Skywonder, alles voor de recreatieve luchtvaart onder één dak

Tom Brinckman
10 april 2017

Kortrijk, zaterdag 25 maart 2017. Twee dagen lang was Skywonder het mekka voor de kleine luchtvaart in de Benelux en Noord-Frankrijk. De organisatie kon 3.000 bezoekers verwelkomen op de eerste editie van beurs, de opener van het nieuwe vliegseizoen. In de beurshal van Kortrijk Xpo was alles voor de recreatieve luchtvaart(liefhebber) samengebracht: van verschillende ULM’s tot paragliders, van helikopters tot radiogeleide toestellen en drones. Naast defensie tekenden ook heel wat (vlieg)scholen- en clubs present.

Naast het productaanbod was er ook een pak beleving voor zowel de actieve piloten als de geïnteresseerde luchtvaart-enthousiastelingen. Zo waren de vele vluchtsimulators druk bezet door de bezoekers die – geassisteerd door een copiloot – even zelf plaats konden nemen achter de stuurknuppel voor een korte vlucht. Ook het zelf besturen van de drones kende veel bijval.

Dat Skywonder in Kortrijk Xpo neerstreek was trouwens geen toeval. Met Flanders International Airport op amper vijf minuten afstand had de organisatie al minstens één extra troef in handen. De beurs was trouwens daardoor eenvoudig met het vliegtuig bereikbaar: er was een gratis shuttle tussen Luchthaven Wevelgem en Kortrijk Xpo voor bezoekers die invlogen op Wevelgem.

“Skywonder kwam er na uitgebreid onderzoek op de markt. Tijdens diverse gesprekken met bedrijven die actief zijn in de kleine luchtvaart werd steeds duidelijker dat bezoekers uit de Benelux en de Franse grensregio zich heel ver moeten verplaatsen om een soortgelijk event te kunnen bezoeken”, verduidelijkt de organisatie. “Nadat tal van potentiële exposanten aangaven dat ze zeer geïnteresseerd zijn in deze regio gaven we dit initiatief groen licht. Op deze manier wordt een gebied van om en bij de 36 miljoen inwoners niet langer ‘vergeten’.”

“Skywonder heeft zonder twijfel zijn geïnteresseerde doelgroep kunnen bereiken,” klinkt het achteraf bij de organisatie. “The “Fans of the Sky” zijn duidelijk een enthousiaste community die het als bijzonder positief ervaarde om elkaar even in deze nieuwe beurscontext te kunnen treffen, nét voor de aanvang van het vliegseizoen. Ze namen quasi zonder uitzondering afscheid met een welgemeende ‘tot volgend jaar’, wat duidelijk maakt dat een vervolg-editie op deze eerste Skywonder zeker gewenst is. Daarom maken we zeer snel werk van een goede evaluatie met exposanten én bezoekers, om dan zo snel mogelijk de nieuwe editie aan te aankondigen!”

Hou dus na het lezen van deze impressie de website www.skywonder.aero in de gaten: niet alleen voor de after movie die nog wordt gepost, maar ook voor de aankondiging van de nieuwe datum!

Tekst en foto’s: Tom Brinckman

Over het ganse weekend was er grote belangstelling voor de vele ervaringsverhalen van experten en passionele piloten. Zo mocht luchtvaartauteur Guido Bouckaert de Skytalks in Skytalk-dôme openen als de eerste spreker. Hij sprak er het publiek toe over wereldreizen. Zo bracht hij in New York een bezoek aan de New York State Police Aviation unit.

De Flanders Aviation Society (FAS) en de Airport Community EBKT bundelden de krachten op Skywonder. "De FAS werd 25 jaar geleden boven de doopvont gehouden en ging toen reizen organiseren naar bijvoorbeeld Le Bourget, Farnborough of Friedrichshafen," stelt secretaris Raf Ghekiere. "We bouwden ook een museum op voor de leden, maar dat werd een zodanig succes dat het evolueerde naar een publieksmuseum op afspraak. Samen met de vrijwilligers zijn we vorig jaar gestart met de renovatie van ons museum. Het was goed, maar chaotisch opgebouwd. Nu zijn we alles meer thematisch aan het opstellen, er komt bijvoorbeeld een ruimte voor Manfred von Richthofen. We hebben aandacht voor de Eerste Wereldoorlog, het interbellum, voor zowel burgerlijke als militaire luchtvaart."

