar een hoofdbasis of naar voorwaartse bases. Het toestel is groot genoeg om een Chinook helikopter te transporteren. Hij is ook in staat tot het tactisch transporteren van bijvoorbeeld gewonden en voor droppings. De C-17 ontleent zijn naam aan twee eerdere zware transportvliegtuigen, de C-74 Globemaster en de C-124 Globemaster II.

Tenslotte ook nog een statische deelnemer uit ons eigen land. De 15e Wing stuurde een van onze elf C-130 Herculessen naar Volkel. De opdracht van de 15 Wing kan als volgt worden samengevat: "Gelijk wat, gelijk wanneer, gelijk waar naar toe". Alle soorten vracht en passagiers naar de meest onmogelijke plaatsen ter wereld gebracht, op elk ogenblik. Dit 15e Wing jaar viert dit jaar drie mijlpalen: 65 jarig bestaan van de Wing, 40ste verjaardag van de C-130 Hercules, 40ste verjaardag van de Dassault Falcon 20. Om die reden organiseren ze op 21 en 22 september een opendeur op hun thuisbasis Melsbroek: Meer info op www.opendoor15w.be