Spitfire geborgen in Tillegembos

Sint-Michiels Brugge, 31 augustus 2013. Bijna 71 jaar nadat de Spitfire Mk. IX van de 19-jarige piloot Edgard Dickerson uit de Tweede Wereldoorlog crashte in het huidige Tillegembos, werd het toestel door de archeologen van de Groep Huyghe-Decuypere en Raakvlak geborgen. Niet minder dan een 30-tal mensen, waaronder de 20-koppige vrijwillige bergingsploeg van Huyghe-Decuypere, waren actief op de site die langzaam zijn geheimen prijs gaf.

De Groep Huyghe-Decuypere is begaan met luchtvaartarcheologie en is niet aan haar proefstuk toe. Sedert 1997 heeft de groep al diverse wrakken van vliegtuigen geborgen die tijdens de Tweede Wereldoorlog in West-Vlaanderen neerstortten. In 2009 volgde Hanger Flying de berging in Beveren-aan-de-IJzer http://hangarflying.be/nl/node/151

De crashplaats in Sint-Michiels werd gevonden dankzij ooggetuigen, archiefonderzoek, metaaldetectie en diepteboring. Bij de dieptedetectie door Bart Beckers kon men de crashplaats tot op een meter nauwkeurig bepalen, hierdoor moest slechts een beperkte bosruimte innemen. Ze vonden toen ook al kleine fragmenten terug van het vliegtuig. Hierdoor werd er beslist om een volledige opgraving te doen in samenwerking met Raakvlak (de Intergemeentelijke Dienst voor Archeologie in Brugge en Ommeland). Die laatste was de vergunninghouder en nam de professioneel-archeologische begeleiding op zich. Ook de Provincie West-Vlaanderen (eigenaar van de crashsite) en Agentschap Natuur en Bos gaven hun steun.

Tekst en foto’s: Tom Brinckman

  • De eerste resten van het toestel werden al op 80 centimeter onder het oppervlak gevonden. Een groot deel van de Merlin 61-motor werd in stukken gevonden samen met delen van de ingedeukte cockpit waarin de archeologen zelfs nog een opgevouwen stafkaart vonden. Zoals op de foto te zien is, wordt er in de uitgegraven grond secuur te werk gegaan om niets te missen. Zowel met metaaldetectoren als met de hand wordt er gezocht naar alle mogelijk fragmenten.

  •  
  • Bij de duidelijk herkenbare gevonden onderdelen zat ondermeer de spinner. De propellorbladen zelf werden nog tijdens de oorlog onder het oog van de bezetter meegenomen door een landbouwer uit de buurt.

  •  
  • In de handen van Wim Huyghe zien we een vrij unieke vondst, het staartwiel van het toestel. Uniek, want door de impact van een crash wordt dit meestal afgebroken.

  •  
  • Nadat het duidelijk werd dat er niet veel meer te vinden was rond de plaats van de romp concentreerde het team in samenwerking met kraanman Patrick Doom op de vermoedelijke locatie van de vleugels. Met de hulp van de dieptedetectie van Bart Beckers kon men de boordwapens lokaliseren, zelfs al zaten ze bijna loodrecht in de grond. Op een diepte van ongeveer vier meter stoot het team uiteindelijk op een van die boordkanonnen. De meetpaal op de foto geeft een idee onder welke hoek het vliegtuig zich in de grond boorde. Dat dit kanon zo diep zat is te verklaren door de snelheid waarmee het naar beneden stortte. Ook door het hoge eigen gewicht boorden de boordwapens zich nog verder de grond in.

  •  
  • Ook een groot deel van de pantserplaat die zich achter de piloot bevond, overleefde de crash, een duidelijk bewijs dat deze massieve plaat zijn doel niet voorbij schoot. De eerste exemplaren van de Spitfire werden trouwens zonder deze bepantsering geleverd. Snel na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd het duidelijk dat de toevoeging van een dergelijke plaat een hoge prioriteit had.

  •  
  • Het onomstootbare bewijs dat het weldegelijk om het toestel van Edgard Dickerson gaat: een modificatieplaatje dat het serienummer APP 6S 149291 draagt. Op het plaatje is er verder ook te zien dat er twee modificaties zijn aangebracht in de korte loopbaan van het toestel. Het vliegtuig maakte de eerste vlucht op 18 juni 1942 en crashte op 7 september van datzelfde jaar. Deze ‘Spit’ werd gebouwd in de fabriek van Eastleigh (Hampshire), het huidige Southampton Airport in het zuidoosten van Engeland waar ook het eerste prototype van dit legendarisch jachtvliegtuig het luchtruim koos.

  •  
  • De vondst van de twee 20mm Hispano II boordkanonnen – waarvan één zo goed als intact – maakte het team bijzonder opgetogen. Ook de 0.50 kaliber Browning M2 machinegeweren werden gevonden, net als de bijhorende munitie. De explosieven werden tijdens de opgravingen op veilig afstand van het publiek bewaard en worden door DOVO vernietigd.

  •  
  • Vrijwilligers van de groep Huyghe-Decuypere, de archeologen van Raakvlak, de mensen van de provincie West-Vlaanderen en enkele ooggetuigen van de crash samen op de herinneringsfoto bij de vondsten van de dag.

    De komende weken en maanden zullen de verschillende stukken opnieuw samengebracht worden. Het is de bedoeling dat er in de toekomst een tentoonstelling zal volgen met als blikvangers de motoren en de cockpit.

  •  
Picture of Tom Brinckman

Tom Brinckman

Is de Hangar Flying webmaster en afkomstig uit Sint-Michiels Brugge. Hij is actief als grafisch medewerker en freelance (pers)fotograaf. Op jonge leeftijd raakte hij gefascineerd door militaire en kleine luchtvaart. Die luchtvaartpassie combineerde hij samen met fotografie. Als fotograaf en reporter gaat hij op zoek naar sterke beelden en verhalen uit de Belgische luchtvaart. Je kan hem ook vaak op airshows in binnen - en buitenland vinden... of met de neus in een goed (luchtvaart)boek.

[pencilang nl_BE='Deze website maakt gebruik van cookies om uw gebruikservaring te optimaliseren. Door verder te surfen, stemt u in met ons Privacy & Cookie beleid.' fr_BE='Ce site utilise des cookies pour optimiser votre expérience utilisateur. En continuant à surfer sur Internet, vous acceptez notre politique de confidentialité et d’utilisation de cookies.' /] [pencilang nl_BE='Accepteren' fr_BE='Accepter'/] [pencilang nl_BE='Lees meer' fr_BE='Lire Plus'/]

[pencilang nl_BE='Deze website maakt gebruik van cookies om uw gebruikservaring te optimaliseren. Door verder te surfen, stemt u in met ons Privacy & Cookie beleid.' fr_BE='Ce site utilise des cookies pour optimiser votre expérience utilisateur. En continuant à surfer sur Internet, vous acceptez notre politique de confidentialité et dutilisation de cookies.' /] [pencilang nl_BE='Accepteren' fr_BE='Accepter'/] [pencilang nl_BE='Lees meer' fr_BE='Lire Plus'/]