Op Skywonder werd ook al promotie gemaakt voor het feestweekend op 25, 26 en 27 augustus 2017, waar 100 jaar vliegen op luchthaven Kortrijk-Wevelgem zal gevierd worden.

"Ons doel hier is vooral visibiliteit te creëren rond de Sonaca 200," zegt Pierre Vanwetter, Marketing en Sales verantwoordelijk. "We zijn een relatief nieuw bedrijf en willen aan het grote publiek tonen dat we bestaan en iets ontwikkeld hebben. Verkoop zou leuk zijn, maar een vliegtuig verkoop je niet met een folder of een filmpje. Potentiele kopers moeten het eerst testvliegen."
"We raken stillaan bekend bij het grote publiek, maar we moeten nog veel promotie maken voor ons naamsbekendheid. Het beste was met een vliegtuig op de stand. Maar het was helaas niet mogelijk om het op tijd te demonteren en hier te krijgen."
"We zijn ook niet geholpen door de media… de aandacht voor de Sonaca 200 stopt aan de taalgrens. In de Waalse media zien ze ons als een Waals vliegtuig. In het noorden van het land krijgen we geen aandacht. Wij stoppen alvast niet aan de taalgrens en zullen zeker proberen aanwezig te zijn op evenementen in Vlaanderen."

Patrick Pauwels van de Liga van Vlaamse Zweefvliegclubs vat de situatie van het zweefvliegen in één zin samen: “Ondanks alle beperkingen houden we stand.” De liga maakt de vergelijking met de buurlanden. Wereldwijd zit de beoefening van de sport in dalende lijn.

“In België zijn er twee hoofdoorzaken,” stelt Patrick. “Enerzijds wegen de vele luchtruimbeperkingen op de activiteiten. Daarnaast is ook het weer in ons land niet altijd super. Heel wat clubs organiseren daarom kampen en vliegstages in het buitenland. Het afgelopen jaar vond de helft van onze overlandvluchten plaats buiten onze landsgrenzen.”
“De situatie in West- en Oost-Vlaanderen is wel helemaal problematisch,” gaat Patrick verder. “In West-Vlaanderen is er helemaal niets meer qua zweefvliegsport. De clubs zijn verkast naar andere velden, of zelf zelfs naar Frankrijk. Veel Oost-Vlamingen trekken naar Axel in Zeeuws-Vlaanderen. Geen probleem, vliegen is vliegen. Ongeveer 40% van de piloten in Axel zijn trouwens Vlamingen, de voorzitter is daar zelfs een Belg.”

“Waar het laatste decennia heel veel tijd en energie is ingekropen, is in de omschakeling van een nationale naar een Europese regelgeving. Niet alleen van ons als liga, maar ook van de piloten zelf qua training en omscholing, het vernieuwen van procedures. Het heeft bloed, zweet en tranen gekost, maar ook geld. Het zou goed zijn moest er een periode van rust aankomen. Maar dat is niet voor meteen. Nu kijken we weer aan tegen een herziening van de EU regels. Gelukkig heeft EASA ingezien dat alles te zwaar is. Er volgen dus weer een aantal aanpassingen, nu in de goede richting weliswaar. Weer mensen omscholen, procedures aanpassen, …”

De Sanicole Airshow maakte reclame voor hun 40e editie die op 8 en 10 september zal plaatsvinden. "Het zal weer een speciale editie te worden met heel wat nationale en internationale topacts," stellen Gregory Vanderhaeghen en Geoffrey Buekenbergs. "De affiche raakt stillaan goed gevuld, maar we verwachten nog enkele officiële aankondigingen. Bij luchtvaartliefhebbers is de Sanicole Airshow goed gekend. Maar voor families is het soms nog de weg zoeken. Maar we merken dat die graag komen naar onze gecombineerde aanbieding met een paar vakantieparken in de buurt."
www.sanicole.com

