Oog in oog (voor het laatst?) met een Ilyushin 62

Oostende, 5 november 2016. “Exotisch”: voor de reizigers op de luchthaven van Oostende betekent dit de bestemming waarnaar hun chartervlucht vertrekt, voor vliegtuigspotters die het veld aandoen heeft het een iets andere connotatie… Oostende is jaren lang, op enkele obscure velden in de Arabische Emiraten en de vliegvelden van Rusland en het GOS na, hét mekka geweest voor de fotograaf die van toestellen van Russisch fabricaat houdt. Met andere woorden: exotisch spul. Met de invoering van de ban op non-Stage III-toestellen in april 2002 waren een hele resem vliegtuigen, zoals de Ilyushin 76 vrachter en oudere Tupolevs uitgerust met Kuznetsov-motoren, plots niet meer welkom in Europa. Stilaan verloor Oostende zijn mythische status en de Russische toestellen in alle geuren en kleuren maakten plaats voor eenheidsworst van Amerikaanse of Europese makelij.

Ondertussen zijn we 13 jaar verder. Op een druilerige herfstdag in 2015 duikt er opeens, totaal onaangekondigd, een Wit-Russische Ilyushin 62 in vrachtconfiguratie op op het vliegveld van Luxemburg, om snel weer van de radar te verdwijnen. En plots, op 31 oktober van dit jaar, verschijnt deze IL-62MGr EW-450TR van Rada Airlines opnieuw in Europa, ditmaal op de luchthaven van Vatry in Noord-Frankrijk.  Als hetzelfde toestel enkele dagen later het Engelse Doncaster aandoet, dan weet je dat een bezoek aan Oostende niet geheel onverwacht is. Als er ergens hier in de buurt een Russisch toestel thuishoort, is het immers wel op de apron van Oostende…

Omstreeks half tien ’s avonds op woensdag 2 november strijkt de EW-450TR neer in West-Vlaanderen als RD1562 uit Mitiga, Libië. Tijdens de middag van 9 november vertrekt de fraaie Ilyushin, volgestouwd met hulpgoederen, als RD1563 vanop baan 08 richting het Midden-Oosten met Sana’a in Jemen als eindbestemming. We willen je jullie zeker dit filmfragment van Luc Van Belleghem niet onthouden!

Het toestel was een week lang te gast op de Internationale Luchthaven Oostende-Brugge; tijd zat voor enkele vliegveldmedewerkers om in samenwerking met luchthavenuitbater Egis een heuse ramptoer in elkaar te boksen. Op de zonnige zaterdagochtend van 5 november sta ik met een twintigtal gelijkgestemde zielen misschien wel voor het laatst oog in oog met een Ilyushin 62.

Ilyushin 62-toestellen zijn ondertussen een uitgestorven diersoort geworden. Tijdens de hoogdagen van de Sovjet-Unie werd het ontwikkeld als langeafstandstoestel voor Aeroflot ter vervanging van de Ilyushin 18 turboprop. De tijdloze narrowbody maakte haar eerste vlucht in 1963 en stamt dus uit het gouden tijdperk van de Boeing 707’s en Douglas DC-8’en. Tien jaar later wordt de verbeterde IL-62M op de markt gebracht, met een aantal aerodynamische verbeteringen en een motorenwissel: de Kuznetsov-motoren worden vervangen door vier Soloviev D-30KU’s die stiller en performanter zijn. De IL-62M is dus volgens de heersende geluidsnormen niet gebanned, en is dus ook los van de zogenaamde ‘Relief Flights’ welkom op Europese bodem (hoewel een bezoek ervan ongetwijfeld wenkbrauwen doet fronsen bij de luchtvaartautoriteiten). Gezien dat het aantal operatoren van het toesteltype op een hand te tellen zijn, geldt het bezoek van de EW-450TR echter als een enorm zeldzame verschijning.  Aeroflot nam in 2001 al afscheid van hun vloot van IL-62’s om vervangen te worden door de Airbus A310. Toch bleef de Ilyushin 62 in de daarop volgende jaren nog een veelgebruikt toestel binnen het GOS, tot de economische crisis in 2008 anders besliste en veel operatoren hun 62’s aan de kant schoven. Een telling in september 2009 bevestigde dat er nog 38 IL-62’s actief waren op een totaal van een 290-tal gebouwde toestellen, vandaag is dat slechts nog een fractie. Cubana was de laatste grote operator van het toesteltype, tot de Cubaanse 62’s uiteindelijk in 2013 afgestoten werden. Alleen Air Koryo en de Russische overheden beschikken nog over een aanzienlijke vloot, maar deze Ilyushins duiken slechts zelden op in onze contreien. Gelukkig valt er af en toe nog eens, letterlijk, een verrassing uit de lucht, tot groot jolijt van de spottersgemeenschap.

