Onthulling van het gedenkteken voor de bemanning van Whitley Z6569

Alhoewel het de voorbije week echt hondenweer was, verzamelden de autoriteiten, genodigden en belangstellenden aan de kerk van Vliermaalroot onder een stralend blauwe hemel. De herdenking startte met een eucharistieviering in deze kerk.

In zijn gelegenheidstoespraak, lichte burgemeester Tom Thijsen de geschiedenis van deze bemanning toe die in de nacht van 18 op 19 augustus 1941 in Vliermaalroot en omliggende gemeenten neerkwam. Sgt Leslie Evetts was het enige slachtoffer en hij werd met de nodige eerbied opgebaard en ten grave gedragen, iets wat door de bezetter niet altijd met een goed oog werd bekeken en op sommige plaatsen de aanleiding was voor vergeldingsacties. Doorgaans had men zelfs de kans niet om de gesneuvelde bemanningsleden op een gepaste manier te begraven. Maar zoals de burgemeester zei: “Het is altijd iemands zoon, vader, broer.”

Zoals op bijgaande oude foto te zien is, kwamen talrijke inwoners een bloemenhulde brengen aan het graf van Sgt Leslie Evetts. Na de oorlog werd het lichaam van Evetts echter opgegraven en overgebracht naar de Canadese oorlogsbegraafplaats in het Oost Vlaamse Adegem (tussen Eeklo en Maldegem) alhoewel hij geen Canadees maar een van de drie Britten aan boord van het vliegtuig was. (Archief Jos Punie, Heemkundige Kring Kortessem)

51 Squadron RAF is nog steeds een actieve eenheid binnen de Royal Air Force. De eenheid vliegt niet langer met bommenwerpers maar met Boeing RC-135 verkenningsvliegtuigen waarmee men de communicatie- en radarsystemen van de opponenten in kaart probeert te brengen. 51 Squadron stuurde een uitgebreide delegatie naar deze herdenking en Squadron Leader Jack McAlister sprak namens hen. Hij dankte de bevolking omdat ze Sgt Evetts op een waardige manier begraven hadden en een van de andere bemanningsleden geholpen hadden bij zijn ontsnapping.

Als blijk van waardering overhandigde Squadron Leader McAlister een herdenkingsbord aan de burgermeester. Op zijn beurt gaf deze het bord door aan de leerlingen van de plaatselijke school waar het een ereplaats zal krijgen. Het was opvallend hoe de lokale schooljeugd en Chiro-jeugdvereniging bij de plechtigheid waren betrokken en heel nieuwsgierig de plechtigheid volgden. Op dinsdag 12 november konden ze trouwens uitgebreid kennis maken met deze gebeurtenissen die zelfs hun ouders niet meer meemaakten. De tentoonstelling over de bemanning, haar vliegtuig en de luchtoorlog was dan speciaal geopend voor de leerlingen van het 5^e en 6^e leerjaar.

Nadien onthulden burgemeester Thijsen en Squadron Leader McAlister het gedenkteken voor de bemanning van Whitley Z6569.

De namen van de vijf bemanningsleden, Pilot Officer Harold B. Robertshaw (piloot, krijgsgevangen), Pilot Officer Alan G. Trites RCAF (bommenrichter, krijgsgevangen), Sergeant John L. Ives RCAF (navigator, kon naar Groot Brittannië terugkeren), Sergeant Leslie A. Evetts (radio-operator, overleden bij de crash), Sergeant Reginald A.C. Hooper (staartkoepelschutter, krijgsgevangen), werden er op vereeuwigd.

De plechtigheid werd besloten met het neerleggen van bloemenkransen aan de voet van het gedenkteken en de beide gedenktekens voor de gesneuvelden van de twee wereldoorlogen en het spelen van de volksliederen van België, Canada en Groot-Brittannië.

Voor de gelegenheid maakte een T-28 Trojan met als piloot Peter Celis enkele doorvluchten over de verzamelde aanwezigen. Peter, piloot bij de Belgische Luchtcomponent (voorheen de Belgische Luchtmacht), is gekend voor zijn betrokkenheid bij onderzoek naar de luchtoorlog tijdens de tweede wereldoorlog en heeft daarover al enkele prachtige boeken op zijn actief.

Na het officiële gedeelte, kon iedereen een glas drinken in de parochiezaal van Vliermaalroot en kennismaken met de tentoonstelling van de Heemkundige Kring Kortessem en de Planehunters (www.planehunters.be) over deze bemanning en de luchtoorlog. De plaatselijke jeugd en de delegatie van 51 Squadron RAF gingen samen op de foto.

Een van de bijzonderste, tevens waarschijnlijk een van de kleinste, objecten op de tentoonstelling is de ‘dog-tag’ (letterlijk: hondenmedaille) van Sgt Leslie Evetts. Elke militair kreeg zo’n plaatje met zijn stamnummer dat hij doorgaans met een koordje om de hals droeg. Toen de gemeentesecretaris in 1941 de papieren in orde bracht voor de begrafenis van Sgt Evetts, is dit plaatje waarschijnlijk aan hem overhandigd. Hij had het al die jaren bewaard in een klein pillendoosje en toen het onderzoek van de Heemkundige Kring omtrent de crash op gang kwam, kwam het plaatje terug boven water tussen allerlei spullen die zijn zoon, Johny Lenaers (foto), bewaard had.

Het plaatje is blijkbaar uit een soort kunststof gemaakt en heeft daarom de tand des tijds niet al te goed doorstaan. Het stamnummer 97 2745 van Evetts is echter nog goed leesbaar; zijn naam is er echter achteraf ingekrast. Johny hoopt het ooit terug te kunnen bezorgen aan een familielid van Sgt Evetts. (Archief Jos Punie, Heemkundige Kring Kortessem)