De thuisbasis van Toran Heliservice is het vliegveld van Wevelgem, ze konden dus niet ontbreken op Skywonder. Sinds kort bieden ze ook de vliegopleiding op Guimbal Cabri G2 aan. De Cabri G2 zit zowat tussen de alom bekende Robinson R22 en R44. Met dat verschil dat er bij de Guimbal geen beperking zit in de ouderdom van het toestel, zoals bij de Robinson. De tweezits helikopter werd ontworpen door Bruno Guimbal, een voormalige Eurocopter ingenieur. De eerste demonstratievlucht vond in 1992 plaats, in 2008 werd het commercieel in dienst genomen. De driebladige rotor biedt de helikopter een unieke combinatie van stabiliteit en manoeuvreerbaarheid. De hoofdrotor werd trouwens bedacht met training als doel, het laat piloten toe om een veilig en efficiënt autorotatie te oefenen. Het type werd ook uitgerust met een Fenestron-staart, een ingekapselde staartrotor. Air Technology nv uit Wevelgem is verdeler voor België en Nederland.

Om promotie te maken voor Skywonder werd een kleine wonderlijke helikopter op de Markt van Kortrijk geplaatst en door een graffitikunstenaar bewerkt. Velen dachten dat het een soort Panamerenko-creatie was… Maar het toestel heeft effectief (eventjes) gevlogen. Gerrit Tyteca uit Oudenburg, bekend van de verschillende restauratieprojecten, doet het verhaal: "Op een bepaald moment ben ik benaderd door een man die in een villa woonde in Sint-Michiels Brugge. Hij verkocht het pand, maar had in de kelder nog een ULM en een helikopter staan die hij zelf had gebouw. Prachtig gemaakt en hij vroeg om of ik het nog luchtwaardig wilde maken. De ULM werd gemaakt volgens het oude principe met hout, voor de heli dacht hij een systeem uit met twee tegen elkaar draaiende rotors in zoals ook bij Kamov werd gebruikt. Luchtwaardig maken ging niet meer lukken, maar met de helikopter heb ik nog even kunnen hooveren in de tuin," lacht Gerrit.

"De ontwerper van de ULM en helikopter werkte bij de Brugeoise (de treinfabrikant uit Brugge, nvdr.) en heeft met steun van zijn bazen de toenmalige computers kunnen gebruiken om zijn ontwerpen te berekenen. Zelf konden ze het niet commercialiseren. De man zelf heeft er niets meer van gehoord, maar de plannen zouden nog altijd bestaan."
Gerrit gaf de beide toestellen aan de FAS om ze tentoon te stellen in een uitbreiding van hun museum. Daar zijn ze uit beeld geraakt… maar hij is alvast blij dat ze niet op de schroothoop zijn beland: "Als blikvanger zijn ze te mooi. Helaas heeft de ontwerper van de helikopter het niet meer mogen meemaken. Hij is vorige maand gestorven."

Blue Cockpit is een startup van voormalige Brussels Airlines piloot Alain Loison. Ze willen piloten en het grote publiek een simulator aanbieden die superrealistisch én betaalbaar is. De cockpit is gebaseerd op de populaire Airbus A320. Alle knoppen zijn er zoals in een echte cockpit én ze werken.

"We mikken op twee markten," stelt Alain. "Eerst en vooral hebben we professionele piloten in gedachten. Door de wetgever zijn een aantal types training nodig. Eén daarvan is training in een Full Flight Simulator. Kostprijs gemiddeld 15 miljoen euro. Piloten moeten die gebruiken voor de typerating, maar ook elke 6 maand voor een airline pilot recurrent training. Meer en meer moeten piloten trainen op sim, nog bovenop het minimum dat door de wetgever verplicht wordt. Dat is de markt waar wij op mikken. Wij brengen een betaalbare flightsim op de markt zetten die piloten zal toelaten om te trainen wanneer ze willen of procedures willen herzien. Het is geen concurrentie voor full flightsims. Wij bieden de extra training die piloten nodig hebben."

"Een tweede markt is een groep gepassioneerde flightsimmers. Door samen aan te kopen kunnen ze de cockpit verhuren zoals een vliegtuig in een vliegclub. Een betaalbare oplossing."
"Het is meer dan cockpit drill trainer. De Research & Development afdeling van de constructeur is hard aan het werk om de A320 sim gecertifieerd te krijgen om ze op FNPT II standaard te krijgen. Zo zal onze simulator toegelaten zijn voor Multi Crew Coordination (MCC) training."