Met dank aan Yves Engels en Michael Van Bosch

Giovanni Verbeeck

  • Foto van de IL-62MGr EW-450TR, blinkend in een ochtendzonnetje met een fraaie Noordzeelucht als achtergrond. Rada Airlines is op het moment van schrijven de enige operator in Europa van de vrachtversie van de Ilyushin 62. De EW-450TR werd oorspronkeljk in 1985 gebouwd met als constructienummer 4546257 en kwam bij het Oost-Duitse Interflug terecht. Na de val van de muur keert de IL-62 terug naar Rusland en komt na wat omzwervingen in 2007 terecht bij KAPO Aviakompania, nadat  het frame bij Kazan Aviation Plant van IL-62M naar IL-62MGr vrachttoestel omgebouwd werd. Als het AOC (‘Air Operator Certificate’) van KAPO vervalt, besluit een groep uit Wit-Rusland om in de loop van 2015 een van de drie vrachters van KAPO te huren en een nieuwe vrachtmaatschappij op te richten: Rada Airlines. Volgens CCO Dmitry Ishchenko is de 62 dorstiger dan vergelijkbare Westerse vrachters zoals de Airbus A300, maar de lage brandstof- en leasetarieven maken de huidige operaties interessant. Rada Airlines bekijkt de mogelijkheden om nog andere IL-62MGr’s in dienst te nemen.

     

  •  
  • Dit 3/4e-aanzicht van de Ilyushin 62 toont de massieve staart en de bijzondere motorconfiguratie van het toestel. Op de Vickers VC-10 van Britse makelij na, is er geen enkel commercieel lijntoestel gebouwd volgens deze opstelling. Beide designs stammen uit het Koude Oorlogtijdperk, de vraag is wie er bij wie ideeën opgedaan heeft.

     

    Bemerk ook de extra veerpoot die onder de staart uitsteekt. De IL-62 werd in eerste instantie ontwikkeld als een langeafstandstoestel en is gemaakt om grote hoeveelheden brandstof en belading mee te voeren. Wanneer het toestel op bestemming gelost wordt kan het, in combinatie met de zware setup met vier motoren achteraan, tailheavy worden en bestaat de kans dat het gaat overhellen; om dit te voorkomen werd er een extra wieltje voorzien achteraan. Bij sommige modernere cargotoestellen wordt er om die reden tijdens de afhandeling een zogenaamde tail post onder het staartstuk geplaatst. De Russen waren hun tijd echter ver vooruit…

  •  
  • Geen composiet hier, wel 100% staal en klinknagels. De IL-62MGr werd omgebouwd tot cargovariant met een side cargo door en uitgerust met een laadsysteem zoals ook Westerse toestellen dit kennen. Het lower deck is uiteraard bestemd voor bulkvracht, op het main deck is een rollensysteem voor ULD’s (unit load device) aangebracht dat de Ilyushin in staat stelt om containers en paletten van basistype LD9 te vervoeren, deze zijn ondermeer compatibel met Boeing 747 en 777 vrachters. In totaal zijn er 11 ULD-posities voorzien aan boord van de EW-450TR die ongeveer 40 ton aan luchtvracht kan vervoeren. 

     

  •  
  • EW-450TR naast 737-800 OO-JLO van TUI. De iconische Ilyushin 62 beschikt, in tegenstelling tot de 737 waarbij dit bij latere varianten verdwenen is, nog steeds over zogenaamde ‘eyebrow windows’ boven de grotere cockpitramen, een reliek uit tijden toen het TCAS-systeem (traffic collision avoidance system) nog niet ingeburgerd was en piloten kruisend luchtverkeer louter met het blote oog moesten zien te ontwaren.

  •  
  • Dankzij de puike organisatie van de Internationale Luchthaven Oostende-Brugge werd deze 5 november een onvergetelijke dag voor een aantal bekende en minder bekende spotters van de Lage Landen. Dit is zeker voor herhaling vatbaar! (Foto Yves Engels)

  •  
  • Fotografen in aanslag om de IL-62 op de gevoelige plaat te zetten. (Foto Yves Engels)

     

  •  
  • Eén Classic (toevallig de NATO-codenaam voor de Ilyushin 62) en één minder klassiek vliegtuig op de apron van Oostende, geflankeerd door het bekende luchthavengebouw.

  •  
  • Als afsluiter werd er nog een groepsfoto gemaakt van de aanwezige spotters, poserend bij hun klapper van het jaar. De plaatsjes waren beperkt (én sterk gegeerd) en de sfeer zat helemaal goed. Dit is het type beelden dat je normaal alleen bij fotosafari’s in Noord-Korea de revue ziet passeren en nu opduiken in de lokale West-Vlaamse media. (Foto Yves Engels)

  •  
Picture of Giovanni Verbeeck

Giovanni Verbeeck

is al enkele jaren professioneel actief in de wereld van de luchtvaartoperaties, meer bepaald in de vliegtuigafhandeling. Zijn interesses binnen het team gaan dan ook voornamelijk uit naar de airlines en de general aviation. Ook fotografie – en dat hoeven niet alleen vliegtuigen te zijn – is een van zijn passies.

Ce site utilise des cookies pour optimiser votre expérience utilisateur. En continuant à surfer sur Internet, vous acceptez notre politique de confidentialité et d’utilisation de cookies. Accepter Lire Plus

'Ce Accepter Lire Plus