"De constructeur verkocht al twintig simulators. Zij gaan meer tijd steken in R&D, en wij als distributeur zullen op onze beurt dan weer een goede customer support opzetten. Die opvolging is vaak het probleem bij dergelijke sims. Eind dit jaar zullen we trouwens onze eigen machine operationeel hebben in Brussel. Voorlopig bieden we enkel de A320 aan, maar als onafhankelijke distribiteur kunnen we ook andere toestellen gaan verdelen in de toekomst," besluit Loison.

Tussen de A109 en een B-Hunter van defensie vinden we ook een zwever van de Luchtcadetten van België. Ook zij staan hier om nog meer naamsbekendheid te verwerven. Elk jaar beschikt de vereniging over zo’n 300 kandidaten waaruit, via een uiterst nauwkeurige selectie, 50 jongeren (20 Franstalig en 30 Nederlandstalig) geselecteerd worden. Velen onder hen zullen kans maken om later in de militaire of burgerluchtvaart te gaan werken. De toelatingsvoorwaarden zijn immers gelijk aan die van een piloot van defensie. Om het cru te stellen: "Wij hebben geen tijd om mensen in huis te nemen waar geen toekomst in zit." De luchtcadetten zijn verspreid over Weelde, Bertrix, Florennes en Beauvechain. In Florennes wordt enkel in het weekend gevlogen, in Bertrix voor het zomerkamp en in Weelde het ganse jaar door. Twee jaar geleden ruilden ze hun thuisbasis Goetsenhoven voor die van Beauvechain, waar ook de zwevers en Piper Cubs gestald worden.

In een hoek van de beurshal werden demonstraties met kleine én grote drones gegeven. Ook het zelf vliegen met een drone samen met een instructeur was een succes.

Dat er een toekomst zit in het professioneel opereren als dronepiloot bewijzen de vele mogelijkheden: foto en filmbeelden zijn ondertussen algemeen bekend. Maar verder zijn ook controle van pijpleidingen, bedrijfsinstallaties en chemische infrastructuur, landbouwinspecties, securitydoeleinden en meer mogelijk. "Bij ons in de Drone Pilot Academy word je in een professionele omgeving theoretisch en praktisch opgeleid tot dronepiloot klasse 1 voor de Belgische wetgeving," zegt Loes Heylen van Fortio Bedrijfsopleidingen. "Verder kan je optioneel ook een theoretisch en praktisch examen afleggen voor EUROusc om een BNUC-S licentie te behalen. Zo kan je ook in andere landen dan België, waar die erkend zijn, vliegen. Met de Nederlandse grens vlakbij organiseren we bij de Drone Pilot Academy ook cursussen volgens de Nederlandse wetgeving. De praktijk opleiding vindt plaats op DronePort in Brustem. Daar hebben we naast een ruim buitenterrein ook een vlieghal ter beschikking."

Een blikvanger die de technische (r)evolutie van de kleine luchtvaart op Skywonder perfect weet te weerspiegelen is de VL3. Een performante ultralight met een kruissnelheid van 260 km/u, met een top van 290 km/u en beschikt over een actieradius van 2.300 kilometer. De tweezitter is beschikbaar met vast- of intrekbaar landingsgestel en wordt standaard geleverd met een 100pk sterke Rotax 912. Daarmee staan er drie wereldrecords op z’n naam in de categorie van "ULM tweezit". Het interieur kan volledig volgens de wens van de klant aangepast worden, ook qua apparatuur is het meest moderne mogelijk waaronder de G3X van Garmin en automatisch piloot.

De VL3 werd door Vanessa Air ontworpen en in het verleden door Aveko geproduceerd. De nieuwe drijvende kracht achter de VL3 is JMB Aircraft, eigenaar van het privévliegveld Amougies, met een grote vliegschool, onderhoud en reparatie faciliteiten. JMB wist de afgelopen drie jaar meer dan 100 toestellen te verkopen in België en Frankrijk.

Tom Brinckman

Is de Hangar Flying webmaster en afkomstig uit Sint-Michiels Brugge. Hij is actief als grafisch medewerker en freelance (pers)fotograaf. Op jonge leeftijd raakte hij gefascineerd door militaire en kleine luchtvaart. Die luchtvaartpassie combineerde hij samen met fotografie. Als fotograaf en reporter gaat hij op zoek naar sterke beelden en verhalen uit de Belgische luchtvaart. Je kan hem ook vaak op airshows in binnen - en buitenland vinden... of met de neus in een goed (luchtvaart)boek.